Αναγνώστες

Τρίτη 26 Φεβρουαρίου 2013

ΜΑΡΚΟΣ ΑΥΡΗΛΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΝΟΣ









Ως τελευταίος εκπρόσωπος τόσο του Αρχαίου Κόσμου, όσο και του Στωϊκισμού, αναγνωρίζεται, όχι ως σχολάρχης αλλά ως απλός κατά βίον στωϊκός, ο εστεμμένος φιλόσοφος Μάρκος Αυρήλιος Αντωνίνος (Marcus Aurellius Antoninus, 26 Απριλίου 121 – 17 Μαρτίου 180), Ρωμαίος αυτοκράτωρ κατά τα έτη 161 - 180 μ.α.χ.χ. Ως παιδί, αν και ορφανός, έτυχε πολύ καλής ανατροφής από τον παππού του (σε ηλικία 8 μόλις ετών έγινε δεκτός στον Ιερατικό Σύλλογο της Ρώμης) και λαμπρής μορφώσεως κοντά στον ρήτορα Φρόντωνα (Fronto) και τον Έλληνα σοφιστή Ηρώδη τον Αττικό. Απεμακρύνθη όμως γρήγορα από τα μαθήματα της Ρητορικής, για να αφοσιωθεί σε μελέτη εις βάθος, της Φιλοσοφίας. Τα γραπτά του Κόϊντου Ιουνίου Αρουληνού Ρουστικού (Quintus Iunius Arulenus Rusticus) και οι διδασκαλίες των Cinna Catulus και Claudis Maximus, τον εισήγαγαν στη Στωϊκή Φιλοσοφία, η ηθική της οποίας τον κατεγοήτευσε, και σε ηλικία 12 ετών εφόρεσε το σχήμα των στωϊκών, υιοθετώντας τον απλό τρόπο ζωής τους. Τα 12 βιβλία των στοχασμών του («Τα εις Εαυτόν»), τα οποία συνέγραψε στην Ελληνική κατά την περίοδο 170 - 178 περίπου, όταν ήδη ήταν αυτοκράτωρ, αποδεικνύουν πόση εσωτερική ηρεμία και παρηγορία μπορούσε να του προσφέρει η Στωϊκή Διδασκαλία και μάλιστα σε καιρούς ταραχών και συγκρούσεων. Ιδιαιτέρως τον είχε επηρεάσει η διδασκαλία του Επικτήτου. Η αφοριστική μορφή που επέλεξε να δώσει στο έργο του (εκτός από το 1ο βιβλίο) πρέπει να προέρχεται από τον Ηράκλειτο, καθώς ο Μάρκος Αυρήλιος με χαρά προσεγγίζει την διδασκαλία του και εξελίσσει τις σκέψεις του φιλοσόφου σε μορφή προσωπικού διαλογισμού. Η φιλοσοφική του θέση ορίζεται από τη σεμνή ένταξη του ανθρώπου σε μία ευρυτέρα συνεξάρτηση και από την αυτονόητη επιθυμία προσφοράς υπηρεσίας στην ανθρώπινη κοινωνία, γι’ αυτό άλλωστε και ως αυτοκράτωρ υπήρξε δικαιότατος, φιλάνθρωπος και ανεκτικός, παρά το ότι αντιμετώπισε συγκεντρωμένα εναντίον του τα δυσκολώτερα των προβλημάτων: η Αρμενία δέχεται την επιδρομή των Πάρθων και ο εκεί πόλεμος διαρκεί έως το 166, έτος κατά το οποίο η Αυτοκρατορία δέχεται την εξ Αρμενίας καταστροφική εισβολή της πανούκλας, η οποία κατέστρεψε τον Αρχαίο Κόσμο με εξόντωση του μεγαλυτέρου τμήματος των αστικών πληθυσμών και δη των πεπαιδευμένων ανθρώπων. Ο διοικητής των λεγεώνων της Συρίας Αβίδιος Κάσσιος, προχωρεί σε στάση και αποστασία, αυτοανακηρυχθείς στην Αντιόχεια «Αυτοκράτωρ της Ανατολής». Οι Μαρκομάνοι Γερμανοί εισβάλλουν στα βόρεια σύνορα και έκτοτε ο αυτοκράτωρ ξοδεύει όλη τη ζωή του εκεί, με εξαίρεση τη σύντομη εκστρατεία στην Ανατολή για την καταστολή της στάσεως του Κασσίου, μέχρι τον θάνατό του στις 17 Μαρτίου 180 στη Vindobona (σημερινή Βιέννη), υπερασπιζόμενος την συνορογραμμή του Δουνάβεως, με ελάχιστες σύντομες επικέψεις του στη Ρώμη. Η πείνα, οι φυσικές καταστροφές και τα οικογενειακά του δράματα, δεδομένου ότι από τα δεκατρία τέκνα του δεν έζησαν παρά μόνον πέντε, συμπληρώνουν το σκηνικό μέσα στο οποίο ο μεγάλος αυτός άνδρας καλείται να εφαρμόσει εμπράκτως τα στωϊκά προτάγματα. Όντως, ο Μάρκος Αυρήλιος, εστάθη πάντοτε υπεράνω των πραγμάτων και των υποκειμενισμών, παρέσχε στους ανθρώπους μία άνευ παρεκκλίσεων Δικαιοσύνη και συμπεριεφέρθη με τον πλέον γαλήνιο και ανεξίκακο τρόπο, ακόμη και σε αυτούς τους εχθρούς του: όταν ο στασιαστής και προδότης Κάσσιος εδολοφονήθη από έναν επιτελή του αξιωματικό, ο εστεμμένος φιλόσοφος τον εκήδευσε με όλες τις στρατιωτικές τιμές. Μετεχειρίσθη τους ανθρώπους πάντοτε ως όντα ηθικά, διεμόρφωσε επί το ηπιώτερον την σκληρή νομοθεσία της εποχής και προσεπάθησε να συντάξει ένα σώμα νόμων που να εστιάζει στην ισονομία και την ελευθερία του λόγου (περί «πολιτείας ισονόμου, κατ' ισότητα και ισηγορίαν διοικουμένης...» γράφει ο ίδιος, Α, 14), συνέστησε ειδικό ταμείο για την κήδευση των απόρων πολιτών, περιώρισε την έκλυση των ηθών και την πορνεία, συνέστησε την Κηδεμονευτική Πραιτωρία για την φροντίδα των ορφανών, επέβαλε την υποχρεωτική τήρηση μητρώου γεννήσεων και την ληξιαρχική εγγραφή των πολιτών, εγενίκευσε τις απελευθερώσεις των δούλων και τους έδωσε πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα αλλά και δικαίωμα να κληρονομούν τον κύριό τους σε περίπτωση ελλείψεως συγγενών, απηγόρευσε τις σωματικές τιμωρίες και εδίωξε ποινικώς την συκοφαντία και κανονικώς, ως κακούργημα, τον φόνο δούλου από τον κύριό του, οργάνωσε ένα τέλειο σύστημα επισιτισμού με το οποίο κατέστησε, τουλάχιστον στην χερσόνησο των Απεννίνων, αδυνάτους τους λιμούς, προέβλεψε την απαλλαγή των κατηγορουμένων φρενοβλαβών, ενομοθέτησε την «εύνοια ελευθερίας» (δηλαδή την παραδοχή στις δίκες, σε περιπτώσεις αμφιβολιών, της πιο ευνοϊκής για την ανθρώπινη ελευθερία ερμηνείας) και προσεπάθησε, δίχως όμως επιτυχία, να απομακρύνει τον λαό από τα ειδεχθή θεάματα των αμφιθεάτρων (όταν εστράτευσε τους μονομάχους για τον πόλεμο κατά των Γερμανών, ο όχλος εστασίασε εναντίον του με την κατηγορία ότι ήθελε.. «να τον αποσπάσει από τις διασκεδάσεις και να τον στρέψει στην πληκτική Φιλο σοφία» !! Ο Ernest Renan γράφει πολύ χαρακτηριστικά ότι «οι τακτικοί θαμώνες των αμφιθεάτρων ήσαν τα μόνα πρόσωπα που δεν τον αγαπούσαν καθόλου»). Οι δύο ολιγοετείς διωγμοί των χριστιανών από αυτόν τον άγιο και πράο αυτοκράτορα, από 166 έως 168 και από 177 έως 180, ο οποίος στα πρώτα 15 έτη της βασιλείας του τους επροστάτευε όλως ιδιαιτέρως και ενομοθέτησε μάλιστα να δικάζονται όλοι όσοι τους ενοχλούν όχι για κάποιες αξιόποινες πράξεις τους αλλά απλώς λόγω της ιδιότητός τους, αποτελεί μία καλή ιστορική μαρτυρία για το μέγεθος της εγκληματικής, εκείνη την εποχή, δραστηριότητος των τελευταίων, οι οποίοι, υπό την παραφροσύνη των μοντανιστικών ιδεών, επετίθεντο ανοικτά, ακόμη και με βεβηλώσεις συμβόλων και Ιερών ή προτροπές του όχλου σε στάση, κατά ολοκλήρου του κοινωνικού ιστού και του συστήματος αξιών της πεπολιτισμένης ανθρωπότητος (η φράση ότι «απαρνούνται την ζωή παρακινούμενοι από μία στείρα αντιδραστική διάθεση, αντί να θυσιάζονται προς χάριν θέσεων που βασίζονται σε λογικά επιχειρήματα» είναι η μοναδική διασωθείσα αναφορά του Μάρκου Αυρηλίου σε αυτούς). Στο ελάχιστο διασωθέν έργο του, που ουσιαστικώς δεν είναι παρά το προσωπικό του ημερολόγιο το οποίο και δεν είναι καν γραμμένο για να διαβασθεί από κοινό, αναφαίνεται ωστόσο, στην πληρότητά της, η υπεύθυνη προθυμία αυτού του φιλοσόφου – αυτοκράτορος για προσφορά υπηρεσιών προς τον άνθρωπο και η θετική υποχρέωση να συνεργασθεί από την θέση του και με όλες του τις δυνάμεις για την διατήρηση του συνόλου, μέλος του οποίου αισθανόταν και ο ίδιος ότι αποτελεί. Μέσα από αυτή την εκπληκτική κατάθεσή του, ο εστεμμένος φιλόσοφος, ο οποίος κατά το πέρασμά του από την Αθήνα είχε μυηθεί και στα αγιώτατα Μυστήρια των Ευμολπιδών («Ελευσίνια»), αποτολμά την τολμηρή κατάδυση στις σχεδόν απρόσιτες για τους θνητούς ρίζες του «καθήκοντος», με βαθιά συνείδηση του εφημέρου του βίου των θνητών αλλά, από την άλλη, και του αιωνίου της Προνοίας του Κόσμου. Η ενδοσκοπική αυτή «λέξη» του εστεμμένου φιλοσόφου, παραδόξως για τον σημερινό μονομερή, μονολιθικό και μονοθεϊστή άνθρωπο, δεν τον κάνει ωστόσο αναχωρητή και απόκοσμο, αλλ’ αντιθέτως έναν βαθύτατα κοινωνικό και ανθρώπινο άνδρα που κηρύσσει δίχως την παραμικρή επιφύλαξη ότι: «οι άνθρωποι γεγόνασιν αλλήλων ένεκεν, ή δίδασκε ή φέρε» (Η, 59) δηλ. το ότι όλοι μας έχουμε δημιουργηθεί για χάρη των συναθρώπων μας τους οποίους οφείλουμε ή να καλλιεργήσουμε ή να τους υπομείνουμε. Εγκαταλελειμμένος εν μέσω απείρων εχθρών, αναξίων συνανθρώπων αλλά και προδοτών, πληττόμενος από αλλεπάλληλες συμφορές, ο Μάρκος Αυρήλιος στέκει γαλήνιος και ακλόνητος, δίχως να ελπίζει σε οποιαδήποτε έξωθεν βοήθεια ή «θαύμα», αλλά πιστός μόνον στο φως, την ομορφιά και την ηρεμία του εσωτερικού του κόσμου, αυτάρκης και θεϊκός μέσα στο θνητό του κορμί (ως οργανικό μέλος του Παντός και τμήμα του Θεού από τον οποίο προήλθε και στον οποίο πρέπει μετά θάνατον να επιστρέψει) δίδοντας έκτοτε στους ανθρώπους το αιώνιο άριστο παράδειγμα της ενσάρκου Αγαθότητος και Δικαιοσύνης. Το ότι ο Μάρκος Αυρήλιος προετίμησε την Ελληνική ως γλώσσα τον στοχασμών του, μπορεί να εξηγηθεί ως προσπάθεια να αποφύγει τον υπέρμετρο ρητορισμό της λογοτεχνικής παραγωγής των ημερών του. Από την άλλη, ο λογοτεχνικός τίτλος «Τα Εις Εαυτόν», δηλαδή «οι συζητήσεις με τον εαυτό μου» που επέλεξε ο ίδιος, απαντάται για πρώτη φορά στην Ελληνική Λογοτεχνία και είναι άλλωστε αμφίβολλο αν είχε πρόθεση να το εκδώσει. Το πότε μετά τον θάνατό του εδημοσιεύθη το έργο του, παραμένει άγνωστο. Η επανέκδοσή του πάντως, το 1558 στη Ζυρίχη, στηρίζεται σε μια έκδοση του 10ου αιώνος από τον Αρέθα. Το έργο πάντως έγινε και πάλι αντικείμενο εντόνου ενδιαφέροντος τον 18ο αιώνα, όπως λ.χ. από τον Φρειδερίκο τον Μεγάλο. Σώζονται επίσης σε λατινική γλώσσα κάποιες επιστολές του προς τον Fronto και αποσπάσματα μίας ομιλίας του (Dessau 9340). Η εθνική Ρώμη ετίμησε αυτόν τον άγιο, ευσεβή, γαλήνιο και ενάρετο άνδρα με πολυάριθμα αγάλματά του, μεταξύ των οποίων ο περίφημος «ιππεύς του Καπιτωλίου», αλλά και η έκτοτε πεπαιδευμένη ανθρωπότητα με τον απεριόριστο σεβασμό της που συνοψίζεται αρκετά χαρακτηριστικά στα λόγια του Renan «κανένας συνετός άνθρωπος δεν θα αρνηθεί ότι υπήρξε μία μεγάλη ψυχή, αλλά και ένα μεγάλο πνεύμα που έζησε στα απέραντα βάθη του καθήκοντος και της συνειδητότητος… το μεγαλείο του δεν θα αμφισβητηθεί ποτέ, διότι στηρίζεται επάνω σε αυτό που δεν θα χαθεί, δεν θα φθαρεί ποτέ, δηλαδή επάνω στην εξοχότητα της καρδιάς». Ενδεικτικά ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΒΙΟΥ ο Μάρκος Αυρήλιος σημειώνει: «Μην ενεργείς δίχως την θέλησή σου, δίχως το πνεύμα της κοινής ωφελείας, δίχως συγκρότηση ή από αντίδραση. Μην προσπαθείς να κάνεις πιο όμορφη την σκέψη σου με ψεύτικα στολίδια ή πολυλογίες και μην καταπιάνεσαι με τα πάντα. Ο Θεός που είναι μέσα σου, ας είναι ο προστάτης ενός όντος αρσενικού, μεστωμένου, πολιτικού, πολιτισμένου, αρχοντικού και συγκροτημένου, ωσάν εκείνον που περιμένει ήρεμα τη λήξη του βίου, δίχως να χρειάζεται με όρκους να το αποδείξει ή με την ανθρώπινη μαρτυρία. Γαλήνιος, δίχως την ανάγκη της έξωθεν βοηθείας ή της παρηγορίας που παρέχουν οι άλλοι. Διότι όρθιος πρέπει να στέκεις, όχι ορθωμένος από τους άλλους». («ΜΗΤΕ ΑΚΟΥΣΙΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙ ΜΗΤΕ ΑΚΟΙΝΩΝΗΤΟΣ ΜΗΤΕ ΑΝΕΞΕΤΑΣΤΟΣ ΜΗΤΕ ΑΝΘΕΛΚΟΜΕΝΟΣ. ΜΗΤΕ ΚΟΜΨΕΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΝΟΙΑΝ ΣΟΥ ΚΑΛΛΩΠΙΖΕΤΩ. ΜΗΤΕ ΠΟΛΥΡΡΗΜΩΝ ΜΗΤΕ ΠΟΛΥΠΡΑΓΜΩΝ ΕΣΟ. ΕΤΙ ΔΕ Ο ΕΝ ΣΟΙ ΘΕΟΣ ΕΣΤΩ ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΖΩιΟΥ ΑΡΡΕΝΟΣ ΚΑΙ ΠΡΕΣΒΥΤΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΡΩΜΑΙΟΥ ΚΑΙ ΑΡΧΟΝΤΟΣ ΑΝΕΤΕΤΑΧΟΤΟΣ ΕΑΥΤΟΝ, ΟΙΟΣ ΑΝ ΕΙΗ ΤΙΣ ΠΕΡΙΜΕΝΩΝ ΤΟ ΑΝΑΚΛΗΤΙΚΟΝ ΕΚ ΤΟΥ ΒΙΟΥ ΕΥΛΥΤΟΣ, ΜΗΤΕ ΟΡΚΟΥ ΔΕΟΜΕΝΟΣ ΜΗΤΕ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΙΝΟΣ ΜΑΡΤΥΡΟΣ. ΕΝ ΔΕ ΤΟ ΦΑΙΔΡΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΑΠΡΟΣΔΕΕΣ ΤΗΣ ΕΞΩΘΕΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΠΡΟΣΔΕΕΣ ΗΣΥΧΙΑΣ, ΗΝ ΑΛΛΟΙ ΠΑΡΕΧΟΥΣΙΝ. ΟΡΘΟΝ ΟΥΝ ΕΙΝΑΙ ΧΡΗ, ΟΥΧΙ ΟΡΘΟΥΜΕΝΟΝ») Ενδιαφέρουσα εξάλλου είναι και η ακόλουθη προτροπή του για μία ανθρωπιστική ορθοπραξία: «Σε δύο πράγματα πρέπει να έχεις διαρκή ετοιμότητα. Στο να πράττεις μόνο εκείνα που σου εμπνέει η λογική του Ηγεμονικού σου και της ορθοπραξίας, με σκοπό την ωφέλεια των ανθρώπων, και στο να είσαι ικανός να μεταβάλλλεις τη γνώμη σου αν τυχόν βρεθεί κανείς και σε διορθώσει ή να σε βγάλει από κάποια προκατάληψη, και αυτό με γνώμονα το αν προάγεται η δικαιοσύνη και η κοινή ωφέλεια και όχι αν κάτι εφάνη ευχάριστο ή ένδοξο». (Από το βιβλίο του Βλάση Γ. Ρασσιά «Θεοίς Συζήν. Εισαγωγή στον Στωϊκισμό», Αθήναι 2001, εκδόσεις «Ανοιχτή Πόλη»)

http://www.rassias.gr/STOIC8.html

Κυριακή 24 Φεβρουαρίου 2013

οι Πομάκοι


Οι συγγενείς μου, οι Πομάκοι

 



                                                                       Του Χρήστου Κηπουρού {*}

Όταν πριν είκοσι χρόνια έγραφα ότι οι Πομάκοι δεν είναι Έλληνες ούτε Βούλγαροι ούτε πολύ περισσότερο Τούρκοι, ήξερα ότι δεν είναι αρκετό. Ότι έλειπαν πολλές ψηφίδες. Όπως και τώρα. Ήταν όμως μια βάση. Στην οποία τα όποια νέα στοιχεία έρχονταν στο φως, οποιαδήποτε κι αν ήταν, θα μπορούσαν είτε να τη διαψεύσουν είτε να την εμπλουτίσουν. Ακόμη κι αν επρόκειτο για ενδείξεις, επόμενα πιθανολογήσεις. Γιατί και στην περίπτωση ακόμη της «φλου» λογικής, όπως λέγεται, διατίθενται πλέον τεχνολογικές δυνατότητες προς περαιτέρω επεξεργασία και συμπεράσματα. 

Το κείμενο που ακολουθεί, κινούμενο στη εποικοδομητική σφαίρα της συγκριτικής αρχαιολογίας, θρησκειολογίας και κάποιων γλωσσολογικών παρατηρήσεων, οδηγεί μέσα από τη συνδυασμένη εμβάθυνση, σε ένα νέο μικρό βήμα προς την αλήθεια. Το πρώτο μετά το προ εικοσαετίας, που έλεγα πριν, όπως και στο πέρασμα από το «τι δεν είναι», στο «τι είναι». Ναι μεν το δείγμα είναι μικρό αφού περιορίζεται σε κάποια συγκεκριμένα Πομακοχώρια. Αυτά του Έβρου. Όμως το ειδικό βάρος είναι μεγάλο.

Ακόμη μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των πολλών άλλων θεμάτων που θα αναμένουν όχι λίγες απαντήσεις. Ένα είναι το πρώτο στοιχείο της πολιτισμικής ταυτότητας. Το κύριο όνομα. Η λέξη «Πομάκοι». Προτού όμως καταλογισθεί κάτι το αυθαίρετο στο γραπτό, σπεύδω να πω ότι επιβλήθηκε από καθαρά χρηστικούς λόγους, όπως κάνω άλλωστε το ίδιο σε άλλα, με τη λέξη «Βυζαντινοί», ένα γνωστό παρατσούκλι.

Ναι μεν μπορεί οι τελευταίοι να μην αναγεννηθούν, αν όμως αυτό συμβεί, όπως εγώ προσδοκώ, με τους Πομάκους, τότε θα ξαναβρούν το χαμένο τους πανάρχαιο όνομα. Αν όντως αποδειχθεί ότι είναι αυτόχθονες, είναι Θράκες. Κομμάτι ενός λαού που είναι συνομήλικος όχι μόνο με την ιστορία αλλά και την προϊστορία. Δεύτερο έθνος  σε πληθυσμό κάποτε στη γη, που έλεγε και ο Ηρόδοτος.

Δεν θα χρειάζονται τότε τα όποια βαφτιστικά, μεταξύ αυτών, και τα Βουλγαρικά, που τους εμφανίζουν σε μια δεδομένη περίοδο, σαν έναν «βοηθητικό» λαό, κάτι σαν ιώτα τέσσερα Ι-4 στο στρατό που, όπως είναι γνωστό, δεν παίρνει όπλο. Ποιος; Ένας κατά τεκμήριο πολεμικός λαός, όπως είναι οι αρχαίοι Θράκες. Όπως δεν χρειάζονταν και η κατηγοριοποίηση ή κάποια ένταξη σε Θρακικά φύλλα. Επιχειρήθηκε αυτό να γίνει από διάφορους ημεδαπούς κυρίως ιστορικούς, με εκείνα των Αγριάνων, Βησσών και Δίων, όμως καθοδόν κάηκε αφού έλειπαν γραπτά αποδεικτικά. Έστω κάποιες γραπτές ενδείξεις. 

Και όμως υπάρχουν τέτοιες. Εδώ και χιλιετίες. Ίσως από κάποιους ή ακόμη και από πολλούς θεωρηθεί μύθος ή μύθευμα, όμως δεν είναι. Πρόκειται για αδιαμφισβήτητη γραπτή πηγή. Δίπλα σε ένα Πομακικό χωριό του Έβρου, στο Γονικό, μετά από το Δέρειο και τη Ρούσσα, καθοδόν προς το ύψωμα Χίλια, υπάρχουν δυο βραχογραφίες, του 1100 π.Χ., που επιβεβαιώνουν με τις εγχαράξεις τους την παράδοση που θέλει τον Ορφέα να έζησε στην ίδια περιοχή.

Δεκαπέντε τουλάχιστον εγχάρακτα σχέδια, ανάμεσά τους, σκηνές χορού και σκηνές προσευχής καθώς επίσης τα προσφιλή στο Θράκα μύστη πουλιά, αλλά και πολλά άλλα, όπως τα υπερμεγέθη φαλλικά μόρια, απαρτίζουν τον τεράστιο αυτό ζωγραφικό πίνακα, με διαστάσεις πέντε επί πέντε μέτρα. Η πιο εντυπωσιακή εικόνα σε τρεις τουλάχιστον σκηνές, είναι αυτή του σταυρού. Το πιο δε σημαντικό είναι ότι όλα αυτά διαδραματίζονται μια χιλιετία πριν την υιοθεσία του, από τη Χριστιανική θρησκεία.
   
Ναι μεν οι εν λόγω επιφανειακές βραχογραφίες ανακαλύφθηκαν από τον αρχαιολόγο Διαμαντή Τριαντάφυλλο εδώ και τρεις δεκαετίες, όμως από την άλλη, οι Πομάκοι, τις βλέπουν μπροστά τους, εδώ και τρεις χιλιετίες. Δίπλα στο δρόμο είναι. Τι πιο φυσικό λοιπόν να μεταφέρουν το σταυρικό αυτό όσο λατρευτικό σύμβολο, στην καθημερινή τους ζωή; Άλλες φορές το έκαναν και το κάνουν με το σταύρωμα του ψωμιού, που είναι και τώρα η κύρια όψη της γονιμότητας της γης για την οποία προσεύχονται οι εγχάρακτες φιγούρες των βραχογραφιών. Άλλοτε πάλι το χρησιμοποίησαν και το χρησιμοποιούν, σε άλλες ενασχολήσεις.

Μπορεί η συγκριτική θρησκειολογία να λέει ότι η συνήθεια αυτή επιβεβαιώνει ότι προτού εξισλαμιστούν οι Πομάκοι ήταν Χριστιανοί, όμως συμβαίνει και κάτι άλλο. Ο σταυρός των βραχογραφιών δείχνει ότι οι Πομάκοι πολλούς, πάρα πολλούς, αιώνες προτού εκχριστιανιστούν, λάτρευαν τον Ορφέα. Και ότι είναι οι πρώτοι Οργεώνες, οι πιο ανθεκτικοί μάλιστα στο χρόνο, ορφικοί Θράκες, αφού μεταξύ άλλων διατηρούν τόσα κοινά πολιτισμικά και λατρευτικά από την προϊστορική εκείνη εποχή.
                
Μιλώ για τη διαδοχή των εορτών στις υπώρειες της Ροδόπης. Στο ύψωμα Χίλια. Το πέρασμα από τον Ήλιο στην ομόηχη λέξη του Ηλία, και στη συνέχεια στο μπαϊράμι γιαγλί, που εορτάζεται επί αιώνες και συμπίπτει χρονικά με τη γιορτή του Εβραϊκής καταγωγής προφήτη, σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο, στις αρχές Αυγούστου. Χίλια Ήλιος, Ηλίας. Η  συγγενής φωνολογία γίνεται ακόμη πιο ενδιαφέρουσα αν προστεθεί ο «αντικαταστάτης» του Ηλία, ο Kizil Deli, ιδρυτής του τεκέ της Ρούσσας.

Δεν αποκλείεται, αυτοί που διακόνησαν πρώτοι το Μπεκτασισμό στην ήδη ιερή αυτή περιοχή να ήταν Ερυθρίνοι. Πόσοι όμως. Μια ομάδα; Αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι οι Πομάκοι της ορεινής περιοχής του Ερυθροποτάμου, προέρχονται από αυτούς. Όπως οι όμοροι γείτονες τους, απόγονοι των αρχαίων Θρακών Μάρηδες ή γαλαζοβράκηδες, που κατοικούν σε χωριά κυρίως κατά μήκος της κοιλάδας του ίδιου ποταμού, δεν είναι από την Πελοπόννησο, επειδή ήταν από αυτήν κάποιες οικογένειες, που είχαν κάποτε εγκατασταθεί σε ένα δυο χωριά από τα δεκατρία που αριθμούν συνολικά. 

Κατά τη γνώμη μου η μόνη σχέση που έχουν οι Πομάκοι με το ερυθρό, είναι ότι αποτελούν τους «ερυθρόδερμους» της Γηραιάς Ηπείρου. Και ότι είναι πλέον καιρός να αντιμετωπιστούν ως Ευρωπαίοι. Τόσο από τους εντός, όσο κυρίως από τους εκτός, αλλά και τους εντός εκτός και επί τα αυτά.

Κατά τα άλλα η ένδειξη των σταυρικών συμβόλων που οδηγεί στο ότι πρόκειται για αρχαίο Θρακικό φύλο, έχει δυο διαστάσεις. Κατά την πρώτη, είναι προελληνικό φύλο πολύ πιο αρχαίο από τους λεγόμενους Ινδοευρωπαίους. Επόμενα δεν έχει σχέση με Βούλγαρους, πόσο μάλλον, με Τούρκους. Το δεύτερο είναι ότι αποτελεί δώρο του Ορφέα στη πατρίδα του, τρεις και πλέον χιλιετίες μετά την περίοδο που αναφέρεται ο μύθος του, ο οποίος επειδή είναι αληθινός, βάζει τα γυαλιά στην ιστορία. Ακόμη και στη σημερινή πραγματικότητα.      
Υπάρχουν πολλοί λόγοι που επιβάλουν την επιστροφή των αρχαιολογικών τσαπιών στο Διονυσιακό και Ορφικό αυτό τοπίο, όπως επίσης την ανακήρυξή του, σε τέτοιο. Από τις αναγκαίες αναμπελώσεις του, ως την κατασκευή μιας σύγχρονης οδού που θα συνδέει το Γονικό με τον Εχίνο.

Μπορεί επί πολλά έτη ο εμπειρότατος Κεμαλισμός να είναι παρών, ακόμη και με τον ισλαμικό του μανδύα στην περιοχή, όμως παράλληλα, όπως και άλλες φορές ως τώρα έδειξε η ιστορία, αναπτύσσεται το Πομακικό φαινόμενο. Η πολιτισμική οντότητα του εν λόγω λαού μοιάζει με τη βιολογική εκείνη τριανταφυλλιά, στην οποία αδυνατεί να αποδώσει η επιχείρηση «γενετικής τροποποίησης». Μπορεί μεν να εξελληνίστηκαν, εκμακεδονίστηκαν, εκρωμαϊστηκαν, εκσλαβίστηκαν, εξισλαμίστηκαν, και δεκαετίες τώρα, να εκτουρκίζονται, όμως δεν έχουν πει το τελικό ναι. Ο κορμός συνέχισε να βγάζει φύλλα, με τα άνθη των ρόδων, να συνεχίζουν τον ίδιο κύκλο. Δεν υπέστησαν ποτέ μόνιμη ανθρωπολογική παραμόρφωση. Και για αυτό ως προς τον κορμό τους, παραμένουν τόσες χιλιετίες Πομάκοι, όσο και Θράκες.

Όμως δεν φτάνει ούτε και αυτό. Εξαρτάται και από εμάς και τη συγγενική μας σχέση, όσο κυρίως αν αποδειχθούμε αληθινοί φίλοι μέσα από έναν κοινωνικό ανθρωπισμό, πρότυπο, μέχρι και για το Ευρωπαϊκό πολιτισμικό οικοδόμημα, που όπως έδειξε η πρόσφατη ιστορία, χρειάζεται νέα υλικά ενίσχυσης και εμπλουτισμού. Όσο για τη θεσμική Ελλάδα και την ομώνυμή της Θράκη, αυτές εξ αντικειμένου βρίσκονται στον αντίποδα. Ναι μεν οι επιλογές τους συνεχίζουν να κινούνται στην πελατειακή σφαίρα, όμως στις τελευταίες δεκαετίες, οι διαφορές από τις αντίστοιχες Κεμαλικές, απέναντι στους Πομάκους όσο και το μειονοτικό γενικότερα, μικραίνουν διαρκώς αν δεν έχουν ήδη εξανεμιστεί.

_____________

  Θράκη Μάρτιος 2006,
http://www.patrides.com/march06/pomak.htm

Δυναστεία των Αντιγονιδών


Η Δυναστεία των Αντιγονιδών ( 294 π.Χ. – 168 π.Χ. ) κυβέρνησε το αρχαίο Μακεδονικό Βασίλειο κατά τους ελληνιστικούς χρόνους, δηλαδή από το θάνατο του Αλεξάνδρου του Μέγα, μέχρι και την κατάκτηση του ελλαδικού χώρου από τους Ρωμαίους.
Vergiasun.svg

Πίνακας περιεχομένων

  [Απόκρυψη

Σύντομα ιστορικά στοιχεία [Επεξεργασία]

Η δυναστεία οφείλει το όνομά της στον στρατηγό του Αλεξάνδρου που έμεινε γνωστός στην ιστορία ως Αντίγονος Α' ο Μονόφθαλμος. Μετά τη διαίρεση του αχανούς κράτους του Μακεδόνα στρατηλάτη, παραχωρήθηκε στον Αντίγονο το μεγαλύτερο μέρος της Μικράς Ασίας και της Συρίας. Οι προσπάθειές του να επεκτείνει τη σφαίρα επιρροής του εις βάρος των άλλων Διαδόχων είχε σαν αποτέλεσμα το θάνατό του στη Μάχη της Ιψού το 301 π.Χ. Στη μάχη συμμετείχαν επίσης ο γιος του, ο Δημήτριος ο Πολιορκητής και ο εγγονός του,Αντίγονος Β' Γονατάς. Επέζησαν και οι δύο και κατάφεραν εν τέλει να κατακτήσουν το κράτος της Μακεδονίας. Μετά από μια σύντομη απώλεια του θρόνου από τη δυναστεία, κατά την περίοδο ( 287 π.Χ. – 276 π.Χ.), ο Γονατάς επανέκτησε το θρόνο του και εδραίωσε τη δύναμη της δυναστείας στο Μακεδονικό χώρο, αλλά και στις άλλες πόλεις – κράτη της Ελλάδας, μέχρι το 276 π.Χ. Η κυριαρχία τους έληξε με την κατάκτηση της Ελλάδας από τους Ρωμαίους, μετά τη Μάχη της Πύδνας το 168 π.Χ.
Κατά τη διάρκεια της βασιλείας των Αντιγονιδών, η Μακεδονία γνώρισε μέρες στρατιωτικής δύναμης και οικονομικής ευημερίας. Η εξωτερική τους πολιτική επεκτεινόταν σε όλο τον σύγχρονο ελλαδικό χώρο, το Αιγαίο πέλαγος, τη Μικρά Ασία, την Κύπρο και τα στενά του Ελλήσποντου. Ανάλογα με τις περιστάσεις είχαν εναλλασσόμενες περιόδους πολέμου και διπλωματικών επαφών με τα γειτονικά βασίλεια των άλλων Διαδόχων: με τους Σελευκίδες, τους Πτολεμαίους, το Λυσίμαχο, το Βασίλειο της Ηπείρου και τις πόλεις - κράτη της ηπειρωτικής Ελλάδας. Οι επαφές αυτές σφραγίζονταν από αιματηρούς πολέμους, πρόσκαιρες συμμαχίες και διπλωματικούς γάμους.

Οι Βασιλείς της Δυναστείας [Επεξεργασία]

Τα μέλη της Δυναστείας των Αντιγονιδών είναι:

Άλλα μέλη της Δυναστείας [Επεξεργασία]

Ο Αντίοχος και η Στρατονίκη, πίνακας του Jacques-Louis David.
Ο βασιλιάς Περσέας παραδίδεται στον Αιμίλιο Παύλο. Πίνακας του Jean-François-Pierre Peyron, Βουδαπέστη.
  • Στρατονίκη, σύζυγος του Αντίγονου Α' Μονόφθαλμου.
  • Φίλιππος, γιος του Αντίγονου Α' Μονόφθαλμου.
  • Φίλα, σύζυγος του Δημητρίου του Πολιορκητή.
  • Ευρυδίκη, σύζυγος του Δημητρίου του Πολιορκητή.
  • Δηιδάμεια, σύζυγος του Δημητρίου του Πολιορκητή.
  • Λάνασσα, σύζυγος του Δημητρίου του Πολιορκητή.
  • Πτολεμαΐδα, σύζυγος του Δημητρίου του Πολιορκητή.
  • Στρατονίκη, κόρη του Δημήτριου του Πολιορκητή και αδερφή του Αντίγονου Β' Γονατά.
  • Δημήτριος ο Λεπτός, γιος του Δημητρίου του Πολιορκητή από μία γυναίκα από την Ιλλυρία.
  • Δημήτριος ο Καλός, γιος του Δημητρίου του Πολιορκητή και ηγεμόνας της Κυρήνης.
  • Αλέξανδρος, γιος του Δημητρίου του Πολιορκητή.
  • Κόρραγος, γιος του Δημητρίου του Πολιορκητή.
  • Αλκυονέας, γιος του Αντίγονου Β' Γονατά.
  • Φίλα, σύζυγος Αντίγονου Β' Γονατά.
  • Στρατονίκη, σύζυγος του Δημήτριου Β' Αιτωλικού.
  • Φθία, σύζυγος του Δημήτριου Β' Αιτωλικού.
  • Νίκαια, σύζυγος του Δημήτριου Β' Αιτωλικού.
  • Χρυσηίς, σύζυγος του Δημήτριου Β' Αιτωλικού και κατόπιν του Αντίγονου Γ' του Δώσονα.
  • Απάμα, κόρη του Δημήτριου Β' Αιτωλικού.
  • Εχεκράτης, αδερφός του Αντίγονου Γ' του Δώσονα.
  • Πολυκρατία, σύζυγος του Φιλίππου Ε'.
  • Μια δεύτερη ανώνυμη σύζυγος του Φιλίππου Ε'.
  • Δημήτριος, γιος του Φιλίππου Ε'.
  • Απάμα, κόρη του Φιλίππου Ε'.
  • Μια δεύτερη ανώνυμη κόρη του Φιλίππου Ε'.
  • Λαοδίκη, σύζυγος του Περσέως.
  • Αλέξανδρος, γιος του Περσέως.
  • Φίλιππος, γιος του Περσέως.
  • Μια ανώνυμη κόρη του Περσέως.

Χρονολόγιο [Επεξεργασία]

Έτος (π.Χ.)Γεγονός
382 π.Χ.Γέννηση του Αντιγόνου Α' του Μονόφθαλμου, μελλοντικού στρατηγού και επιγόνου του Αλεξάνδρου του Μέγα.
Ο Αντίγονος γίνεται ένας από τους συντρόφους του Φιλίππου Β', βασιλιά της Μακεδονίας.
337 π.Χ.Γέννηση του Δημήτριου του Πολιορκητή, γιου του Αντίγονου και της Στρατονίκης.
336 π.Χ.Δολοφονία του Φιλίππου Β'. Στο θρόνο της Μακεδονίας ανέρχεται ο γιος του Αλέξανδρος.
334 π.Χ.Ξεκινά η εκστρατεία του Αλεξάνδρου στην Ανατολή.
323 π.Χ.Θάνατος του Αλεξάνδρου στη Βαβυλώνα. Στη Διανομή της Βαβυλώνας ο Αντίγονος ορίζεται σατράπης της Παμφυλίας, τηςΛυκίας και της Μεγάλης Φρυγίας.
322 π.Χ.Ο Αντίγονος αναγκάζεται να διαφύγει με προορισμό την επικράτεια του Αντίπατρου στη Μακεδονία. Ξεσπά ο Πρώτος Πόλεμος των Διαδόχων: ο Αντίπατρος, ο Αντίγονος, ο Πτολεμαίος και ο Κρατερός, εναντίον του Περδίκκα και του Εύμενη.
320 π.Χ.Λαμβάνει χώρα η Διανομή του Τριπαράδεισου. Ο Αντίγονος ανακηρύσσεται ανώτατος διοικητής των μακεδονικών δυνάμεων στην Ασία.
319 π.Χ.Γέννηση του Αντίγονου Β' Γονατά, γιου του Δημητρίου και της Φίλας.
318 π.Χ.Ξέσπασμα του Δεύτερου Πολέμου των ΔιαδόχωνΠολυπέρχων και Εύμενης, ενάντια στον Αντίγονο και τον Κάσσανδρο, γιο του Αντίπατρου.
317 π.Χ.Μάχη στην Παραιτακηνή. Ο Αντίγονος μάχεται ενάντια στον Ευμένη.
316 π.Χ.Ο Αντίγονος καταδιώκει τον Ευμένη στη Γαβιηνή. Ο Αντίγονος νικά οριστικά τον Εύμενη.
314 π.Χ.Ξεσπά ο Τρίτος Πόλεμος των Διαδόχων: Κάσσανδρος, Πτολεμαίος και Λυσίμαχος, εναντίον του Αντίγονου και του γιου τουΔημητρίου.
313 π.Χ.Ο Αντίγονος καταλαμβάνει την Τύρο, ενώ στο πλευρό του έρχονται και οι Πελοποννήσιοι.
312 π.Χ.Ο Πτολεμαίος νικά τον Δημήτριο κοντά στη Γάζα, αλλά εκείνος σε σύντομο χρονικό διάστημα ανταποδίδει.
307 π.Χ.Ξεσπά ο Τέταρτος Πόλεμος των Διαδόχων: Πτολεμαίος και Κάσσανδρος ενάντια στον Αντίγονο και το Δημήτριο. Ο Δημήτριος απελευθερώνει την Αθήνα και αποπέμπει τον κυβερνήτη της Δημήτριο το Φαληρέα.
306 π.Χ.Ο Δημήτριος νικά τον Πτολεμαίο στη Σαλαμίνα της Κύπρου. Ο ίδιος και ο πατέρας του αναγνωρίζονται ως βασιλείς.
305 π.Χ. – 304 π.Χ.Ο Δημήτριος δεν καταφέρνει να καταλάβει τη Ρόδο και λύνει την πολιορκία της χάρις στους Αθηναίους που μεσολαβούν ανάμεσα στις δύο πλευρές. Ο Δημήτριος λαμβάνει το προσωνύμιο «ο Πολιορκητής».
302 π.Χ.Εισβολή του Λυσίμαχου στη Μικρά Ασία, με την υποστήριξη του Κάσσανδρου και του Σέλευκου.
301 π.Χ.Μάχη της Ιψού, ανάμεσα στους Διαδόχους. Θάνατος του Αντίγονου του Μονόφθαλμου στο πεδίο της μάχης. Η Μικρά Ασίαπερνά στα χέρια του Λυσίμαχου, η Ασία στο Σέλευκο, ενώ ο Δημήτριος κρατά ακόμη μέρη του ελλαδικού χώρου.
Ο Δημήτριος συμμαχεί με το Σέλευκο, παραχωρώντας του την κόρη του, Στρατονίκη, για σύζυγο.
294 π.Χ.Ο Δημήτριος ο Πολιορκητής γίνεται βασιλιάς της Μακεδονίας.
288 π.Χ.Επίθεση κατά της Μακεδονίας από τις συνδυασμένες δυνάμεις των εχθρών του Δημητρίου, του Λυσίμαχου και του Πύρρου. Ο Δημήτριος χάνει τον έλεγχο της Μακεδονίας, την οποία μοιράζουν μεταξύ τους ο Πύρρος και ο Λυσίμαχος.
287 π.Χ.Ο Δημήτριος επιχειρεί στη Νότια Ελλάδα αναζητώντας συμμάχους. Τελικά αναχωρεί σε εκστρατεία στην Ασία για να επιτεθεί στις κτήσεις του Λυσίμαχου. Ο γιος του Αντίγονος Γονατάς παραμένει στον ελλαδικό χώρο.
285 π.Χ.Ο Δημήτριος προκαλεί σύγκρουση με το Σέλευκο στον οποίο παραδίδεται.
283 π.Χ.Θάνατος του Δημητρίου στην Ασία, ενώ βρισκόταν στην αιχμαλωσία.
281 π.Χ.Ο Σέλευκος κινείται ενάντια στο Λυσίμαχο και τον νικά στη Μάχη του Κουροπεδίου. Ο Λυσίμαχος χάνει τη ζωή του. Λίγο αργότερα ακολουθεί η δολοφονία του ίδιου του Σέλευκου από τον Πτολεμαίο Κεραυνό.
Ανεπιτυχής εκστρατεία του Αντίγονου Γονατά ενάντια στον Πτολεμαίο Κεραυνό.
279 π.Χ.Εισβολή Γαλατών. Θάνατος Πτολεμαίου Κεραυνού. Οι Γαλάτες φτάνουν μέχρι τους Δελφούς.
277 π.Χ.Μάχη στη Θράκη. Ήττα των Γαλατών και ανάληψη της βασιλείας από τον Αντίγονο Γονατά.
276 π.Χ.Γέννηση Δημητρίου του Αιτωλικού, γιου του Αντίγονου και της Φίλας.
273 π.Χ.Εισβολή του Πύρρου της Ηπείρου στη Μακεδονία.
272 π.Χ.Σειρά μαχών ανάμεσα στον Πύρρο και τον Αντίγονο Γονατά. Θάνατος του Πύρρου στην οριστική τους μάχη μέσα στην πόλη του Άργους.
Κατάληψη της Μακεδονίας από τον Αλέξανδρο, γιο του Πύρρου. Ανάκτηση της από το Δημήτριο τον Αιτωλικό.
267 π.Χ.Συμμαχία Αθηναίων και Σπαρτιατών ενάντια στον Αντίγονο. Ξεσπά ο Χρεμονίδειος Πόλεμος. Ο Αντίγονος αντιδρά πολιορκώντας την πόλη της Αθήνας και αποκλείοντας την από τη θάλασσα.
263 π.Χ.Αθηναίοι και Σπαρτιάτες, εξαντλημένοι από χρόνια πολέμου και καταστροφής, κάνουν ειρήνη με τον Αντίγονο που αποκτά και πάλι τον έλεγχο της Ελλάδας. Γέννηση του Αντίγονου του Δώσονος.
260 π.Χ.Ξέσπασμα του Δεύτερου Συριακού Πολέμου, ανάμεσα στον Αντίοχο τον Θεό και τον Πτολεμαίο τον Φιλάδελφο. Ο Αντίγονος συνασπίζεται με τον πρώτο.
255 π.Χ.Ο Αντίγονος νικά το στόλο του Πτολεμαίου κοντά στην Κω.
251 π.Χ.Ο Άρατος από τη Σικυώνα θανατώνει τον τύραννο της πόλης, το Νικοκλή.
Γάμος του Δημητρίου με τη Νίκαια στην Κόρινθο και κατάληψη της πόλης.
245 π.Χ.Κατά τη διάρκεια του Λαοδίκειου Πολέμου, γνωστού και ως Τρίτου Συριακού Πολέμου, οι Μακεδόνες επιτίθενται ενάντια στις κτήσεις του Πτολεμαίου του Φιλάδελφου στο Αιγαίο (Μάχη της Άνδρου), και κερδίζουν τις Κυκλάδες.
243 π.Χ.Ο Άρατος, στρατηγό της Αχαϊκής Συμπολιτείας, με την υποστήριξη του Πτολεμαίου του Ευεργέτη, πολιορκεί την Κόρινθο.
240 π.Χ.Αντιμακεδονική συμμαχία ανάμεσα στην Αχαϊκή και Αιτωλική Συμπολιτεία.
239 π.Χ.Θάνατος του Αντίγονου Γονατά. Τον διαδέχεται ο Δημήτριος ο Αιτωλικός. Πιθανό έτος έναρξης του Δημητριακού πολέμου.
238 π.Χ.Γέννηση του Φιλίππου Ε΄, γιου του Δημητρίου Αιτωλικού.
236 π.Χ.Ο Δημήτριος καταλαμβάνει τη νότια Ήπειρο, την οποία και χρησιμοποιεί ενάντια στην Αιτωλία. Ακολουθεί και η παράδοση της Βοιωτίας.
235 π.Χ.Ο Δημήτριος αποτρέπει αιφνιδιαστική επίθεση στο Άργος και την Αθήνα από τον Άρατο. Ένταξη της Μεγαλόπολης στην Αχαϊκή Συμπολιτεία.
Ανατροπή της μοναρχίας στην Ήπειρο. Οι κάτοικοι της Ακαρνανίας ζητούν τη βοήθεια του Δημητρίου κατά την επίθεση στη χώρα τους από τους Αιτωλούς. Ο Δημήτριος στέλνει τους Ιλλυριούς να τους βοηθήσουν.
233 π.Χ.Η Αμβρακία και η Αμφιλοχία συνασπίζονται με τους Αιτωλούς.
231 π.Χ.Οι Ιλλυριοί νικούν τους Αιτωλούς, αλλά επιτίθενται στην Ήπειρο. Η τελευταία ζητά τη βοήθεια των Συμπολιτειών.
230 π.Χ.Η Ήπειρος αποκηρύσσει τις Συμπολιτείες. Οι Ιλλυριοί λεηλατούν τις ακτές της.
229 π.Χ.Αιφνίδιος θάνατος του Δημητρίου του Αιτωλικού από τραύμα σε μάχη ενάντια στους Δαρδάνους. Ο γιος του Φίλιππος είναι ακόμη ανήλικος, οπότε αναλαμβάνει ως αντιβασιλιάς ο Αντίγονος Γ΄ Δώσων.
228 π.Χ.Πρώτος Ιλλυριακός Πόλεμος.
227 π.Χ.Γάμος με τη χήρα του Δημητρίου, τη Χρυσηίδα και υιοθεσία του μικρού Φιλίππου. Η Βοιωτία και η Φωκίδα συμμαχούν με την Αχαϊκή Συμπολιτεία. Η Αιτωλική Συμπολιτεία, ανήσυχη, κλείνει συμφωνία με τον Αντίγονο και το βασιλιά της Σπάρτης, τον Κλεομένη.
226 – 224 π.Χ.Ο Άρατος, ως κύριος εκπρόσωπος της Αχαϊκής Συμπολιτείας ανοίγει διπλωματικές σχέσεις με τον Αντίγονο.
224 π.Χ.Η Κόρινθος πέφτει στα χέρια του Αντίγονου, που κατόπιν προελαύνει κατά του Άργους. Λεηλασία του Ορχομενού και τηςΜαντίνειας.
223 π.Χ.Ισοπέδωση της Μεγαλόπολης από τον Κλεομένη.
222 π.Χ.Στη Μάχη της Σελλασίας, ο Αντίγονος νικά κατά κράτος τους Σπαρτιάτες και εισέρχεται στην πόλη τους.
221 π.Χ.Εισβολή των Ιλλυριών στη Μακεδονία. Ο Αντίγονος σπεύδει να τους αντιμετωπίσει και πεθαίνει στη μάχη. Τον διαδέχεται οΦίλιππος Ε΄.
220 π.Χ.Έναρξη του Συμμαχικού Πολέμου. Ο Φίλιππος πετυχαίνει σημαντικές νίκες στην Πελοπόννησο.
217 π.Χ.Ο πόλεμος λαμβάνει τέλος. Υπογράφεται ειρήνη με ευνοϊκούς για το Φίλιππο όρους στη Ναύπακτο. Ξεκινά η εκστρατεία του κατά των Ιλλυριών.
215 π.Χ.Ο Φίλιππος συμμαχεί με τον Αννίβα, στρατηγού της Καρχηδόνας.
214 π.Χ.Έναρξη του Πρώτου Μακεδονικού Πολέμου.
213 π.Χ.Γεννιέται ο διάδοχος του Φιλίππου, ο Περσέας.
211 π.Χ.Οι Ρωμαίοι και η Αιτωλική Συμπολιτεία συγκροτούν αντιμακεδονική συμμαχία.
205 π.Χ.Υπογράφεται ειρήνη με τους Ρωμαίους στη Φοινίκη. Οι όροι είναι ακόμα μία φορά ευνοϊκοί για το Φίλιππο.
200 π.Χ.Έναρξη του Δεύτερου Μακεδονικού Πολέμου. Ο Φίλιππος λεηλατεί την Άβυδο.
199 π.Χ.Ο Περσέας μάχεται τους Παίονες.
197 π.Χ.Μάχη στις Κυνός Κεφαλαί. Ο Τίτος Φλαμίνιος συντρίβει τον Φίλιππο και τον υποχρεώνει να υπογράψει ταπεινωτική ειρήνη.
192 – 188π.Χ.Ο Αντίοχος ο Μέγας εισβάλλει στην Ελλάδα εκμεταλλευόμενος την ήττα των Μακεδόνων και το κενό εξουσίας που δημιούργησαν οι Ρωμαίοι. Ο Φίλιππος εκστρατεύει εναντίον του στο πλευρό των Ρωμαίων.
Κινήσεις αναδιοργάνωσης της Μακεδονίας. Αποστολή διπλωματικής αποστολής στη Ρώμη.
181 π.Χ.Εκτέλεση του Δημητρίου, γιου του Φιλίππου, από τον πατέρα του με την κατηγορία της συνωμοσίας.
179 π.Χ.Θάνατος του Φιλίππου στην Αμφίπολη. Τον διαδέχεται ο γιος του Περσέας.
Ο Περσέας προβαίνει σε ενέργειες αναδιοργάνωσης του κράτους του προκαλώντας τη δυσαρέσκεια της Ρώμης.
178 π.Χ.Νυμφεύεται τη Λαοδίκη και αποκτούν μαζί τον Αλέξανδρο, το Φίλιππο και μία κόρη. Η αδερφή του Απάμα, νυμφεύεται τονΠρουσία της Βιθυνίας.
171 π.Χ.Ξεσπά ο Τρίτος Μακεδονικός Πόλεμος, ανάμεσα στη Μακεδονία και τη Ρώμη. Διεξάγονται μάχες χωρίς σημαντικό αποτέλεσμα. Ο βασιλιάς των Σελευκιδών Αντίοχος Δ' Επιφανής και ο γαμπρός του, Προυσίας, αρνούνται να τον βοηθήσουν.
168 π.Χ.Μάχη της Πύδνας. Ο μακεδονικός στρατός συντρίβεται και ο πόλεμος τελειώνει με ταπεινωτικούς όρους για τους Μακεδόνες. Το κράτος τους διασπάται, ο στρατός διαλύεται, μέρος του πληθυσμού αποστέλλεται στη Ρώμη. Ο Περσέας παραδίδεται στον Αιμίλιο Παύλο και οδηγείται στην Ιταλία.
162 π.Χ.Θάνατος του Περσέως επί ιταλικού εδάφους.

Πηγές [Επεξεργασία]