Αναγνώστες

Τρίτη 28 Οκτωβρίου 2014

Ο Πάπας Φραγκίσκος σοκάρει πάλι: Αληθινές οι θεωρίες εξέλιξης των ειδών και του Big Bang


Με μια εντυπωσιακή παραδοχή ο Πάπας Φραγκίσκος κατάφερε να προκαλέσει αίσθηση, υποστηρίζοντας πως τόσο η θεωρία της εξέλιξης των ειδών του Δαρβίνου, όσο και του «Big Bang» είναι «αληθείς»!
Παρεμβαίνοντας κατά τη διάρκεια συζήτησης στην Παπική Ακαδημία Επιστημών, ο ηγέτης της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας έσπευσε μάλιστα να αποκαθηλώσει την θεωρία περί του «παντοδύναμου» Θεού:
«Όταν διαβάζουμε για τη Δημιουργία του κόσμου στη Γένεση, φανταζόμαστε το Θεό ως μάγο που με το μαγικό ραβδάκι του μπορεί να κάνει οτιδήποτε αλλά δεν είναι έτσι», είπε ο Ποντίφικας.
Ωστόσο, υποστήριξε πως «η Μεγάλη Έκρηξη, που θεωρείται σήμερα η προέλευση του κόσμου, δεν είναι ανακόλουθη με την παρουσία ενός Θεϊκού Δημιουργού» και πρόσθεσε: «Η εξέλιξη των ειδών προϋποθέτει την αρχική δημιουργία πλασμάτων που να εξελίσσονται».
Ο πάπας Φραγκίσκος δεν είναι ο πρώτος προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας που παραδέχεται την ισχύ των δαρβινικών θεωριών. Ήδη από το 1996, ο πάπας Ιωάννης Παύλος Β' είχε ομολογήσει ότι η εξέλιξη των ειδών είναι «κάτι περισσότερο από μία απλή υπόθεση. Πρόκειται για αποδεδειγμένη διεργασία».
Αντιθέτως, ο προκάτοχος του Πάπα Φραγκίσκου στο Βατικανό, Βενέδικτος XVI, εκτιμούσε ότι «τέτοιες θεωρίες δεν αρκούν για να εξηγήσουν την πολυπλοκότητα του κόσμου».
Πηγή: iefimerida.gr

Δευτέρα 27 Οκτωβρίου 2014

Λιλή Ζωγράφου

Λιλή Ζωγράφου: Αν ξαναγινόμουν είκοσι χρόνων



Δεν πουλώ ύφος, στυλ, λογοτεχνία. Δεν γράφω διηγήματα. Καταθέτω γεγονότα και συμπτώματα της εποχής που ζω. Όλα όσα γράφω συνέβησαν. Σε μένα ή σε άλλους. Χρόνια τώρα σπαταλιέμαι, παρακολουθώντας όλα κι όλους.
Η ζωή περνά από μέσα μου, με διαποτίζει με την ασκήμια της, με γεμίζει λύσσα με την αδικία της την οργανωμένη, με ταπεινώνει με την ανημποριά μου ν’ αντιδράσω, να επαναστατήσω αποτελεσματικά, να υπερασπιστώ το μαζικό μας εξευτελισμό.
Αν ξαναγινόμουν είκοσι χρόνων θα ξεκινούσα από τις κορφές των βουνών, αντάρτης, ληστής, πειρατής, ν’ ανοίξω τα μάτια εκείνων που δέχονται αδιαμαρτύρητα τη μοίρα τους, όσο και κείνων που εθελοτυφλούν. Όχι, η επανάστασή μου δε θα στρεφόταν κατά του καταστημένου και του συστήματός του, αλλά εναντίον εκείνων που το ανέχονται. Θα σκότωνα, θα τσάκιζα την κακομοιριά, την υποταγή, την ταπεινοφροσύνη.
Η γη έτσι κι αλλιώς δε χωρά άλλους ταπεινούς και καταφρονεμένους. Όπως δε χωρά άλλα φερέφωνα προκάτ επανάστασης.
Η ζωή γίνηκε πια πάρα πολύ απάνθρωπη για να την καλουπώνουμε σε σχήματα, δε μας ανήκει καν, όπως δε μας ανήκει τίποτα, από τη γη που κατοικούμε ως τα πρόσωπά μας.
Όταν ο κάθε τυχάρπαστος, ο κάθε τιποτένιος, μπορεί να μάς δέσει πάνω σε μια καρέκλα, σ’ έναν πάγκο ή σ’ ένα κρεβάτι, να μάς φτύσει, να μάς μαστιγώσει, να μάς βιάσει.
Το Σύστημα αποχαλινωμένο καλλιεργεί σκόπιμα την ασυνειδησία, την αγριότητα, το χάος, καταλύοντας το σεβασμό για τον ανθρώπινο παράγοντα. Δεν άφησε τίποτα ανεκμετάλλευτο, από το “χάσμα των γενιών” που αποκόβει τους ανθρώπους μεταξύ τους και ετοιμάζει τους αυριανούς παιδιά-καταδότες του Χίτλερ, ως την κατάργηση της οικογένειας.
Ο άνθρωπος βγαίνει στο σφυρί.
Για να μη βρίσκει το Σύστημα καμιά αντίδραση και να μπορέσει αύριο να βγάλει ελεύθερα στο σφυρί και τις πατρίδες.
Ο Παπαδόπουλος ήταν μια δοκιμή και στον ευρωπαϊκό χώρο, κατά το σύστημα των χιλιάδωνπειραμάτων που πραγματοποιούνται σ’ όλες τις περιοχές του πλανήτη. Η συνταγή είναι πια κοινή: Όταν ένας λαός σηκώσει κεφάλι κατά του κυβερνήτη του, εκπρόσωπου του κεφαλαιοκρατικού συστήματος, βρείτε έναν αλήτη και αναθέστε του να περάσει χειροπέδες σ’ αυτό το λαό. Κι αφήστε τον να εξουθενωθεί.
Το πιθανότερο είναι να συνηθίσει και να ζήσει εξουδετερωμένος από τριάντα μέχρι σαράντα χρόνια, όπως συνέβη στην Ισπανία και την Πορτογαλία. Επειδή όμως οι καιροί αλλάζουν, τα πράματα πάνε γρηγορότερα, η συνταγή τροποποιήθηκε.
Πάρτε τα κλειδιά από τον αλήτη, δώστε τα στον παλιό κυβερνήτη και στείλτε τον να ξεκλειδώσει τις χειροπέδες. Ο λαός θα του γλείφει τα χέρια, βλέποντάς τον σαν ελευθερωτή του.
Γι’ αυτό και μεις, τα σύγχρονα πειραματόζωα, οφείλουμε να χρησιμοποιούμε πάντα τον όρο π.Χ., που θα σημαίνει τώρα πια “προ Χούντας”, και μ.Χ., “μετά τη Χούντα”. Γιατί το πείραμα πέτυχε και δεν πρέπει να το λησμονούμε ούτε στιγμή. Η Ελλάδα εκδίδεται, συνειδητά και ασύνειδα. Κι ούτε ένας αθώος. Ανεύθυνος κανένας.

Λιλή Ζωγράφου, Οκτώβρης 1978 μ.Χ.
(Απόσπασμα από το βιβλίο Επάγγελμα πόρνη, Αλεξάνδρεια, 1998)
---------------------
Η Λιλή Ζωγράφου (1922-1998) γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης, όπου πέρασε τα παιδικά της χρόνια. Ο πατέρας της ήταν εκδότης εφημερίδας με ιδιαίτερα φιλελεύθερες ιδέες για την εποχή του και πάθος για τη δημοσιογραφία. Η Ζωγράφου φοίτησε στο Λύκειο Κοραής και στο καθολικό γυμνάσιο των Ουρσουλίνων στη Νάξο. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής φυλακίστηκε για αντιστασιακή δράση ενώ ήταν έγκυος και γέννησε στη φυλακή. Μετά την απελευθέρωση εργάστηκε ως δημοσιογράφος. Τη διετία 1953-1954 έζησε στο Παρίσι. Από τη θέση του δημοσιογράφου αντιτάχθηκε στη δικτατορία του Παπαδόπουλου. Σήμερα ζει στην Αθήνα. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1950 με τη συλλογή από νουβέλλες Αγάπη, γνωστή έγινε όμως εννιά χρόνια αργότερα με την έκδοση του βιβλίου της Νίκος Καζαντζάκης - ένας τραγικός, απομυθοποιητική και ψυχαναλυτική προσέγγιση της προσωπικότητας του συγγραφέα. Συζητήσεις προκάλεσε και το δοκίμιό της Αντίγνωση - Τα δεκανίκια του καπιταλισμού στο οποίο υποστήριξε τη θεωρία της περί του χριστιανισμού ως θεμελιακού όρου για την επικράτηση του καπιταλισμού ανά τον κόσμο. Το πιο γνωστό έργο της είναι το μυθιστόρημα Η Συβαρίτισσα με έντονα αυτοβιογραφικό χρώμα και εμφανείς επιρροές από τη νιτσεϊκή φιλοσοφία. Το θεατρικό έργο της Τιμή ευκαιρίας για τον παράδεισο παραστάθηκε το 1976 από τη Β΄ σκηνή του Εθνικού Θεάτρου. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).

1940

1940: ΟTΑΝ οι Ηθοποιοί, οι Καλλιτέχνες και οι Πολιτικοί πήγαιναν στο Στρατό και στο Μέτωπο- ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ με το σήμερα, όπου οι “ΕΠΩΝΥΜΟΙ” απαλλάσσονται από OΛΑ (ΦΩΤΟ)


30Τι έκαναν πολιτικοί και διανοούμενοι, εβδομήντα χρόνια πριν, το 1940; Κανείς δεν έλειψε κανείς από το προσκλητήριο της πατρίδος, έδωσανόλοι το βροντερό παρόν στην πρώτη γραμμή του
Μετώπου, μαζί και οι απεσταλμένοι δημοσιογράφοι των εφημερίδων, που έστελναν τις ανταποκρίσεις τους, με την ένδειξη «κάπου εις το Μέτωπο».Ο συγγραφέας του μυθιστορήματος «Αργώ» Γιώργος Θεοτοκάς για να τον δεχτούν εθελοντή στον πόλεμο, το ζήτησε ρουσφέτι απ’ τον στρατηγό Σέργιο Γυαλίστρα! Ο Οδυσσέας Ελύτης, κατατάχθηκε ανθυπολοχαγός στην πρώτη γραμμή ( έγραψε το «Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας») όπως ο λογοτέχνης Ανδρέας Καραντώνης, ο ακαδημαϊκός Άγγελος Βλάχος , (έγραψε « το Μνήμα της Γριάς» ), οι συγγραφείς Άγγελος Τερζάκης, ( έγραψε την «Ελληνική Εποποιία 1940-41), Λουκής Ακρίτας ( έγραψε το διήγημα «οι Αρματωμένοι»), Γιάννης Μαγκλής, Διονύσιος Ρώμας (μετέπειτα βουλευτής) ο πολιτικός- υπουργός Γεώργιος Καρτάλης, ο βαρύτονος Ευάγγελος Μαγκλιβέρας, οι τενόροι Γ. Τουμπακάρης (έπεσε ηρωϊκώς μαχόμενος), Κώστας Σάμιος, οι ζωγράφοι Σπύρος Βασιλείου και Γιάννης Τσαρούχης ( που κρατούσε στα χέρια του πάντα μια δική του εικόνα της Παναγίας), οι ηθοποιοί, Λάμπρος Κωνσταντάρας ( τραυματίσθηκε σε μάχη και όταν έγινε καλά στα μετόπισθεν, ζήτησε να τον ξαναστείλουν στην πρώτη γραμμή) Διονύσης Παπαγιανόπουλος (ο πολέμαρχος ανθυπολοχαγός στην πρώτη γραμμή), Ντίνος Ηλιόπουλος ( ασυρματιστής του πυρoβολικού), Παντελής Ζερβός ( λοχίας στην πρώτη γραμμή), Νίκος Σταυρίδης (τραυματιοφορέας), Λυκούργος Καλλέργης, Θάνος Κωτσόπουλος, Μάνος Κατράκης, Στέλιος Βόκοβιτς, Γκίκας Μπινιάρης, Νάσος Χριστογιαννόπουλος, Φρίξος Θεοφανίδης, Μάκης Τζίνης, Στέφανος Πήλιος, όλοι με ψυχή λέοντα στην πρώτη γραμμή. Δυο γενναίοι ηθοποιοί που σκοτώθηκαν, οι Δήμος Αυγείας και Πάνος Παπακυριακόπουλος (ο γνωστός ως Πάνος Ντόλης)
32
Οι πεσόντες στον πόλεμο ηθοποιοί
Ο Δήμος Αυγείας και ο Πάνος Παπακυριακόπουλος, ήταν οι μεγάλες απώλειες των ηθοποιών στον πόλεμο. Ο Δήμος στις 21-11-40, κολυμπώντας, μ’ ένα μαχαίρι στο στόμα, έκοψε τα καλώδια κι έσωσε μια σημαντική γέφυρα από την ανατίναξη κι έτσι μπήκε ο στρατός μας στην Κορυτσά. Για την πράξη του αυτή παρασημοφορήθηκε. Ξαναπήγε στο Μέτωπο, όπου σε μια άλλη μάχη τραυματίσθηκε στην κοιλιά και πέθανε από αιμορραγία. Ο Πάνος Παπακυριακόπουλος ( Ντόλης το ψευδώνυμό του στο θέατρο του Λαού στο Μεταξουργείο, όπου έπαιζε) έπεσε πολεμώντας στον Αυλώνα στις 25-1-1941.
Ο Χρήστος Πύρπασος, (Πυρπασόπουλος), δημοσιογράφος, ηθοποιός και συγγραφέας, συγκλονισμένος αποτύπωσε τον πόνο των συναδέλφων του νεκρού Πάνου Ντόλη, στους παρακάτω στίχους: « …κι έπεσε για την πατρίδα / ο φτωχός ο θεατρίνος, / έξω από τον Αυλώνα,/ ο άξιος πολεμιστής. / Πέθανε ανδρικά στη μάχη / ωσάν Έλληνας εκείνος / του θεάτρου του πολέμου / που ήταν πρωταγωνιστής»
Στον πόλεμο και … πρωθυπουργοί
Στον ελληνοϊταλικό πόλεμο, πήραν μέρος και πολιτικοί. ΄Ενας εθελοντής δεκανέας ο Παν. Κανελλόπουλος, που έγινε δυο φορές πρωθυπουργός, εξέδιδε στο Μέτωπο με συνεργάτες τους Στρατή Αναστασέλη και Ελευθέριο Κοτσαρίδα την εφημερίδα με τις δυο ονομασίες, πότε ως «Αχρίς» και πότε ως «Οχρίς» με άρθρα και νέα για τους στρατιώτες του Μετώπου. Ο Γεώργιος Ράλλης ήταν του Ιππικού, πολέμησε στην πρώτη γραμμή και μία από τις συγκλονιστικές στιγμές που έζησε ήταν όταν τραυματίσθηκε σοβαρά το ιπποδρομιακό άλογό του, και αναγκάστηκε μετά να το σκοτώσει…. Ο Κων. Μητσοτάκης πήγε καθυστερημένος στο Μέτωπο από τη Σύρο, πήρε μέρος στην εαρινή επίθεση το Μάρτιο. Ο Ιωάννης Χαραλαμπόπουλος,γενναία στην πρώτη γραμμή. Ο έφεδρος υπολοχαγός, ο Ισαάκ Λαυρεντίδης, έγινε αντιπρόεδρος της Βουλής, πολέμησε γενναίατραυματίσθηκε στη φοβερή μάχη του υψώματος 731,όπου έπεσαν πολλά κορμιά. Και όταν έδεσαν τα τραύματα του, ζήτησε από τον διοικητή του να πάει και πάλι στο « πανηγύρι του πολέμου». Ο στρατιώτης Χαρίλαος Φλωράκης, έγινε Γ.Γ. του ΚΚΕ και πολέμησε στην πρώτη γραμμή. Στην πρώτη γραμμή πολέμησε και ο Γεώργιος Καρτάλης μετέπειτα υπουργός, όπως και διάφοροι άλλοι. αντιπρόεδρος κυβερνήσεως του ΠΑΣΟΚ, πολέμησε
Αντί για τουφέκι κρατούσαν την πέννα
Στην πρώτη γραμμή βεβαίως και οι απεσταλμένοι των εφημερίδων, τρανταχτά ονόματα της δημοσιογραφίας. Τα χειρόγραφα τους έφταναν την επομένη στην Αθήνα, με ειδικό ταχυδρομείο, αυτολογοκριμένα όπως επέβαλαν οι κανόνες του πολέμου: Σπύρος Μελάς ( Καθημερινή – Εστία), Βάσος Τσιμπιδάρος, Ευστάθιος Θωμόπουλος, Γιώργος Παπαγιώργος Π. Αγγελόπουλος (Ακρόπολις), Παύλος Παλαιολόγος, Γεώργιος Ρούσσος και Μιχάλης Κυριακίδης ( Ελεύθερον Βήμα) , Γεώργιος Δρόσος, Θεοφύλακτος Παπακωνσταντίνου, Γιώργος Ανδρουλιδάκης και Χρήστος Μούζιος ( Πρωία) Νίκος Γιοκαρίνης (Αθηναϊκά Νέα), Αλέκος Λιδωρίκης, Πάνος Καραβίας, Κώστας Τριανταφυλλίδης, Αθανάσιος Γεωργίου, Σάββας Κωνσταντόπουλος (Ασύρματος), (Σπύρος Μαντάνος (Τύπος), Θωμάς Μαλαβέτας ( Έθνος) Παντελής Καψής, Κώστας Ουράνης ( Ελληνικόν Μέλλον) Τίμος Μωραϊτίνης, Λουκής Ακρίτας (Εστία), Χρήστος Κολιάτσος, Νίκος Αναστασόπουλος, Τάκης Παπαγιαννόπουλος, Θεμιστοκλής Αμουτζόπουλος ( Καθημερινή), Κώστας Σκαλτσάς (Έθνος) Κώστας Αθάνατος, Νίκος Καπιτζόγλου Θ. Δογάνης (Βραδυνή). ΄Ηταν επίσης οι Στράτης Μυριβήλης, Δημ. Δεβετζής , Σόλων Γρηγοριάδης και Σπ. Αυλωνίτης.
Η μοναδική γυναίκα απεσταλμένη, ήταν η Αντέλα Μέρλιν,που την έστειλε ο Δημ. Λαμπράκης για τα Αθηναϊκά Νέα, κατόπιν παρακλήσεώς της. Στο Μέτωπο βρισκόταν και οι φωτορεπόρτερ Τσακιράκης, Κουρμπέτης, Φλώρος,Πουλίδης, Μεγαλοοικονόμου, στους οποίους οφείλονται οι πολλές φωτογραφίες που δημοσιεύονται τέτοιες μέρες.
Σημαντική ήταν και η προσφορά των γελοιογράφων, όπως του Φωκίωνα Δημητριάδη, του Παυλίδη, του Μπέζου, του Καστανάκη, του Γκέϊβελη, του Λυδάκη, του Παπασταύρου, αλλά και του Στέλιου Πολενάκη, με τα σπαρταριστά κινούμενα σχέδια, για τον επηρμένο αρλεκίνο του φασισμού, τον Μπενίτο Μουσολίνι.
Από το Μέτωπο, από αριστερά στη φωτογραφία όρθιοι: Δ. Γαλερίδης (δημοσιογράφος), Γεώργιος Καρτάλης (υπουργός), Δ. Θιβαδόπουλος ( καθηγητής), Γεώργιος Θεοτοκάς ( συγγραφέας), Συμεόνογλου (βιομήχανος) Κώστας Μάγερ (δημοσιογράφος). Καθιστοί: Ευ. Μαγκλιβέρας (βαρύτονος), Λάμπρος Κωνσταντάρας (ηθοποιός) Κώστας Σάμιος ( τενόρος) και Τσαλίκης (έμπορος). Από άρθρο του Τάσου Κοντογιαννίδη.

Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2014

Τα κουρέλια οι Έλληνες μιλάνε κιόλας;




Μας το είπαν και αυτό οι φιλάνθρωποι και συνάνθρωποι Ευρωπαίοι … Δεν ισχύει ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και το Δίκαιο της ΕΕ στην Ελλάδα και στις χώρες του Μνημονίου, μετά από σχετική ερώτηση που κατέθεσαν έξι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.

Η απάντηση ήρθε από τα χείλη του αρμόδιου χαρτογιακά Ευρωπαίου επιτρόπου  Κατάινεν και ήταν αφοπλιστική…Η Κομισιόν με λίγα λόγια γουστάρει την ανυπαρξία της Κοινωνικής Πολιτικής των νεοφιλελεύθερων πολιτικών που επιβάλλονται χωρίς κανένα έλεος και απορρίπτει τις ανθρώπινες αξίες και τους νόμους.

Δηλαδή οι Ευρωπαίοι ούτε λίγο ούτε πολύ θέλουν την χώρα μας να είναι χωμένη στην ανεργία, την φτώχεια, τα χαράτσια, τις αυτοκτονίες ενώ την ίδια ώρα δεν θέλουν να έχουμε κανένα δικαίωμα στην Δικαιοσύνη!

Μάλιστα επιβάλουν το ξέσκισμα του Συντάγματος από την τωρινή Κυβέρνηση, η οποία το κάνει χωρίς δεύτερη σκέψη τόσο εύκολα που έχει καταφέρει να είναι η 3η πιο μισητή κυβέρνηση παγκοσμίως, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ετήσιας δημοσκόπησης για την Global States Of Mind! Και πώς να είναι διαφορετικά όταν νομοθετούν την καταστροφή της χώρας μας σερβίροντας μας την πράξη τους αυτή ως success story… και στα μούτρα τους!

Ήδη κατάφεραν αποδεδειγμένα να ρίξουν στην φτώχεια και τον Κοινωνικό Αποκλεισμό πάνω από 6.300.000 Έλληνες, με το 29% αυτών να είναι παιδιά έως 17 ετών!

Και εις ανώτερα…

http://www.topontiki.gr/article/85926/Ta-kourelia-oi-Ellines-milane-kiolas

Τρίτη 21 Οκτωβρίου 2014

Αρχίλοχος




Ἐλάχιστα γνωρίζουμε γιὰ τὴ ζωὴ τοῦ Ἀρχίλοχου, κι αὐτὰ ἀβέβαια. Ἡ γέννησή του τοποθετεῖται γύρω στὸ 680 π.Χ. Καταγόταν ἀπὸ τὴν Πάρο. Ὁ πατέρας του, κάποιος Τελεσικλῆς, ἦτανἀριστοκράτης καὶ ἡ μητέρα του Ἐνιπῶ, δούλα. Ὁ παππούς του, ἀπὸ τὴν πλευρὰ τοῦ πατέρα του, φέρεται σὰν ἀποικιστὴς τῆς Θάσου καὶ κομιστὴς τῆς λατρείας τῆς Δήμητρας. Ὁ Ἀρχίλοχος πέρασε τὴ ζωή του μέσα στὴ φτώχεια. Ἐργάστηκε σὰν μισθοφόρος,συμμετέχοντας στὶς ἐπιδρομές ποὺ συντάραξαν τὸν ἑλλαδικὸ χῶρο, στὴ διάρκεια τοῦ 7ου π.Χ. αἰώνα. Πολέμησε στην Ιωνία, στη Θράκη, στη Μακεδονική Τορώνη και στην Εύβοια.
Φαίνεται πῶς προσπάθησε νὰ δημιουργήσει οἰκογένεια μὲ κάποια Νεοβούλη, ἀλλὰ ὁ Λυκάμβης, πατέρας τῆς νύφης, ἀθέτησε τὴν ὑπόσχεσή του. Σύμφωνα μὲ τὴν ἀρχαία παράδοση, ὁ ποιητὴς ἀντέδρασε διασύροντας τὸν ἄπιστο πεθερό. Ἡ δύναμη τῶν σκωπτικῶν στίχων του ἦταν τόσο μεγάλη, ὥστε ὁ Λυκάμβης καὶ οἱ δύο του κόρες αὐτοκτόνησαν. Πιθανῶς ἀποπλάνησε καὶ τὴν ἀδελφὴ τῆς Νεοβούλης.
Ἐπινόησε τὸν ἴαμβο καὶ τὴν ἐπωδό, ἐπιφέροντας σημαντικὲς τεχνικὲς ἀλλαγὲς στὸ ἡρωϊκὸ ποιητικὸ ἰδίωμα ποὺ κυριαρχοῦσε μέχρι ἐκείνη τὴν ἐποχὴ. Εἶναι προφανὲς πὼς ὁ πατρικὸς ἄξονας τῆς καλλιτεχνικῆς προσωπικότητάς του εἶναι ὁ Ὅμηρος. Ο Αρχίλοχος είναι ο πρώτος Ευρωπαίος ποιητής που έστρεψε την ποίηση στον εσωτερικό άνθρωπο, στο «εδώ» και στο «τώρα», αποσπώντας την από τις ατέρμονες περιπλανήσεις του έπους στη μυθική παράδοση και στις ευκλεείς πράξεις των ηρώων. Είναι ο πρώτος ποιητής που κατόρθωσε να αποδεσμευθεί από την τεράστια ποιητική κληρονομία του επικού κόσμου, ενώ βρισκόταν άμεσα κάτω από την επίδραση του –χρονικά και ποιητικά.
Με τον Αρχίλοχο έχουμε την πρώτη αποφασιστική τομή στην αρχαία ποίηση. Ο ποιητής ερμηνεύει την ανθρώπινη μοίρα, που είναι και προσωπική του μοίρα, και βλέπει τις λεπτομέρειες που συνιστούν την πολύμοχθη ζωή του ανθρώπου. Η ζωή και η ποίηση του Αρχίλοχου είναι αναπόσπαστα συνυφασμένες. Οι στίχοι απηχούν και εκφράζουν βιώματα της προσωπικής ζωής του και των περιπετειών του. 
Στην ποίηση του ομιλεί με ειλικρίνεια, χωρίς επιφυλάξεις και χωρίς να υπολογίζει την καλή γνώμη του κόσμου και την υστεροφημία. Χλευάζει και σκώπτει, επικρίνει και αποδοκιμάζει και κινείται πέρα και έξω από σκοπιμότητες και συμβατικότητες. Σὰν ἄνθρωπος ἦταν παρορμητικὸς, ἀθυρόστομος καὶ ἐκδικητικὸς. Ἄγνωστο πότε, τὸν σκότωσε κάποιος Καλλώνδης ἢ Κόρακας, σὲ μάχη μὲ τοὺς Ναξίους. Μαρτυρεῖται πὼς ὁ φονιᾶς δὲν ἔγινε δεκτὸς ἀπὸ τὴν Πυθία.
Από το ακρωτηριασμένο έργο του Αρχίλοχου μπορούμε να σχηματίσουμε μια εικόνα για τον ποιητή. Είναι κρίμα που δεν μας σώθηκαν περισσότεροι στίχοι. Αυτοί που έχουμε, και που μας επιτρέπουν μια άνετη πρόσβαση στο έργο του, μόλις που ξεπερνούν τους 200. Από τα άλλα αποσπάσματα έχουμε μόνο σπαράγματα στίχων, λέξεις ή μικρές φράσεις. Τα τελευταία χρόνια, τα παπυρικά ευρήματα μας χάρισαν αρκετά αποσπάσματα, τα περισσότερα όμως σε απελπιστική κατάσταση.

Ακολουθούν ορισμένα αποσπάσματα του έργου του σε μετάφραση του Γ. Μπλανά, από τον "Μικρό Απόπλου"
Τα έχουμε χωρίσει σε "Αντρικά" (όπου κυριαρχούν οι εμπειρείες του σαν μισθοφόρου)
και "Γυναικεία" οπου το θέμα δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ...ερωτικό, αν και ...είναι.

ΑΝΤΡΕΣ...

Οὔτε ἡ ἀσπίδα μου ξέρω ποῦ βρίσκεται, οὔτε ἐγώ.

Μιὰ ἐπικράτεια φωτιᾶς ἡ σοδειὰ τῶν καραβιῶν
κι ἀγκάθι κατάκαρδο ἡ θέα τῶν ἐχθρῶν.
Σβήνει ὁ καρπὸς τοῦ ζωντανοῦ κάτω ἀπ᾽ τὸν ἥλιο
κι ὅμως θάρρος δὲ λείπει ἀπ' αὐτοὺς ποὺ ἀδημονοῦν
τὸν αἱμοβόρο κορεσμό τους καταπάνω στοὺς Ναξίους.
Τί θὰ κερδίσουν; Ἕνα τραῦμα γιὰ πατρίδα,
ἐκεῖ ποὺ θά 'πρεπε νὰ σφύζουν γῆ σὰν ἄντρες;
Ἄν μποροῦσαν οἱ λαοὶ νὰ μοιραστοῦν τὴν ἴδια συγκατάβαση,
δὲ θὰ ἔσερναν καθένας τὴν ἀνάπηρη γενιά του,
δὲ θὰ κούτσαιναν καθένας τὴν πληγή του.
Πῶς νὰ μὴν πνίγεται ἡ ψυχή μου ἀσφυκτικὰ βαθιά της;
Οἱ νεκροὶ εἶναι πάντα νεκροί.
Δὲν ἔχει νόημα ὅλο αὐτὸ τὸ μακελειό.

Δουλειά μου: ὁ πόλεμος
καὶ ἡ ποίηση ἐπίσης.

Ἄντε λοιπόν! Τράβα τὸ γρήγορο ποτήρι,
σάλταρε στὸ καράβι,
πήδα στὸ ἀμπάρι, πέσε πάνω στὰ βαρέλια
καὶ κρασοκύλησέ τα.
Τάπα μὴ μείνει! Δὲ μᾶς βλέπω
τὴ βάρδια αὐτὴ ξενέρωτοι νὰ τὴν περνᾶμε.

Ἕνα κοντάρι ἔχω ὅλο κι ὅλο.
Κερδίζω τὸ ψωμί μου,
ἐξασφαλίζω τὸ κρασί μου
(Ἰσμαρικό, ἄς σημειωθεῖ)
καὶ κρατιέμαι ὅταν μεθάω.

Ὅσο γιὰ τὴν ἀσπίδα, ἐκεῖνο τὸ ἔργο τέχνης
ποὺ ἀναγκάστηκα ν' ἀφήσω ἀνάμεσα στοὺς θάμνους,
σίγουρα κάποιος Σάιος θὰ τὴν ἀπολαμβάνει.
Δὲν πάει στὸ διάβολο· ἀφοῦ κατάφερα καὶ γλύτωσα,
μὲ τὴν ἀσπίδα τώρα θ' ἀσχολοῦμαι;
Ἁρπάζω ἀργότερα μιὰν ἴδια - γιὰ νὰ μὴν πῶ καλύτερη.

Δὲν κλαίω τοὺς Μαγνησίους·
οἱ Θάσιοι νὰ δεῖς τὶ ἔχουν νὰ πάθουν.

Ἄν φρόντιζε ὁ Ἥφαιστος νὰ τοῦ ἐξασφαλίσει
ροῦχα πεντακάθαρα, ἀπ' τὴν κορφὴ μέχρι τὰ νύχια,
θὰ ἦταν ὄμορφος νεκρός: φλογόλευκος.

Στιχουργημένες ταλαιπωρίες ἤ ἐλεύθερες ἀπολαύσεις;
Τὸ ἴδιο μοῦ κάνει.

Ἔχασα τὸν ἔλεγχο· ὅμως ἄν δὲν κάνω λάθος,
δὲ γλίστρησα μόνος σ' αὐτὴ τὴν ἐκτροπή.

Στὸ τέλος θὰ μὲ ποῦν καὶ μισθοφόρο σα να ήμουν από την Καρία.

Ὅσο πολεμάει ὁ μισθοφόρος, Γλαῦκε,
καλύτερος φίλος δὲν ὑπάρχει.

Ἄφησε τοὺς θεοὺς νὰ κάνουν τὴ δουλειά τους.
Κάποιοι θὰ πέσουμε καὶ πάνω ποὺ θ' ἀρχίσουμε
νὰ συνηθίζουμε χῶμα, θὰ μᾶς σηκώσουν.
Ἄλλοι θὰ προσέξουμε ποῦ πατᾶμε
καὶ θὰ βρεθοῦμε νὰ παλεύουμε
γιὰ λίγη σκόνη μὲ τὴν πείνα καὶ τὴν τρέλα.

Πέσαμε πάνω τους καὶ τοὺς λιανίσαμε:
χίλιοι ἄντρες ὁλομόναχοι
ἐνάντια σὲ ἑπτὰ ὁλόκληρα κουφάρια.

Ἕνα πράγμα ξέρω καλά: νὰ ἐπιστρέφω ἀνοιχτὲς
τὶς πληγὲς ποὺ μοῦ ἀνοίγουν.

Καθὼς ξερνοῦσαν πάνω μας τὰ δόρατά τους, ὁ ἀρχηγὸς
ἐρέθιζε τὸ θράσος τους, φτύνοντας προσβολὲς καὶ κομπασμούς·
ὅμως ἡ Ἀθηνᾶ γονάτισε τὴν προστυχιά τους,
σημαίνοντας τὴν ἀντεπίθεσή μας.
Δὲν ἦταν οἱ Αἰολεῖς, λοιπόν, ποὺ ἔχτιζαν στὴν ἄμμο,
ἀλλὰ οἱ Ἴωνες. Συντρίφτηκε ὁ πύργος
ποὺ εἶχαν ἱδρώσει οἱ Κάρες πέτρα-πέτρα.
Ἐμεῖς χορέψαμε, ἄγνωστοι πολεμιστὲς πιασμένοι χέρι-χέρι,
στὸ νικηφόρο σύνθημα Λεσβίων φορμιγκτῶν.
Ὁ Δίας ἄστραψε πάνω τὴν Ὀλύμπια χαρά του,
κι ἐκείνοι ἀπέμειναν ὅ,τι δὲ θὰ κατεῖχαν πιά:
κατάκοποι, ἀπρόσμενα ἀκυρωμένοι, ἀναγκασμένοι
σὲ μιὰν ἀγρύπνια ποὺ ἀποροῦσε λίγο φῶς.


ΓΥΝΑΙΚΕΣ....

“Φύγε καλύτερα. Ἡ ἐλευθερία τολμάει μόνο ὅσα τολμᾶς”
μοῦ ἔλεγε. “Ὅμως ἄν ἡ καρδιά σου ἐπείγεται μιὰν εὔκολη νίκη,
κάποια σφαδάζει γάμο: εὐάλωτη παρθένα, ἐκτεθειμένη
σὲ τέλεια ἐμφάνιση· συνθηκολόγησέ την.
Κι ἐγὼ τῆς ἀπαντοῦσα: “Κόρη τῆς Ἀμφιμέδουσας
(Τὶ γυναίκα κι αὐτή·
χάρες ποὺ βλέπει ἡ γῆ κατάτυφλά της!)
στὸ δρόμο γιὰ τὸν ἔρωτα, δὲν εἶναι λίγες οἱ ἀπολαύσεις.
Ὅλο καὶ κάποιος θ' ἀρκεστεῖ στὸ παραλίγο.
Ἡ νύχτα ἔρχεται βαθιά της μὲ σκοτεινὲς ἀποφάσεις.
Ἔχουμε καιρὸ: ἐσύ, ἐγὼ κι ἕνας θεὸς συμφωνημένος.
Ἔστω, θὰ κάνω ὅ,τι μοῦ πεῖς. Τόσο σὲ θέλω.
Ἄσε τὴ στέγη νὰ ἐπινοεῖ ξαφνικὲς φυγὲς
καὶ τὴν πόρτα νὰ λαχανιάζει ἀργοπορημένα χτυπήματα.
Πάντα ὑπάρχει κάποιος κάμπος ἀνθισμένος.
Κατάλαβέ με, μωρό μου.
Ὅσο γιὰ τὴ Νεοβούλη, ἀνήκει στὴν παρακμή της.
Μάδησε ἡ παρθενιά της, μαράθηκε ἡ γλύκα της.
Ἀκόρεστο θηλυκό: φύτρωσε ἀπότομα
καὶ δὲ χόρταινε ν' ἀνθίζει.
Παράτα την!
Δὲν πρόκειται
νὰ παντρευτῶ τ' ἀνέκδοτα τῶν φίλων μου.
Ἐσένα θέλω: γυναίκα λεία στὸν τρόπο της.
Ἡ ἄλλη μπορεῖ νὰ κατεργάζεται ἀφοσίωση
στὰ πλήθη τῶν χειριστῶν της.
Ἔλα λοιπόν, πρὶν καταντήσει τὸ πάθος μου τυφλὴ ἀποβολή.”
Τὴν ὥρα ποὺ ὁ μανδύας μου τὴ βύθιζε σὲ κεῖνο
τὸ πανδαιμόνιο τῶν ἀνθισμένων λουλουδιῶν,
ὁ τρυφερὸς λαιμός της σπαρταροῦσε σὰν τρομαγμένο ἐλάφι
στὴν ἐπικίνδυνη ἀγκαλιά μου. Ἄγγιξα τὰ στήθη της.
Λίγο πιὸ κάτω, θρόιζε μιὰ ἥβη ἀνεξερεύνητη.
Προχώρησα μὲ χάδια μουδιασμένα καὶ ξαφνικά,
ξέσπασα ὁλόλευκος σὲ ξέφωτο ξανθό.

Βλέπεις ἐκείνη τὴ συκιὰ στὸ βράχο;
Μὲ πόση ἄνεση ταΐζει τόσες κουροῦνες!
Μιὰ ποὺ τὸ 'φερε ὁ λόγος: φιλόξενο πλάσμα ἡ Πασιφίλη.

Φουσκώνει ὁ μανδύας σου τὴν ἱστορία
τῶν συναναστροφῶν σου, ἄθλιο θηλυκό.
Ὁ σκαπανέας Ἱππώνακτας τὴν ξέρει ἀπ' ἔξω κι ἀνακατωτά.
Τὸ ἴδιο κι ὁ Ἀρίφαντος. Τὶ τύχη!
Δὲν ἔπιασε τὸν κλέφτη νὰ βρωμολογάει κλοπή. Τὴν ὥρα
ποὺ προσπαθοῦσε ν' ἀποκρούσει τὸν κανατὰ Αἰσχυλίδη,
σὲ ἀπάλλαξε ὁ Ἱππώνακτας ἀπὸ τὴν παρθενιά σου
καὶ τέρμα οἱ κουβέντες.

Ἔβγαλε τὸ ἱερὸ μαντήλι ἀπ' τὰ μαλλιὰ της
ἡ Ἀλκιβίη, τὸ ἀφιέρωσε στὴν Ἥρα
κι ἔτρεξε ἥσυχη νὰ δαπανήσει τὴν παρθενιά της.

Κρατοῦσε ἕνα τρυφερὸ κλαδὶ μυρτιᾶς
κι ἕνα ὡραῖο τριαντάφυλλο.
Τῆς ἄρεσε: χαμογελοῦσε. Τὰ μαλλιά της
ἔσταζαν νύχτα πίσω της.

Γάμο ξεκίνησα, μπουρδέλο ἄνοιξα μαζί σου.
Ἔγινα ἡ πιὸ διάσημη νταντὰ
στὴ συντεχνία τῶν παράνομων μαμῶν σου.

Ἦρθε στὸ κέφι καὶ κατέβαζε τὴν μπίρα
μονοκοπανιὰ σὰν Θράκας.
Στὸ τέλος, ξεχύλισε σὰν Φρύγας
κι ἔπεσε ξερὴ σὰν θηλυκό.

Ξέρω μιὰν ἄλλη θεραπεία γι' αὐτὸ τὸ πρήξιμο.

Μύριζες μπαγιάτικο ἐραστὴ καὶ σὲ ἀέρισα
ἑφτὰ ὁλόκληρα χρόνια μὲ τὴν ἀφοσίωσή μου.
Ὕστερα ζωντάνεψες· ἄρχισες νὰ ἔχεις ἄποψη.
Ἔλειψα κι ἔκανες τὸ σπίτι μπουρδέλο.
Τώρα ντύνεσαι τὸν παλιό σου ἑαυτὸ
καὶ χάνεσαι, ὅταν νυχτώνει συνουσία.

Ποιός ἄντρας θὰ σὲ πάρει;
Βρὲς κανένα βάτραχο ἀπὸ τὴ Σέριφο
κι ὅταν χορτάσεις δίψα, γαμήσου·
κι ἄν δὲ χορτάσεις, ἄντε γαμήσου!

Ὁ χρόνος, ἡ σκληρὴ δουλειὰ καὶ ἡ ὑπομονὴ
ὁλόκληρες περιουσίες καταθέτουν
στῆς πουτάνας τὸ μουνί.
(Πολλά δ' εἰς πόρνης γυναικὸς ἐρρυΐσκετ' ἔντερον
τὰ χρόνῳ μακρῷ πόνῳ τε συλλεγέντα χρήματα)


http://cantfus.blogspot.gr

Σχετικά με την Επικούρεια φιλοσοφία



Κατ’ αρχάς, δεν πρέπει ο νέος να αμελεί να φιλοσοφεί, ούτε και ο γέρος να θεωρεί ότι πέρασε ο κατάλληλος χρόνος, γιατί δεν υπάρχει χρόνος ακατάλληλος για ότι μας χαρίζει την ψυχική υγεία. Διότι, εάν δεχτούμε ότι κάποιος νέος είναι α-ωρος (δεν έχει ακόμη έλθει η ώρα) και ο γέρος παρ-ωρος (έχει παρέλθει η ώρα) για να φιλοσοφήσει, είναι το ίδιο σαν να λέμε ότι είναι πολύ νωρίς ή πολύ αργά αντίστοιχα, για να κατακτήσει κάποιος την ευδαιμονία. Πράγμα το οποίο είναι λάθος, γιατί την ευτυχία την αναζητούμε διαρκώς, τόσο στα νιάτα, όσο και στα γηρατειά. Επομένως πρέπει τόσο ο νέος να φιλοσοφεί για να ωριμάσει η σκέψη του και να απαλλαγεί από τον φόβο και την αβεβαιότητα του μέλλοντος, όσο και ο γέρος, έτσι ώστε στη θύμηση της νεότητάς του και στη συνειδητοποίηση του γήρατος, σαν μια φυσιολογική διαδικασία, να παραμένει κατά έναν τρόπο, νέος.
Ύστερα από αυτά, είναι προφανές ότι είναι ζωτικής σημασίας να ανακαλύψουμε και να μελετήσουμε τον δρόμο που οδηγεί στην ευδαιμονία. Θα ασχοληθούμε επί του παρόντος συνοπτικά με τρία κεφαλαιώδους σημασίας ζητήματα: Τον θεό, τον θάνατο και τις ηδονές(επιθυμίες).
Το πρώτο που οφείλουμε είναι να αποκτήσουμε μια σαφή και εναργή εικόνα περί του θεού, γιατί είναι τόσες οι προλήψεις και οι σφαλερές δοξασίες των πολλών, ώστε δημιουργείται μεγάλη σύγχυση περί του θέματος. Ας προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε την έννοια του θείου απλά και ανεπηρέαστα. Οι πρωταρχικές ιδιότητες του θεού είναι η αφθαρσία και η μακαριότητα. Το ότι ο θεός είναι αιώνιος και δεν υπόκειται στη διαδικασία της φθοράς είναι κάτι που όλοι μας συμφωνούμε. Εκτός από ον άφθαρτο, ο θεός είναι και ον τέλειο. Και ένα ον τέλειο και άφθαρτο έχει κατακτήσει τη μακαριότητα, δεν υπάρχει τρόπος να βελτιωθεί, ούτε φυσικά και να χειροτερεύσει. Έχοντας αυτήν την ολοκάθαρη και ανεπηρέαστη άποψη για τον θεό, μπορούμε πιο εύκολα να αναζητήσουμε την αλήθεια, κινδυνεύουμε όμως να μας καταλογιστεί από την κοινή γνώμη, ασέβεια. Ωστόσο, η πραγματική ασέβεια συνίσταται στο να προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε το θείο μα ανθρώπινα μέτρα και να αποδίδουμε στον Θεό ανθρώπινες ιδιότητες. Έτσι, η πίστη των πολλών, ότι ο θεός ωφελεί τους καλούς και τιμωρεί τους κακούς, δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια ανυπόστατη πρόληψη και μια εσφαλμένη δοξασία. Ο θεός δεν επεμβαίνει στα ανθρώπινα δρώμενα, τουλάχιστον όχι με τον τρόπο που ο άνθρωπος θεωρεί. Ας δεχτούμε άρα, την άφθαρτη και αιώνια φύση του και ας μην επιχειρήσουμε να προχωρήσουμε παραπέρα, ας μείνουμε εκεί.
Περνάμε στο κεφάλαιο του θανάτου, που από πολλούς ανθρώπους θεωρείται ότι πιο άσχημο και αποτρόπαιο μπορεί να τους συμβεί. Εγώ όμως σας δηλώνω, λέει ο Επίκουρος, ότι ο θάνατος, για εμάς τους ανθρώπους δεν υπάρχει.(θάνατος ουδέν προς ημάς). Δεν είναι ούτε κάτι το φρικτό, ούτε κάτι που επιθυμούμε, ουσιαστικά είναι κάτι το ανύπαρκτο. Για να γίνω πιο σαφής. Ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται το ευχάριστο και το επώδυνο, το καλό και το κακό, μέσω των αισθήσεων. Με τον θάνατο οι αισθήσεις και η αντίληψη νεκρώνονται. Όταν παύει να υπάρχει η αίσθηση, σταματά να υπάρχει τόσο η ηδονή, όσο και ο πόνος. Κανείς πεθαμένος δεν υποφέρει για την κατάστασή του, γιατί απλούστατα δεν έχει συνείδηση αυτής. Οι άνθρωποι άρα, που αντιμετωπίζουν τον θάνατο, ως το φρικωδέστατο κακό ή τον προσδοκούν να τους απαλλάξει από το βάρος μιας βασανισμένης ζωής, πλανώνται και σφάλλουν. Το να φοβόμαστε κάτι το μελλοντικό, που όταν έρθει δεν πρόκειται να μας λυπήσει είναι κάτι το εντελώς ανόητο και αφιλοσόφητο. Εξάλλου, πριν γεννηθούμε δεν υπήρχαμε, ουσιαστικά ήμασταν πεθαμένοι, δεν νομίζω όμως κάποιος να το ενθυμείται αυτό, ως μία δυσάρεστη και οδυνηρή κατάσταση. Ουσιαστικά ο άνθρωπος και ο θάνατος είναι μεταξύ τους ασύμβατοι, δεν μπορούν να συνυπάρξουν. Όταν ζούμε, δεν υπάρχει ο θάνατος, ενώ όταν έρθει ο θάνατος, δεν υπάρχουμε εμείς (ΟΤΑΝ ΜΕΝ ΗΜΕΙΣ ΩΜΕΝ, Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΟΥ ΠΑΡΕΣΤΙΝ, ΟΤΑΝ ΔΕ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΠΑΡΗ, ΤΟΘ’ ΗΜΕΙΣ ΟΥΚ ΕΣΜΕΝ). Ο σοφός συνεπώς δεν φοβάται τον θάνατο και ζει μια ευδαίμονα ζωή, ακριβώς για τον λόγο ότι δεν διακατέχεται από το πάθος της αθανασίας. Διότι, γνωρίζει ότι όπως στα φαγητά, δεν διαλέγουμε τα περισσότερα, αλλά τα καλύτερα (ΩΣΠΕΡ ΔΕ ΤΟ ΣΙΤΙΟΝ ΟΥ ΤΟ ΠΛΕΙΟΝ ΠΑΝΤΩΣ, ΑΛΛΑ ΤΟ ΗΔΙΣΤΟΝ ΑΙΡΕΙΤΑΙ), έτσι και στη ζωή, κύριο μέλημά μας, πρέπει να είναι η ποιότητα και όχι η μακροβιότητα. Συνεπώς πρέπει να αναγνωρίσουμε τον θάνατο ως κάτι έξω από εμάς και να εξορίσουμε τον φόβο του θανάτου από τη ζωή μας κάνοντάς την πιο ηδεία, πιο ηδονική και πιο ελεύθερη. Ούτε βέβαια θα τον θεωρήσουμε σαν κάτι το επιθυμητό και ποθητό, που θα μας απαλλάξει από το βάρος μιας βασανισμένης ζωής, όπως ο ποιητής που λέει; «καλύτερα να μην γεννηθεί κανείς, άπαξ και γεννηθεί όμως, τις πύλες του Άδη, όσο το δυνατόν νωρίτερα θα πρέπει να διαβεί (ΚΑΛΟΝ ΜΕΝ ΜΗ ΦΥΝΑΙ, ΦΥΝΤΑ Δ’ ΟΠΩΣ ΗΚΙΣΤΑ ΠΥΛΑΣ ΑΙΔΑΟ ΠΕΡΗΣΑΙ). Γιατί, στην περίπτωση αυτή είναι το μόνο εύκολο να το κάνουμε, εάν πράγματι θέλουμε να εγκαταλείψουμε τον επίγειο κόσμο. Εν κατακλείδι, μόνον εξορίζοντας τον φόβο του θανάτου θα κατακτήσουμε την αθανασία, γιατί τρόπος να ζούμε αιώνια δεν υπάρχει. Συνειδητοποιώντας δηλαδή, ότι όσο ζούμε είμαστε αθάνατοι. Η μόνη αίσθηση λοιπόν και η μόνη εμπειρία που μπορεί να αποκομίσει κάποιος είναι αυτή του ζειν, γιατί η εμπειρία του θανάτου είναι ανύπαρκτη. Δεν θα τη γνωρίσουμε ποτέ στη ζωή μας.
Αξίζει εδώ να αναφέρουμε πως η απόλυτη εκλογίκευση του ζητήματος, που επιχειρεί ο Επίκουρος έχει έναν περίεργο αντίκτυπο στην ψυχή μας. Είναι τόσο ισχυρό το ένστικτο της αυτοσυντήρησης και τόσο βαθύ το συναίσθημα της αγάπης μας προς τη ζωή, ώστε η προσέγγιση του ζητήματος με τον ορθό λόγο να φαντάζει κούφια και μάταια. Δεν πρέπει όμως να μας διαφεύγει το γεγονός ότι εδώ παρουσιάζεται Επικούρειος κοσμοθεωρία άκρως επιγραμματικά και συντετμημένα. Δεν είναι δυνατόν χρόνια ολόκληρα διδασκαλίας στον κήπο του Επίκουρου, να συμπυκνωθούν σε λίγες φράσεις.
Σε ότι αφορά τις ηδονές (επιθυμίες), αυτές μπορούμε να τις διαχωρίσουμε σε δύο κατηγορίες: τις λογικές ή φυσικές(φυσιολογικές) και τις αφύσικες ή παράλογες(μη φυσιολογικές), που υπαγορεύονται από την απληστία, τη ματαιοδοξία και τον μιμητισμό. Από τις φυσιολογικές επιθυμίες, άλλες είναι αναγκαίες και άλλες όχι. Από τις αναγκαίες, άλλες χρειάζονται για την ευρωστία του σώματος, άλλες για την γαλήνη της ψυχής και άλλες είναι απαραίτητες για τη ζωή την ίδια.
Με βάση αυτή (την ηδονή) επομένως, κάνουμε τις επιλογές μας και ακολουθούμε ή αποφεύγουμε μια κατάσταση (ΑΠΟ ΤΑΥΤΗΣ ΚΑΤΑΡΧΟΜΕΘΑ ΠΑΣΗΣ ΑΙΡΕΣΕΩΣ ΚΑΙ ΦΥΓΗΣ). Και η κρίση του αγαθού γίνεται πάντα με γνώμονα την ηδονή (ΕΠΙ ΤΑΥΤΗΝ ΚΑΤΑΝΤΩΜΕΝ ΩΣ ΚΑΝΟΝΙ ΠΑΝ ΑΓΑΘΟΝ ΚΡΙΝΟΝΤΕΣ). Και όπως είναι φυσικό δεν επιλέγουμε όλες ανεξαιρέτως τις ηδονές (ΟΥ ΠΑΣΑΝ ΗΔΟΝΗΝ ΑΙΡΟΥΜΕΘΑ), αλλά αποφεύγουμε τις στιγμιαίες απολαύσεις, οι οποίες ακολουθούνται από μεγαλύτερα δεινά, όπως το υπερβολικό φαγοπότι και την χωρίς μέτρο οινοποσία. Ακόμη οδυνηρές εμπειρίες μπορεί να τις θεωρήσουμε ανώτερες από τις ηδονές( ΠΟΛΛΑΣ ΑΛΓΗΔΟΝΑΣ, ΗΔΟΝΩΣ ΚΡΕΙΤΤΟΥΣ ΝΟΜΙΖΟΜΕΝ), όταν αυτές θα οδηγήσουν σε οφέλη σημαντικότερα. Ως τέτοιες μπορούμε να αναφέρουμε μια επίπονη σωματική άσκηση ή μια κοπιώδη μελέτη, που στιγμιαία θα μας κάνουν να υποφέρουμε, αλλά μακροπρόθεσμα θα βγούμε σαφώς κερδισμένοι. Είναι σημαντικό λοιπόν να αξιολογούμε σωστά το καλό και το κακό, συγκρίνοντας τις καταστάσεις με καθαρά κριτήρια, σε βάθος χρόνου.
Και ο λόγος που θεωρούμε την αυτάρκεια αγαθό, δεν είναι φυσικά η πίστη ότι πρέπει να συμβιβαζόμαστε πάντοτε με τα λίγα, αλλά για το ότι αποτελεί μια άσκηση της ψυχής. Διότι, εκείνον που έχει εκπαιδευτεί να είναι ολιγαρκής, πως αλλιώς μπορούμε να τον ονομάσουμε από ικανότερο, σε σχέση με κάποιον που χρειάζεται περισσότερα? Και είναι επιπλέον προφανές ότι αντλούν τη μέγιστη απόλαυση από την πολυτέλεια αυτοί που ελάχιστα την έχουν ανάγκη. (ΗΔΙΣΤΑ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑΣ ΑΠΟΛΑΥΟΥΣΙΝ, ΟΙ ΗΚΙΣΤΑ ΤΑΥΤΗΣ ΔΕΟΜΕΝΟΙ). Σαν απόδειξη μάλιστα, μπορούμε να αναφέρουμε, ότι για έναν ακραία πεινασμένο, ένα λιτότατο γεύμα με ψωμί και νερό, προσφέρει την ίδια απόλαυση με ένα πλουσιοπάροχο. Με το να συνηθίζει κάποιος άρα, σε λιτά γεύματα και καλό στην υγεία του κάνει και περισσότερο ετοιμοπόλεμος και άφοβος γίνεται(με την έννοια ότι οι εθισμένοι στις περιττές απολαύσεις ζουν με τον φόβο, να μην τις στερηθούν. Και συνάμα, δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός, ότι αυτός που πραγματικά θα απολαύσει ένα πλούσιο και ποικίλο γεύμα, είναι ο συνηθισμένος στην απλή διατροφή.
Λέγοντας επομένως, ότι σκοπός της ζωής είναι η ηδονή (ΗΔΟΝΗΝ ΤΕΛΟΣ ΥΠΑΡΧΕΙΝ), δεν εννοούμε ότι πρέπει να επιδοθούμε σε ένα όργιο ασωτίας και ακολασίας, όπως πολλοί έσπευσαν να μας προσάψουν, αλλά το να πετύχουμε την αποφυγή του πόνου και την ψυχική γαλήνη. Και αυτό δεν θα επιτευχθεί με τα μεθύσια και τα λουκούλλεια γεύματα, ούτε με γλέντια με γυναίκες και εφήβους, αλλά με τον νηφάλιο λογισμό που με ενάργεια και ακρίβεια καθορίζει το τι είναι πραγματικά ωφέλιμο και τι βλαβερό.
Μέγιστο άρα ανθρώπινο αγαθό η φρόνηση, η οποία μας διδάσκει, ότι δεν είναι δυνατόν να διάγει κανείς βίο ευχάριστο, χωρίς να είναι συνάμα φρόνιμος και δίκαιος (ΟΥΚ ΕΣΤΙΝ ΗΔΕΩΣ ΖΕΙΝ ΑΝΕΥ ΤΟΥ ΦΡΟΝΙΜΩΣ). Ούτε είναι δυνατόν να ζει κανείς με σωφροσύνη και δικαιοσύνη και να μη ζει ευχάριστα.(ΟΥΔΕ ΦΡΟΝΙΜΩΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΩΣ ΑΝΕΥ ΤΟΥ ΗΔΕΩΣ). Για τον λόγο ότι οι αρετές είναι συμφυείς και ομόρριζες με την απόλαυση. (Αξίζει εδώ να επισημάνουμε το πόσο εμφανής είναι εδώ η επιρροή από την Πλατωνική φιλοσοφία). Παρόλο που ορισμένοι μελετητές επιμένουν να παρουσιάζουν τον Πλάτωνα και τον Επίκουρο ως «ορκισμένους πολέμιους» και εκπροσώπους δύο εκ διαμέτρου αντίθετων φιλοσοφικών σχολών, οι απόψεις τους πάνω στη σωφροσύνη, τη δικαιοσύνη και την αντιμετώπιση των βλαβερών ηδονών, είναι ουσιαστικά ταυτόσημες.
Κατά τον Επίκουρο, εκείνος που έχει συλλάβει την έννοια του θεού στη σωστή της διάσταση, έχει απαλλαχθεί από τον φόβο του θανάτου και έχει διδαχθεί να διακρίνει τις ωφέλιμες από τις βλαβερές ηδονές, δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε άσοφος, ούτε απαίδευτος. Και όσοι έχουν θεοποιήσει την τύχη και το πεπρωμένο και τα έχουν αποδεχθεί σαν απόλυτους κυρίαρχους της ζωής θα πρέπει να προβληματιστούν λίγο, για την παντοδυναμία της ειμαρμένης. (Προφανώς, ο Επίκουρος αναφέρεται στους Στωικούς, με τις απόψεις των οποίων αντετίθετο σφοδρά). Διότι ναι μεν η τύχη είναι μια δύναμη, η οποία δίνει μια ώθηση προς κάποια κατεύθυνση, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν προδιαγράφει την πορεία. Και προσωπικά έχω πολλές αμφιβολίες, κατά πόσο η θεοποίηση του πεπρωμένου συμβάλλει στο να γίνουμε καλύτεροι(ψυχικά, σωματικά και ηθικά), διότι η παραδοχή μιας πορείας νομοτελειακά προδιαγεγραμμένης δεν επάγει την αγωνιστικότητα και το σθένος, αλλά τη μοιρολατρία και την ηττοπάθεια.

_