Αναγνώστες

Κυριακή 30 Αυγούστου 2009

Το Γίγνεσθαι

Το Γίγνεσθαι

39.
ποταμοῖς τοῖς αὐτοῖς ἐμβαίνομέν τε καὶ οὐκ ἐμβαίνομεν, εἶμέν τε καὶ οὐκ εἶμεν.
Στα ίδια ποτάμια και μπαίνουμε και δεν μπαίνουμε, και είμαστε και δεν είμαστε.

40.
Ποταμῷ γὰρ οὐκ ἔστιν ἐμβῆναι δὶς τῷ αὐτῷ καθ' Ἡράκλειτον οὐδὲ θνητῆς οὐσίας δὶς ἅψασθαι κατὰ ἕξιν (τῆς αὐτῆς)· ἀλλ' ὀξύτητι καὶ τάχει μεταβολῆς σκίδνησι καὶ πάλιν συνάγει (μᾶλλον δὲ οὐδὲ πάλιν οὐδ' ὕστερον, ἀλλ' ἅμα συνίσταται καὶ ἀπολείπει) καὶ πρόσεισι καὶ ἄπεισι.
Δεν μπορούμε να μπούμε δυο φορές στο ίδιο ποτάμι, κατά τον Ηράκλειτο, ούτε ν' αγγίξουμε δυο φορές μια ουσία θνητή, γιατί σκορπίζεται και πάλι μαζεύεται με την οξύτητα και την ταχύτητα της μεταβολής, (και μάλιστα όχι πάλι, ούτε αργότερα, αλλά ταυτόχρονα εμφανίζεται και χάνεται) και πλησιάζει κι απομακρύνεται.

41.
ποταμοῖσι τοῖσιν αὐτοῖσιν ἐμβαίνουσιν ἕτερα καὶ ἕτερα ὕδατα ἐπιρρεῖ· καὶ ψυχαὶ δὲ ἀπὸ τῶν ὑγρῶν ἀναθυμιῶνται (;).
Αυτοί που μπαίνουν στα ίδια ποτάμια δέχονται συνέχεια άλλα κι άλλα νερά· κι απ' τα υγρά βγαίνουν οι ψυχές σαν αναθυμιάσεις (;).

42.
ψυχῇσιν θάνατος ὕδωρ γενέσθαι, ὕδατι δὲ θάνατος γῆν γενέσθαι, ἐκ γῆς δὲ ὕδωρ γίνεται, ἐξ ὕδατος δὲ ψυχή.
Για τις ψυχές θάνατος είναι να γίνουν νερό, για το νερό θάνατος να γίνει γη, από τη γη γίνεται νερό κι απ' το νερό ψυχή.

43.
ξυνὸν γὰρ ἀρχὴ καὶ πέρας ἐπὶ κύκλου περιφερείας.
Στην περιφέρεια του κύκλου η αρχή και το πέρας συμπίτουν.

44.
ζῇ πῦρ τὸν γῆς θάνατον καὶ ἀὴρ ζῇ τὸν πυρὸς θάνατον, ὕδωρ ζῇ τὸν ἀέρος θάνατον, γῆ τὸν ὕδατος.
Η φωτιά ζει το θάνατο της γης κι ο αέρας ζει το θάνατο της φωτιάς, το νερό ζει το θάνατο του αέρα και η γη του νερού.

45.
Τὰ ψυχρὰ θέρεται, θερμὸν ψύχεται, ὑγρὸν αὐαίνεται, καρφαλέον νοτίζεται.
Τα ψυχρά θερμαίνονται, το θερμό ψύχεται, το υγρό ξεραίνεται, το στεγνό δροσίζεται.

46.
αἰὼν παῖς ἐστι παίζων πεσσεύων· παιδὸς ἡ βασιληίη.
Ο αιώνας είναι ένα παιδί που παίζει, ρίχνοντας ζάρια· ενός παιδιού η βασιλεία.

47.
εἰ πάντα τὰ ὄντα καπνὸς γένοιτο, ῥῖνες ἂν διαγνοῖεν.
Αν όλα τα όντα γίνονταν καπνός, θα το γνωρίζαμε με τα ρουθούνια.

Η μετάφραση των αποσπασμάτων είναι της Πόλυς Γκίκα ενώ το αρχαίο κείμενο από το βιβλίο του Hermann Diels αναθεωρημένο και συμπληρωμένο απότον Walther Kranz: Die Fragmente der Vorsokratiker (9η εκδ. Βερολίνο 1960).

Πίσω

Σάββατο 29 Αυγούστου 2009

Ο Πόλεμος και η Έρις...

Ο Πόλεμος και η Έρις

22.
πόλεμος πάντων μὲν πατήρ ἐστι, πάντων δὲ βασιλεύς, καὶ τοὺς μὲν θεοὺς ἔδειξε τοὺς δὲ ἀνθρώπους, τοὺς μὲν δούλους ἐποίησε τοὺς δὲ ἐλευθέρους.
Ο πόλεμος είναι πατέρας όλων, όλων βασιλιάς. Άλλους ανέδειξε σε θεούς και άλλους σε ανθρώπους, άλλους έκανε δούλους και άλλους ελεύθερους.
23.
εἰδέναι δὲ χρὴ τὸν πόλεμον ἐόντα ξυνόν, καὶ δίκην ἔριν, καὶ γινόμενα πάντα κατ᾽ ἔριν καὶ χρεών.
Πρέπει να γνωρίζει κανείς ότι ο πόλεμος είναι κοινός και η διχόνοια δικαιοσύνη, και ότι τα πάντα γίνονται σύμφωνα με τη διχόνοια και την ανάγκη.
24.
καὶ ὁ κυκεὼν διίσταται (μὴ) κινούμενος.
Και ο κυκεώνας διαλύεται όταν δεν κινείται.

Η μετάφραση των αποσπασμάτων είναι της Πόλυς Γκίκα ενώ το αρχαίο κείμενο από το βιβλίο του Hermann Diels αναθεωρημένο και συμπληρωμένο απότον Walther Kranz: Die Fragmente der Vorsokratiker (9η εκδ. Βερολίνο 1960).

Παρασκευή 28 Αυγούστου 2009

Ἡράκλειτος

Ἡράκλειτος
Ἡ Ἁρμονία τῶν Ἀντιθέτων


25. (8).
τὸ ἀντίξουν συμφέρον καὶ ἐκ τῶν διαφερόντων καλλίστην ἁρμονίαν (καὶ πάντα κατ' ἔριν γίνεσθαι).
Το αντίθετο συγκλίνει, και απ' τις διαφορές (γεννιέται) η πιο όμορφη αρμονία, και τα πάντα γίνονται με τη διχόνοια.

26. (54).
ἁρμονίη ἀφανὴς φανερῆς κρείττων.
Η αφανής αρμονία είναι καλύτερη απ' τη φανερή.

27. (60).
ὁδὸς ἄνω κάτω μία καὶ ὡυτή.
Ο δρόμος που ανεβαίνει κι ο δρόμος που κατεβαίνει είναι ένας κι ο ίδιος δρόμος. [12]

28. (59).
Γναφείῳ ὁδὸς εὐθεῖα καὶ σκολιὴ (ἡ τοῦ ὀργάνου τοῦ καλουμένου κοχλίου ἐν τῷ γναφείῳ περιστροφὴ εὐθεῖα καὶ σκολιὴ· ἄνω γὰρ ὁμοῦ καὶ κύκλῳ περιέρχεται) μία ἐστὶ, φησὶ, καὶ ἡ αὐτὴ.
Στο γναφείο ο δρόμος ο ευθύς και ο δρόμος ο λοξός είναι ένας κι ο ίδιος δρόμος. [13]

29. (10).
συνάψιες ὅλα καὶ οὐχ ὅλα, συμφερόμενον διαφερόμενον, συνᾷδον διᾷδον, καὶ ἐκ πάντων ἓν καὶ ἐξ ἑνὸς πάντα.
Συνδέσεις όλα κι όχι όλα, ομόνοια, διχόνοια, συμφωνία, ασυμφωνία: το Ένα γεννιέται απ' όλα και από το Ένα όλα.

30. (48).
τῷ οὖν τόξῳ ὄνομα βίος, ἔργον δὲ θάνατος.
Του τόξου το όνομα είναι ζωή, αλλά το έργο θάνατος.

31. (51).
οὐ ξυνιᾶσιν ὅκως διαφερόμενον ἑωυτῷ ὁμολογέει· παλίντονος ἁρμονίη ὅκωσπερ τόξου καὶ λύρης.
Δεν καταλαβαίνουν πως το διαφορετικό συνομολογεί με τον εαυτό του· αρμονία αντιθέτων εντάσεων όπως στο τόξο και τη λύρα. [14]

32. (88).
ταὐτὸ τ' ἔνι ζῶν καὶ τεθνηκὸς καὶ (τὸ) ἐγρηγορὸς καὶ καθεῦδον καὶ νέον καὶ γηραιόν· τάδε γὰρ μεταπεσόντα ἐκεῖνά ἐστι κἀκεῖνα πάλιν μεταπεσόντα ταῦτα.
Το ίδιο πράγμα υπάρχει σε μας, το ζωντανό και το πεθαμένο, το ξύπνιο και το κοιμισμένο, το νέο και το γερασμένο· γιατί αυτά μεταβάλλονται σ' εκείνα και, αντίθετα, εκείνα μεταβάλλονται σ' αυτά. [15]

33. (61).
θάλασσα ὕδωρ καθαρώτατον καὶ μιαρώτατον, ἰχθύσι μὲν πότιμον καὶ σωτήριον, ἀνθρώποις δὲ ἄποτον καὶ ὀλέθριον.
Η θάλασσα είναι το πιο καθαρό και το πιο μολυσμένο νερό· για τα ψάρια είναι πόσιμο και σωτήριο, αλλά για τους ανθρώπους μη πόσιμο και ολέθριο. [16]

34. (62).
ἀθάνατοι θνητοί, θνητοὶ ἀθάνατοι. ζῶντες τὸν ἐκείνων θάνατον, τὸν δὲ ἐκείνων βίον τεθνεῶτες.
Οι αθάνατοι είναι θνητοί και οι θνητοί αθάνατοι· αυτοί ζουν από το θάνατο εκείνων κι εκείνοι πεθαίνουν από τη ζωή αυτών. [17]

35. (77).
Ὅθεν καὶ Ἡράκλειτον ψυχῇσι φάναι τέρψιν ἢ θάνατον ὑγρῇσι γενέσθαι· τέρψιν δὲ εἶναι αὐταῖς τὴν εἰς γένεσιν πτῶσιν· ἀλλαχοῦ δὲ φάναι ζῆν ἡμᾶς τὸν ἐκείνων θάνατον καὶ ζῆν ἐκείνας τὸν ἡμέτερον θάνατον.
Είναι τέρψη ή θάνατος για τις ψυχές να γίνονται υγρές. Είναι τέρψη γι' αυτές η πτώση τους στη γέννηση. Η ζωή μας γεννιέται από το θάνατο τους και η ζωή τους γεννιέται από το θάνατο μας.

36. (58).
Καὶ ἀγαθὸν καὶ κακὸν (ἕν ἐστιν). Οἱ γοῦν ἰατροὶ, φησὶν Ἡράκλειτος, τέμνοντες, καίοντες, πάντῃ βασανίζοντες κακῶς τοὺς ἀρρωστοῦντας, ἐπαιτέονται μηδὲν ἄξιοι μισθὸν λαμβάνειν παρὰ τῶν ἀρρωστοῦντων, ταὐτὰ ἐργαζόμενοι τὰ ἀγαθὰ καὶ τοὺς νόσους.
Το καλό και το κακό είναι ένα και το αυτό. Γιατί οι γιατροί, λέει ο Ηράκλειτος, που κόβουν και καίνε και με κάθε τρόπο βασανίζουν τους αρρώστους, τους ζητούν, ενώ δεν το αξίζουν, κι αμοιβή, ενώ η θεραπεία έχει τις ίδιες επιπτώσεις που έχουν κι οι αρρώ στιες.[18]

37. (57).
διδάσκαλος δὲ πλείστων Ἡσίοδος· τοῦτον ἐπὶστανται πλεῖστα εἰδέναι, ὅστις ἡμέρην καὶ εὐφρόνην οὐκ ἐγίνωσκεν· ἔστι γὰρ ἕν.
Δάσκαλος των πιο πολλών ανθρώπων είναι ο Ησίοδος· αυτοί είναι βέβαιοι πως αυτός γνωρίζει πάρα πολλά, αυτός που δεν μπορούσε να αναγνωρίσει τη μέρα και τη νύχτα· γιατί αυτές είναι ένα. [19]

38. (106).
Περὶ δ' ἡμερῶν ἀποφράδων εἴτε χρή τίθεσθαί τινας εἴτε ὀρθῶς Ἡράκλειτος ἐπέπληξεν Ἡσίοδῳ τὰς μὲν ἀγαθὰς ποιουμένῳ, τάς δὲ φαύλας, ὡς ἀγνοοῦντι φύσιν ἡμέρας ἁπάσης μίαν οὖσαν, ἑτέρνωθι διηπόρηται.
Unus dies par omni est.
Ο Ηράκλειτος επέπληξε τον Ησίοδο που άλλες μέρες τις κάνει καλές κι άλλες κακές, για την άγνοια του ότι μια είναι η φύση κάθε μέρας. Κάθε μέρα είναι όμοια με όλες τις άλλες.




Σημειώσεις
12. Πολυάριθμες συμβολικές ερμηνείες έχουν προταθεί για την κατανόηση αυτού του αποσπάσματος. Για τους μεν πρόκειται ίσως για τα ανθρώπινα πράγματα, που σημαίνει τελικά το ίδιο με το να πούμε ότι ακολουθούν την οδό που ανεβαίνει ή αυτή που κατεβαίνει· για άλλους η οδός που ανεβαίνει και αυτή που κατεβαίνει αναφέρονται στις περιπλανήσεις της ψυχής· για άλλους πρόκειται για την εξελικτική πορεία της γέννησης και της καταστροφής του κόσμου· άλλοι τέλος, σκέφτονται ότι αυτό το απόσπασμα έχει σχέση με τις μεταβολές των στοιχείων: το πυρ, το νερό και τον αέρα.

Το πιο απλό είναι ίσως να κατανοήσουμε ότι είναι ο ίδιος δρόμος αυτός που ανεβαίνει και αυτός που κατεβαίνει, αλλά ότι όλα εξαρτώνται από το αν θα τον ακολουθήσουμε από πάνω προς τα κάτω ή από κάτω προς τα πάνω· αυτή η γενική εξήγηση μπορεί να εφαρμοσθεί σε όλες τις πιθανές περιπτώσεις: φυσική, εσχατολογία, κτλ.

13. Η ίδια ιδέα εκφράζεται εδώ: ο Κοχλίας που βυθίζεται ακολουθεί μια λοξή οδό στο μέτρο ακριβώς που στρέφεται, και μια ευθεία οδό στο μέτρο που βυθίζεται κάθετα.

14. Πρόκειται βέβαια για τις αντίθετες εντάσεις των χορδών και του ξύλου, τόσο στη λύρα όσο και στο τόξο, δυο αντικείμενα που άλλωστε είχαν παραπλήσιο σχήμα. Μερικοί σχολιαστές προτείνουν να διορθωθεί το παλίντροπος σε παλίντονος.

15. Η αρχή αυτού του αποσπάσματος δεν έχει ανασυσταθεί πολύ σωστά. Ο Diels προτείνει να διαβάσουμε ἡμῖν αντί ἔνι, ο Kirk σκέφτεται ότι ἔνι είναι αντίστοιχο του ἔνεστι. Το απόσπασμα του Ηράκλειτου ακολουθείται από ενα σχόλιο του Πλούταρχου (από τον οποίο είναι παρμένο το απόσπασμα του Ηράκλειτου), που λέει ότι η Φύση έπλασε τους προγόνους μας, έπειτα τους κατέστρεψε για να φτιάξει τους πατέρες μας από το ίδιο υλικό, ακριβώς όπως ένας άνθρωπος μπορεί να φτιάξει ομοιώματα ζωντανών όντων με πηλό και έπειτα τα καταστρέφει για να φτιάξει άλλα. Ο Zeller σκέφτεται ότι ολόκλήρο αυτό το σχόλιο του Πλούταρχου είναι κατ' ευθείαν εμπνευσμένο από τον Ηράκλειτο· όμως ο Kirk υπογραμμίζει σωστά ότι η ιδέα μιας Φύσης θεωρούμενης ως αντικειμενική δύναμη, δημιουργώντας διαδοχικές γενεές όπως με ένα καλούπι μέσα σε πηλό, δεν έχει τίποτα κοινό με ό,τι γνωρίζουμε για τη σκέψη του Ηράκλειτου. Η αλλαγή της ζωής με θάνατο, της αγρύπνιας με ύπνο, της νιότης με γηρατειά εφαρμόζεται στον άνθρωπο ή στα στοιχεία που τον αποτελούν, αλλά το γεγονός ότι ο Ηράκλειτος προσθέτει πάλιν δημιουργεί κάποιες δυσκολίες, παρ' όλο που το απόσπασμα 67 μας συνήθισε στην ταύτιση των αντιθέτων. Διότι, αν σωστά υπάρχει πέρασμα από τον ξύπνιο στον ύπνο, έπειτα από τον ύπνο στον ξύπνιο, τι γίνεται με τα δυο άλλα ζεύγη αντιθέτων; Είναι περισσότερο από πιθανό ότι ο Ηράκλειτος σκέφτεται τη γενεά όταν λέει ότι η νιότη γεννιέται από τα γηρατειά και ότι, από την άλλη πλευρά, πρέπει να επικαλεσθούμε κάποια θρησκευτική αντίληψη στην οποία ο ορφισμός πρέπει να παίζει μεγάλο ρόλο για να κατανοήσουμε ότι η ζωή γεννιέται από το θάνατο: η ειμαρμένη της ψυχής το εξυπονοεί, το ίδιο και οι σχέσεις του ενός και του πολλαπλού (βλ. άλλωστε το απόσπασμα του Αναξίμανδρου).

16. Δεν πρόκειται εδώ για κάποιο είδος σκεπτικιστικής διακήρυξης πίστης βασιζόμενης στη σχετικότητα των πάντων, αλλά για ένα επιχείρημα προορισμένο να μας δείξει την ενότητα και την αρμονία των αντιθέτων.

17. Αυτό το απόσπασμα, όπως και το επόμενο, είναι αρκετά δύσκολο να το ερμηνεύσουμε αν βασιστούμε μόνο σε ό,τι μας λέει και θελήσουμε να το διευκρινίσουμε μόνον από αυτό το ίδιο και από ό,τι λένε οι λέξεις. Πρέπει, για μια ακόμη φορά, να προσαρτήσουμε αυτά τα δυο αποσπάσματα στο θέμα εκείνο σύμφωνα με το οποίο το Πολλαπλό γεννιέται από το Εν και το Εν με τη σειρά του από το πολλαπλό, ιδέα που εξυπονοεί ένα κύκλωμα του Είναι και μια φιλοσοφία του γίγνεσθαι μέσα στο Είναι. Όλες ιδέες που πρέπει να παραλληλισθούν με το περίφημο απόσπασμα του Αναξίμανδρου. Από τη μια πλευρά το αθάνατο ζει από το θάνατο των θνητών που επανέρχονται στους κόλπους του, από την άλλη οι θνητοί πεθαίνουν από το ότι δεν είναι αθάνατοι. Η ύπαρξη είναι χάρη στο πέρας, και η ανακάλυψη αυτού που την ξεπερνά συνεπάγεται το θάνατο μπροστά σε ένα όριο. Όσο για το απόσπασμα 77, ο Πορφύριος, σύμφωνα με τον Νουμήνιο, μας λέει ότι αναφέρεται στην πτώση των ψυχών μέσα στο ρεύμα του γίγνεσθαι.

18. Η έκφραση τέμνοντες, καίοντες μοιάζει να είναι μια παραδοσιακή φράση της ιατρικής γλώσσας. Οι Bywater, Zeller και Kirk διορθώνουν μηδέν σε μη-δέν και το κείμενο σημαίνει έτσι ότι οι γιατροί παραπονιούνται ότι δεν παίρνουν αμοιβές άξιες για την εργασία που κάνουν.

19. Μέσα στη Θεογονία (στίχοι 123 κ.ε.) ο Ησίοδος κάνει τη Νύχτα κόρη του Χάους, από το οποίο γεννήθηκε δίχως το Χάος να έχει γνωρίσει καμιά σεξουαλική σχέση. Η ίδια έδωσε ζωή, πάντοτε μόνη της, στον Αιθέρα και το Φως, έπειτα στη Νύχτα και την Ημέρα. Έτσι η Ημέρα είναι υποδεέστερη της Νύχτας, εφ' όσον προέρχεται από αυτήν, (βλ. πάνω σ' αυτό το θέμα: Clemence Ramnoux, La Nuit et les enfants de la Nuit, ρaris 1959). Μέσα στην κριτική που ο Ηράκλειτος απευθύνει στον Ησίοδο, κάποιοι θέλησαν να δουν μια αποφασιστική καμπή στην ιστορία της σκέψης και που δεν είναι άλλη από το πέρασμα από το Μύθο στο Λόγο, από τον ά-λογο μύθο στην παγκόσμια Λογική· μιλήσαμε ήδη για το τι θα μπορούσαμε να σκεφτούμε σχετικά με τη μετάφραση (στα γαλλικά) της λέξης Λόγος με “Raison” και για τις ορθολογικές απόψεις που θέλουν να ξεχωρίσουν, στους έλληνες φιλοσόφους, μια επιστημονική σκέψη στον πυρήνα της από μια θεολογική σκέψη σε πλήρη άνθηση. Αν ο Ηράκλειτος δηλώνει ότι Ημέρα και Νύχτα είναι ένα και το αυτό, είναι κατά πρώτον στο όνομα της αρμονίας και της ενότητας των αντιθέτων, αλλά επίσης στο όνομα της θεωρίας του γίγνεσθαι και της αέναης επιστροφής, διότι, αν η Νύχτα γεννά την Ημέρα μετά την αυγή, η Ημέρα γεννά με τη σειρά της τη Νύχτα μετά το λυκόφως. Είναι ολοφάνερο ότι αυτές οι παρατηρήσεις πάνω σε φυσικά φαινόμενα υποτείνονται σε όλη τους την έκταση από την ηρακλείτεια θέαση του κόσμου.

Αφροδίτη (θεά)

Αφροδίτη (θεά)

Η ωραιότερη θεά του Ολύμπου, η προσωποποίηση της ομορφιάς, ήταν η θεά Αφροδίτη. Λένε ότι γεννήθηκε από τις σταγόνες του αίματος του Ουρανού, που έσταζαν στη Θάλασσα, όταν ο γιος του ο Κρόνος τον χτύπησε με το κοφτερό του δρεπάνι. Γύρω από τις σταγόνες συγκεντρώθηκε λευκός θαλασσινός αφρός, που μέσα του γεννήθηκε και μεγάλωσε η πανέμορφη κόρη. Πάνω σ' ένα άσπρο κοχύλι, που το έσερναν περιστέρια, η θεά φανερώθηκε μέσ' απ' τα κύματα και βγήκε ολόγυμνη σε μια ακρογιαλιά της Κύπρου.

Εκεί την υποδέχτηκαν οι Ώρες, που την έντυσαν με λαμπερά φορέματα, Τη στόλισαν με λουλούδια και την οδήγησαν στα θεϊκά παλάτια του Ολύμπου.

Οι αθάνατοι έμειναν κατάπληκτοι από την ομορφιά της. Το σώμα της ήταν κατάλευκο σαν κρίνος και οι γραμμές και οι καμπυλότητές του τόσο αρμονικές, που οι θεοί δεν είχαν ποτέ άλλοτε δει.

Ήταν η ομορφότερη απ' όλες τις θεές και δίκαια το βασιλόπουλο, ο Πάρις, αυτήν προτίμησε από τη θεά Ήρα και τη θεά Αθηνά, για να της δώσει το μήλο της Έριδας, σαν βραβείο της ομορφιάς της.

Την Αφροδίτη, ο Δίας την έδωσε για γυναίκα στο θεό Ήφαιστο, για να τον ανταμείψει για τους κεραυνούς που του έφτιαξε στο εργαστήρι του.

Επειδή το επικρατέστερο παρωνύμιο της Αφροδίτης ήταν Κύπρις, είναι φανερό ότι πολύ πριν γενικευτεί η λατρεία της στην ηπειρωτική Ελλάδα τη λάτρευαν σαν τη σπουδαιότερη θεά στην μεγαλόνησο Κύπρο.

Την έλεγαν ακόμη και Ουρανία Αφροδίτη, γιατί τη θεωρούσαν κόρη του Ουρανού και της Ημέρας. Σε πολλά μέρη μάλιστα τη λάτρευαν όχι σαν θεά που διέμενε σε υγρούς τόπους, αλλά στα βουνά σαν θεά του φωτός.

Τη θεά Αφροδίτη τη θεωρούσαν θεά του έρωτα και της αναπαραγωγής και στη φαντασία των Ελλήνων αυτός ήταν ο κυριότερος ρόλος της. Έτσι, οι γλύπτες και οι ζωγράφοι τολμούσαν να την απεικονίσουν γυμνή, ενώ σε άλλη περίπτωση θεωρούσαν ασέβεια και ιεροσυλία να απεικονίζεται μια θεά γυμνή.

Παιδί της Αφροδίτης και του Άρη, ήταν ο Έρωτας, ο ακατανίκητος θεός με την υπερφυσική δύναμη που τόσες ταραχές και διχόνοιες προκάλεσε, όταν μεγάλωσε.

Τα σύμβολα και τα εμβλήματα της θεάς ήταν από τα φυτά: η μυρτιά και η ροδιά, ενώ από τα ζώα ήταν: το κριάρι, ο τράγος και ο λαγός. Στα νομίσματα απεικόνιζαν πάντα την Αφροδίτη μαζί με ένα από αυτά τα ζώα ή φυτά.

Οι γύρω από τη θεά της ομορφιάς παραδόσεις και μύθοι έγιναν πηγές έμπνευσης, όχι μόνο για τους μεγάλους καλλιτέχνες της αρχαίας Ελλάδας, αλλά και για τους καλλιτέχνες των μεταγενέστερων χρόνων και χάρισαν στην ανθρωπότητα αριστουργήματα που θαυμάζονται στους αιώνες.

Υπέροχα αγάλματα της Αφροδίτης βρίσκονται σε διάφορα μουσεία του κόσμου: η Αφροδίτη της Μήλου, το περιφημότερο απ' όλα τα αγάλματα της θεάς του έρωτα που φυλάγεται στο Λούβρο, η Λυσίκομος Αφροδίτη της Ρόδου, η Αφροδίτη της Κυρήνης και η Αφροδίτη του Καπιτωλίου που βρίσκονται στη Ρώμη.

Πέμπτη 27 Αυγούστου 2009

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ.... Ό Λόγος και το Έν

Ό Λόγος και το Έν

1.
ἐὰν μὴ ἔλπηται ἀνέλπιστον οὐκ ἐξευρήσει, ἀνεξερεύνητον ἐὸν καὶ ἄπορον.
Αν δεν ελπίζεις, δε θα βρείς το ανέλπιστο, που είναι ανεξερεύνητο και απλησίαστο.

2.
ὁ ἄναξ, οὗ τὸ μαντεῖόν ἐστι τὸ ἐν Δελφοῖς, οὔτε λέγει οὔτε κρύπτει ἀλλὰ σημαίνει.
Ο άρχοντας, που δικό του είναι το μαντείο στους Δελφούς, ούτε λέει ούτε κρύβει, αλλά μονάχα σημαίνει.

3.
Σίβυλλα δὲ μαινομένῳ στόματι καθ' Ἡράκλειτον ἀγέλαστα καὶ ἀκαλλώπιστα καὶ ἀμύριστα φθεγγομένη χιλίων ἐτῶν ἐξικνεῖται τῇ φωνῇ διὰ τὸν θεόν.
Η Σίβυλλα, που με στόμα μαινόμενο εκστομίζει λόγια αγέλαστα, αφτιασίδωτα και αμύριστα, διασχίζει με τη φωνή της χιλιάδες χρόνια με τη βοήθεια του θεού.

4.
ἀνὴρ νήπιος ἤκουσε πρὸς δαίμονος ὅκωσπερ παῖς πρὸς ἀνδρός.
Ο άνθρωπος νήπιο αποκαλείται απ' τη θεότητα, όπως ακριβώς το παιδί από τον άντρα.

5.
ἦθος γὰρ ἀνθρώπειον μὲν οὐκ ἔχει γνώμας, θεῖον δὲ ἔχει.
Το ανθρώπινο ον δεν κατέχει την αληθινή γνώση, αλλά το θείο την κατέχει.

6.
τοῦ δὲ λόγου τοῦδ᾽ ἐόντος ἀεὶ ἀξύνετοι γίνονται ἄνθρωποι καὶ πρόσθεν ἢ ἀκοῦσαι καὶ ἀκούσαντες τὸ πρῶτον· γινομένων γὰρ πάντων κατὰ τὸν λόγον τόνδε ἀπείροισιν ἐοίκασι, πειρώμενοι καὶ ἐπέων καὶ ἔργων τοιούτων, ὁκοίων ἐγὼ διηγεῦμαι κατὰ φύσιν διαιρέων ἕκαστον καὶ φράζων ὅκως ἔχει· τοὺς δὲ ἄλλους ἀνθρώπους λανθάνει ὁκόσα ἐγερθέντες ποιοῦσιν, ὅκωσπερ ὁκόσα εὕδοντες ἐπιλανθάνονται.
Αν και ο λόγος αυτός είναι αιώνια οι άνθρωποι είναι ανίκανοι να καταλάβουν και πριν τον ακούσουν και αφού τον ακούσουν για πρώτη φορά. Γιατί, ενώ τα πάντα συντελούνται σύμφωνα μ' αυτόν το λόγο, αυτοί μοιάζουν άπειροι όταν αποκτήσουν εμπειρία λέξεων και πράξεων σαν αυτές που εγώ διηγούμαι, όποτε διακρίνω το κάθε τι σύμφωνα με τη σύσταση του και εκθέτω το πώς έχει. Αλλά από τους άλλους ανθρώπους διαφεύγουν όσα πράττουν όταν είναι ξυπνητοί, ακριβώς όπως λησμονούν όσα πράττουν όταν κοιμούνται.

7.
ᾧ μάλιστα διηνεκῶς ὁμιλοῦσι λόγῳ, τῷ τά ὅλα διοικοῦντι, τούτῳ διαφέρονται, καὶ οἷς καθ᾽ ἡμέρην ἐγκυροῦσι, ταῦτα αὐτοῖς ξένα φαίνεται.
Μ' όποιον πάνω απ' όλα αδιάκοπα συναναστρέφονται, το λόγο, που τα κυβερνάει όλα, μ' αυτόν έχουν διαφορές, και όσα συναντούν κάθε μέρα, τους φαίνονται ξένα.

8.
Ἡ φήσιν· ἀκοῦσαι οὐκ ἐπιστάμενοι οὐδ᾽ εἰπεῖν.
Δεν ξέρουν ούτε ν' ακούν ούτε να λένε.

9.
ἀξύνετοι ἀκούσαντες κωφοῖσιν ἐοίκασι· φάτις αὐτοῖσιν μαρτυρεῖ παρεόντας ἀπεῖναι.
Όταν ακούν δεν καταλαβαίνουν και γι' αυτό μοιάζουν με κουφούς. Σ' αυτούς ταιριάζει η παροιμία: Παρόντες απουσιάζουν.

10.
οὐ γὰρ φρονέουσι τοιαῦτα πολλοί, ὁκόσοι ἐγκυρεῦσιν, οὐδὲ μαθόντες γινώσκουσιν, ἑωυτοῖσι δὲ δοκέουσι.
Γιατί δε σκέφτονται οι πιο πολλοί απ' τους ανθρώπους, πάνω σ' αυτό που συναντούν, ούτε κι όταν το μάθουν, το γνωρίζουν, αλλά το φαντάζονται.

11.
Ἀλλὰ τῶν μὲν θείων τὰ πολλὰ, καθ' Ἡράκλειτον, ἀπιστίῃ διαφυγγάνει μὴ γιγνώσκεσθαι.
Τα πιο πολλά από τα θεία πράγματα μας ξεφεύγουν από απιστία, και δεν γίνονται γνωστά.

12.
ὁ θεὸς ἡμέρη εὐφρόνη, χειμὼν θέρος, πόλεμος εἰρήνη, κόρος λιμός (τἀναντία ἅπαντα· οὗτος ὁ νοῦς), ἀλλοιοῦται δὲ ὅκωσπερ (πῦρ), ὁπόταν συμμιγῇ θυώμασιν, ὀνομάζεται καθ᾽ ἡδονὴν ἑκάστου.
Ο θεός είναι μέρα, νύχτα, χειμώνας, καλοκαίρι, πόλεμος, ειρήνη, κορεσμός και πείνα. Αυτός μεταβάλλεται με τον τρόπο της φωτιάς: όποτε αναμιχθεί με θυμιάματα, ονομάζεται ανάλογα με τη μυρωδια του καθενός.

13.
ξυνόν ἐστι πᾶσι τὸ φρονέειν.
Η φρόνηση είναι κοινή σ' όλους.

14.
ἀνθρώποισι πᾶσι μέτεστι γινώσκειν ἑωυτοὺς καὶ σωφρονεῖν.
Σ' όλους τους ανθρώπους έχει δοθεί η αυτογνωσία και η σωφροσύνη.

15.
διὸ δεῖ ἕπεσθαι τῷ (ξυνῷ, τουτέστι) τῷ κοινῷ· ξυνὸς γὰρ ὁ κοινός· τοῦ λόγου δ᾽ ἐόντος ξυνοῦ ζώουσιν οἱ πολλοὶ ὡς ἱδίαν ἔχοντες φρόνησιν.
Γι' αυτό πρέπει ν' ακολουθήσουμε τον κοινό λόγο, γιατί το κοινό είναι συμπαντικό. Ενώ όμως ο λόγος είναι κοινός, οι πολλοί ζουν σαν να έχουν μια ιδιαίτερη φρόνηση.

16.
ψυχῆς ἐστι λόγος ἑωυτὸν αὔξων.
Στην ψυχή ανήκει ο λόγος που αυξάνει απ' τον εαυτό του.

17.
ψυχῆς πείρατα ἰὼν οὐκ ἂν ἐξεύροιο πᾶσαν ἐπιπορευόμενος ὁδόν· οὕτω βαθὺν λόγον ἔχει.
Τα πέρατα της ψυχής δε θα βρείς προχωρώντας, όσο μακριά και αν σε φέρει ο δρόμος σου· τόσο βαθύ λόγο περιέχει.

18.
Μὲν οὖν φησιν εἶναι τὸ πᾶν διαιρετὸν ἀδιαίρετον, γενητὸν ἀγένητον, θνητὸν ἀθάνατον, λόγον αἰῶνα, πατέρα υἱὸν, θεὸν δίκαιον· “οὐκ ἐμοῦ, ἀλλὰ τοῦ λόγου ἀκούσαντας ὁμολογεῖν σοφὸν ἐστίν ἕν πάντα εἶναι” ὁ Ἡράκλειτος φήσι.
Ο Ηράκλειτος λοιπόν λέει ότι το παν είναι διαιρετό και αδιαίρετο, γεννητό και αγέννητο, θνητό και αθάνατο, λόγος και αιών, πατέρας και γιος, θεός και δικαιοσύνη. Αφού ακούσετε όχι εμένα αλλά το λόγο, είναι σοφό να ομολογήσετε πως τα πάντα είναι ένα.

19.
ἓν τὸ σοφὸν μοῦνον λέγεσθαι οὐκ ἐθέλει καὶ ἐθέλει Ζηνὸς ὄνομα.
Το Εν, το οποίο μόνον είναι η Σοφία, θέλει και δε θέλει να καλείται με το όνομα του Δία.

20.
νόμος καὶ βουλῇ πείθεσθαι ἑνός.
Νόμος είναι και η πειθαρχία στη θέληση του ενός.

21.
ξὺν νόῳ λέγοντας ἰσχυρίζεσθαι χρὴ τῷ ξυνῷ πάντων, ὅκωσπερ νόμῳ πόλις, καὶ πολὺ ἰσχυροτέρως· τρέφονται γὰρ πάντες οἱ ἀνθρώπειοι νόμοι ὑπὸ ἑνὸς τοῦ θείου· κρατεῖ γὰρ τοσοῦτον ὁκόσον ἐθέλει καὶ ἐξαρκεῖ πᾶσι καὶ περιγίνεται.
Εκείνοι που μιλούν με νου πρέπει να στηρίζονται σ' αυτό που είναι κοινό στα πάντα, όπως ακριβώς μια πόλη πρέπει να στηρίζεται στο νόμο της, και με περισσότερη δύναμη ακόμα. Γιατί όλοι οι ανθρώπινοι νόμοι τρέφονται από τον ένα, το θεϊκό· γιατί αυτός κυριαρχεί όσο ακριβώς θέλει, επαρκεί για τα πάντα και περισσεύει.

Η μετάφραση των αποσπασμάτων είναι της Πόλυς Γκίκα ενώ το αρχαίο κείμενο από το βιβλίο του Hermann Diels αναθεωρημένο και συμπληρωμένο απότον Walther Kranz: Die Fragmente der Vorsokratiker (9η εκδ. Βερολίνο 1960).

Δευτέρα 24 Αυγούστου 2009

Η ΓΡΑΦΗ..

Η ιστορία της γραφής χάνεται στα βάθη της ιστορίας. Από την ζωγραφική στα ιερογλυφικά και μετά στα γράμματα δείχνει μια λογική εξέλιξη, αλλά τα ευρήματα και η χρονολόγησή τους πολλές φορές δείχνουν ασυνέχεια εξέλιξης και εποχών. Πολλοί τάχθηκαν ενάντια στην γραφή γιατί υποστήριζαν ότι εμπόδιζε την μνήμη, αλλά τελικά διασώθηκε μέχρι τις μέρες μας μάλλον από ανθρώπους με αδύνατη μνήμη. ;-)



Προμηθέας
γραφή Δισπηλιού
Ομηρική αναφορά
πανάρχαια πινακίδα του Γκλοζέλ
Γαλάτες
δίσκος της Φαιστού
αρχή τυπογραφίας
κρυπτογραφία
στενογραφία
μεταλλική πένα
μελάνι
γραφική ύλη
περγαμηνές
καλλιτεχνικές μικρογραφίες
φορητές πινακίδες γραφής
πάπυρος
χαρτί
ζωγραφική με ανεξίτηλα χρώματα
δερματογραφία
μακιγιάζ
μέικαπ
eye liner
βιβλιοθήκες
πολιτιστικές καταστροφές


Προμηθέας

o Προμηθέας, δεσμώτης
Μία ηρωική μορφή που θυσιάστηκε για να προσφέρει τεχνολογία στους ανθρώπους είναι ο Προμηθέας. Όταν μετά την δημιουργία των ανθρώπων τους είδε γυμνούς, ξυπόλητους, άοπλους και άστεγους προσπαθώντας να διορθώσει αυτό που θεωρούσε σφάλμα προσφέρει «έντεχνο σοφία» τεχνογνωσία και ενέργεια, ή αν προτιμάτε όπως χαρακτηριστικότερα αναφέρει ο μύθος το «άνθος της πάντεχνης φωτιάς» κλεμμένη απ' τον Θεό Ήφαιστο. Οι Θεοί είχαν όμως διαφορετική άποψη για την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Έτσι αφού πρώτα έδωσαν στους ανθρώπους κι ένα σωρό δυσκολίες, με την Πανδώρα, για να αντισταθμίσουν την ωφέλεια της φωτιάς, τιμώρησαν και τον φιλάνθρωπο Τιτάνα Προμηθέα αλυσοδένοντάς τον αιώνια στον Καύκασο και στέλνοντας καθημερινά έναν αετό να του τρώει το συκώτι που ξαναγεννιόταν την νύχτα. Τελικά ο Ηρακλής τον απάλλαξε απ' το μαρτύριο ελευθερώνοντάς τον και σκοτώνοντας τον αετό. (πώς όμως γνώριζαν οι αρχαίοι ότι το συκώτι είναι όργανο με δυνατότητες αναγέννησης;)

Απ' ότι φαίνεται όσοι προσπαθούν αποτελεσματικά για το καλό της ανθρωπότητας σπάνια έχουν καλά ξεμπερδέματα...

Ο Αισχύλος αναφέρει ότι ο Προμηθέας βλέποντας τους ανθρώπους σε πρωτόγονη κατάσταση δεν τους έδωσε απ' ευθείας την φωτιά για να μην καούνε, αλλά την έδωσε σε μορφή γραμμάτων. Οι άνθρωποι παίζοντας μ' αυτά δημιούργησαν γραπτό λόγο που τους εξέλιξε αντίστοιχα. Σύντομα η παιδεία (πιο δυνατή τελικά απ' την φωτιά) έγινε το δώρο στον άνθρωπο το οποίο όμως και πάλι δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν οι εκάστοτε εξουσιαστές για να παιδέψουν τον άνθρωπο φέρνοντάς τον στα μέτρα τους...



γραφή Δισπηλιού

η πινακίδα απ' το Δισπηλιό
Έξω από την Καστοριά ανακαλύφθηκαν σχετικά πρόσφατα απομεινάρια ενός αρχαίου οικισμού. Ήταν κι αυτός δίπλα στην λίμνη όπως και η σημερινή πόλη που ποιος ξέρει τι άλλο κρύβει στα πανάρχαια θεμέλιά της. Στο οικισμό Δισπηλιό λοιπόν της Καστοριάς ανακαλύφθηκε μεταξύ άλλων και μια μορφή γραφής που περιέχει τα γράμματα του Ιωνικού αλφαβήτου. Χρονολογούνται απ' το 6000 π.Χ. Αυτό ανατρέπει αρκετές θεωρίες για την έλευση των Ελλήνων στον Ελλαδικό χώρο αλλά και την προέλευση της γραφής.

Η πινακίδα αυτή δεν υπάρχει πια. Εξαερώθηκε (όπως είπαν) κατά την μεταφορά της στην Γερμανία για εξέταση από ειδικούς.



Ομηρική αναφορά

ο Όμηρος
Ο Όμηρος στην ραψωδία Ζ' αναφέρει ότι ο Σίσυφος χάραξε στις οπλές των βοδιών του την φράση «ο Αυτόλυκος με κλέβει», πράγμα που δείχνει ότι η γραφή και η ανάγνωση ήταν ήδη διαδεδομένη και σε απλούς βοσκούς!

Σε ποια όμως εποχή αναφέρεται η Ιλιάδα; Οι μελετητές δεν έχουν καταλήξει σε κοινή χρονολογία. Κάποιοι μιλάνε για 1300 π.Χ. ενώ άλλοι βρίσκουν ενδείξεις για πολύ παλιότερη χρονολόγηση.

Το σίγουρο είναι πάντως ότι χωρίς την διαδεδομένη γνώση της γραφής, πολύ δύσκολα θα είχε μπορέσει να διασωθεί αυτούσιο ένα τόσο μεγάλο έργο. Όσο και να βοηθάει στην απομνημόνευση η γραφή σε στίχους, το έργο παραμένει τεράστιο!

Η Ιλιάδα: στο πρωτότυπο και σε μετάφραση Ν. Καζαντζάκη - Ι.Θ. Κακριδή.



πανάρχαια πινακίδα του Γκλοζέλ

πινακίδα από το Glozel
Στο Γκλοζέλ, κοντά στο Βισύ (Vichy) της Γαλλίας, βρέθηκαν το 1924 μεταξύ άλλων αρχαίων ευρημάτων, πινακίδες της Μαγδαληναίας εποχής με καθαρά χαραγμένα γράμματα, πολλά από τα οποία αντιστοιχούσαν σε Ελληνικά και Φοινικικά. Η πινακίδες θεωρούνται τόσο παλιές 12.000 - 15.000 ετών που οι μελετητές διχάζονται για την αυθεντικότητά τους! Η κεραμική και η γλυπτική γνώση ήταν επίσης ήδη σε ψηλό επίπεδο την ίδια εποχή στο Γκλοζέλ, όπως φαίνεται απ' τα υπόλοιπα ευρήματα.

Ο ίδιος τύπος γραφής συναντάται και σε άλλα αρχαία ευρήματα στην ευρύτερη περιοχή αλλά δείχνει να έχει συγγένειες και με άλλες αρχαίες γλώσσες. Η αποκρυπτογράφηση των πινακίδων συνεχίζεται.

Για περισσότερα: σελίδες για τα ευρήματα του Glozel.



Γαλάτες

Οι Γαλάτες (απόγονοι του Ηρακλή και της Γαλάτειας κατά την μυθολογία) χρησιμοποιούσαν τους Ελληνικούς χαρακτήρες στην γραφή των Γαλατικών, τα οποία φυσικά είχαν και πλήθος ελληνικών λέξεων. Όταν αργότερα ήρθαν σε επαφή με Ρωμαϊκές λεγεώνες συνεννοούνταν μαζί τους στα Ελληνικά που τα είχαν μάθει, όπως οι ίδιοι έλεγαν, από Έλληνες αποίκους και εμπόρους. Οι ιερείς τους, οι Δρυίδες, σύμφωνα με τον Πλίνιο, ήταν ικανοί να χρησμοδοτούν παρατηρώντας την Δρυν, το ιερό δένδρο του Δία, όπως και οι ιερείς στην Δωδώνη.
Οι Γαλλάτες χρησιμοποιούσαν το ημερολόγιο Coligny που πλησίαζε περισσότερο το Ελληνικό απ' ότι το Ρωμαϊκό.

Σήμερα οι Έλληνες είναι οι μόνοι (απ' όσο ξέρω) που επιμένουν να αποκαλούν την ευρύτερη περιοχή των Γαλατών Γαλλία και όχι France όπως όλοι οι άλλοι. Η Επικράτηση των Φράγκων δεν έσβησε, ακόμα, την ανάμνηση των Γαλατών.



δίσκος της Φαιστού

ο δίσκος της Φαιστού
Σαν χρήστες computer σίγουρα θα σας ενδιέφερε να δείτε τον πρώτο σκληρό δίσκο!
Βρέθηκε στην Φαιστό της Κρήτης (περίπου 60 χιλιόμετρα νότια του Ηρακλείου) στις αρχές του 20ού αιώνα. Είναι φτιαγμένος από κεραμικό υλικό, έχει 16 εκ. διάμετρο και είναι διπλής όψης. Το κείμενο πάνω του είναι τυπωμένο από κινητά στοιχεία (γνώση αρχών τυπογραφίας) σε σπειροειδή μορφή από το κέντρο προς την περιφέρεια. Οι δύο όψεις έχουν ελαφρά διαφορετικό βάθος κειμένου σαν να χρησιμοποιήθηκε διαφορετική πίεση σε μία πλευρά ή να ήταν πιο στεγνός και σκληρός ο πηλός. Εικάζεται ότι φτιάχτηκε από δύο δίσκους πηλού που ενώθηκαν πριν στεγνώσουν σχηματίζοντας τελικά ένα ενιαίο δίσκο διπλής όψης. 45 διαφορετικά σύμβολα χρησιμοποιήθηκαν σε ένα σύνολο 242 συμβόλων που χωρίζονται από κάθετες γραμμές. Το πλήθος των διαφορετικών συμβόλων υποδηλώνει ότι είναι πολλά για να είναι γράμματα (όπως αυτά που χρησιμοποιούμε σήμερα), αλλά και λίγα για ιδεογράμματα (όπως έχει π.χ. η κινέζικη γραφή), οπότε εικάζεται ότι πρόκειται μάλλον για συλαβές. Η γραφή που χρησιμοποιήθηκε δείχνει να είναι αρχαιότερη από την γραμμική A (η πρώτη γνωστή Ελληνική γραπτή γλώσσα). Πιστεύεται ότι είναι από το 1600 π.Χ.

Κάποιοι μελετητές του δίσκου παρατηρώντας τα σύμβολα κατέληξαν σε συμπεράσματα ότι περιγράφονται οι άθλοι του Ηρακλή, αλλά παράλληλα συμβολίζεται και εξέλιξη της φύσεως του ανθρώπου. Μελετώντας τον δίσκο και συγκρίνοντας με μυθολογικά και άλλα γνωστά στοιχεία της ίδιας εποχής προκύπτουν και αναφορές στο άστρο του Κυνός γνωστό και ως Σείριο.

Ο μελετητής του Μινωικού πολιτισμού Λεόν Πομεράνς πιστεύει ότι ο δίσκος δεν είναι γραμμένος σε καμιά γλώσσα αλλά είναι ένα σύστημα αλληγορικών συμβόλων, προερχόμενα ίσως και από τα ζωδιακά, και έτσι χρειαζόμαστε ερμηνεία και όχι μετάφραση. Με αυτή την άποψη τείνουν να συμφωνήσουν και αρκετοί άλλοι.

Αρκετοί μελετητές υποστηρίζουν ότι ο δίσκος της Φαιστού περιέχει θρησκευτικό ύμνο σε γλώσσα σχεδόν Δωρική, με αρκετές μάλλιστα ομοιότητες με άλλους Ορφικούς ύμνους.

Ιδιαίτερα ενδιαφέρον βιβλίο σχετικά με το θέμα είναι «Η Αποκρυπτογράφηση του δίσκου της Φαιστού» του Θεόδωρου Αξιώτη. Περιέχει πάρα πολλά στοιχεία που περιγράφουν τον πολιτισμό πίσω απ' τον δίσκο, βασιζόμενος και αυτός όχι στην μετάφραση αλλά στον αποσυμβολισμό του δίσκου. Παρατηρεί μεγάλη πιθανότητα να περιγράφονται οι άθλοι του Ηρακλή.

'Αλλοι μελετητές υποστηρίζουν ότι πρόκειται για κάτι αντίστοιχο με τις γεωμαντικές πυξίδες του Φένγκ Σούι και ότι περιλαμβάνει 366 υποδιαιρέσεις δίνοντας μέτρηση του έτους σε ημέρες.

Μια ενδιαφέρουσα ανάλυση του περιεχομένου του δίσκου της Φαιστού θα δείτε στην σχετική σελίδα του εκδοτικού οίκου Καίρατος.

O δίσκος βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο Ηρακλείου μαζί με πολλά άλλα ενδιαφέροντα ευρήματα όπως τα ωοκέλυφα αγγεία.

Παρόμοια σύμβολα με αυτά του δίσκου της Φαιστού βρέθηκαν και πάνω σε ένα διπλό πέλεκυ της ίδιας εποχής που βρέθηκε στο Αρκαλοχώρι. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι τα ίδια σύμβολα βρέθηκαν ζωγραφισμένα και σε κάποια αρχαιολογικά ευρήματα στην Αμερική!

Τον Δεκέμβριο του 2001 στην δυτική Κούβα (κοντά στη χερσόνησο Guanahacabibes) σε υποθαλάσσιες έρευνες για βυθισμένα πλοία των προηγούμενων αιώνων, η Καναδή ερευνήτρια Paulina Zelitsky με το πλήρωμά της βρήκαν με την βοήθεια τηλεχειριζόμενου ρομπότ, σε βάθος περίπου 650 μέτρων, ερείπια από βυθισμένη πανάρχαια πόλη. Κάποιες επιγραφές έχουν αρκετά σύμβολα που είναι κοινά με τον δίσκο της Φαιστού. Η ηλικία τους προσδιορίζεται περίπου 6.000 ετών, ταυτίζοντάς τα με την πιθανότερη ηλικία της μυθικής Ατλαντίδος. Οι έρευνες συνεχίζονται.

για περισσότερα : αρχείο BBC news - 7 Δεκεμβρίου 2001



αρχή τυπογραφίας

δαχτυλίδι - σφραγίδα από την Πομπηία
Εκτός απ' τον δίσκο της Φαιστού που τυπώθηκε με κινητά στοιχεία πάνω σε φρέσκο πηλό, έχουμε παρόμοια τακτική με σφραγίδες φτιαγμένες τόσο από μέταλλα όσο και από πολύτιμους λίθους. Σφραγίδες για χρήση σε έγγραφα αλλά και για πήλινα σφραγίσματα που δούλευαν σαν εγγύηση ποιότητας του περιεχομένου, έχουν βρεθεί πάρα πολλές. Η απόσταση απ' την τυπογραφία είναι μικρή. Πότε όμως οργανώθηκε συστηματικά δεν το ξέρουμε.
Η Κίνα έχει και αυτή την σημαντική συνεισφορά της και σε αυτό τον τομέα, λέγεται ότι από το 1040 μ.Χ. χρησιμοποιούσαν κινητά τυπογραφικά στοιχεία, αλλά μετά από τόσες καταστροφές εγγράφων παγκοσμίως από διάφορους φανατικούς στο πέρασμα των αιώνων, όλο και λιγότερα πράγματα μένουν να μεταφέρουν γνώσεις και τεχνικές.

Η τυπογραφία κειμένων με μεγάλες ξύλινες και σπανιότερα μεταλλικές σφραγίδες διασώζεται μέχρι σήμερα σε πλήθος βουδιστικών κυρίως μοναστηριών. Πολλά από αυτά αν και με παραδοσιακές και μάλλον ξεπερασμένες (κατά την μοντέρνα γνώμη μας) τεχνικές, καταφέρνουν να δίνουν εντυπωσιακής ποιότητας αποτελέσματα ακόμα και σήμερα παράγοντας χειροποίητα βιβλία.

Στην Κίνα μάλιστα, κοντά στο Θιβέτ, λέγεται ότι βρέθηκαν σε αρχαίους τάφους κάποιοι δίσκοι παρόμοιου μεγέθους και ηλικίας με τον δίσκο της Φαιστού αλλά στην συνέχεια εξαφανίστηκαν προφανώς για μελέτη από Κινέζους αρχαιολόγους.


Χρειάστηκε να φτάσουμε στο 1450 για να ξαναβρεί ο Γουτεμβέργιος στην Γερμανία την τυπογραφία με κινητά στοιχεία και τώρα πια, στον 21ο αιώνα, ο εκτυπωτής δίπλα στο computer μας θεωρείται απλά δεδομένος.



κρυπτογραφία

Μερικά μηνύματα έπρεπε πάντα να σταλούν με την μέγιστη ασφάλεια (και το PGP δεν ήταν πάντα διαθέσιμο!).
Χρησιμοποιήθηκαν διάφορες μέθοδοι ώστε τα μηνύματα να μπορούν να διαβαστούν μόνο απ' τον παραλήπτη και να είναι ακατανόητα σε βαθμό που να γίνονται άχρηστα για οποιονδήποτε άλλο. Μερικές μέθοδοι απ' αυτές δείχνουν πολύ απλοϊκές σήμερα, αλλά κάποιες άλλες δεν έχουν αποκρυπτογραφηθεί ακόμα!

Στην αρχαία Σπάρτη για την αποστολή απόρρητων στρατιωτικών μηνυμάτων, το μήνυμα γραφόταν σ' ένα κύλινδρο που γύρω του είχε τυλιχτεί μία στενή λωρίδα δέρματος σε διαδοχικές σειρές. Αυτή ήταν η περιβόητη σκυτάλη. Ο κύλινδρος αφαιρούνταν κι έμενε η λωρίδα που μπορούσε να ξαναδιαβαστεί μόνο αν τυλιγόταν με τον ίδιο τρόπο πάνω σε ολόιδιας διαμέτρου κύλινδρο. Κάθε άλλη διαφορετική διάμετρος κυλίνδρου έδινε ακατανόητα μηνύματα. Πολλές φορές γραφόταν σε συνδυασμό με καθρέπτη, ώστε να απαιτείται καθρέπτης και στην ανάγνωση.
'Αλλη απλούστερη μέθοδος ήταν η αντιστροφή συλλαβών όπως «δημοκρατία» που θα φαινόταν σαν «ηδομαρκίτα».

'Αλλη μέθοδος χρησιμοποιούσε την ουροδόχου κύστη κάποιου ζώου που φουσκωνόταν και πάνω της γραφόταν με οριακά μικρά γράμματα το μήνυμα. Όταν ξεφουσκωνόταν το μήνυμα έδειχνε πια σαν λεκές. Κατά την αποστολή της συνήθως κρυβόταν καλά, π.χ. σε δοχείο με λάδι και ο παραλήπτης έπρεπε να την φουσκώσει και πάλι για να μπορέσει να διαβάσει το μήνυμα.

Στην αρχαία Κίνα το μήνυμα γραφόταν σε λεπτή μεταξωτή κορδέλα η οποία τυλιγόταν σαν μικρό μπαλάκι και καλυπτόταν με κερί. Το μικρό κέρινο μπαλάκι το κατάπινε ο αγγελιοφόρος και έτσι το μετέφερε με την μέγιστη δυνατή ασφάλεια!

Ακόμα σπανιότερη ήταν η μέθοδος που το μήνυμα γραφόταν στο ξυρισμένο κεφάλι κάποιου δούλου. Αφού μεσολαβούσε ο απαραίτητος χρόνος επαρκούς ανάπτυξης των μαλλιών του, ο δούλος στελνόταν να παραδώσει το μήνυμα και μετά το επόμενο ξύρισμα κεφαλιού το μήνυμα έβρισκε επιτέλους τον παραλήπτη του. Αυτό μάλλον δείχνει αρκετά καθαρά τις ταχύτητες επικοινωνίας που θεωρούσαν αποδεκτές στον αρχαίο κόσμο...

Οι αρχαίοι Εβραίοι χρησιμοποιούσαν το αλφάβητό τους αντεστραμμένο (το τελευταίο γράμμα σαν πρώτο κοκ.) για να πετύχουν παρόμοια κρυπτογράφηση.

Οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν απλούστερες μεθόδους μετάθεσης γραμμάτων κατά μία ή δύο θέσεις. Ο Ιούλιος Καίσαρ χρησιμοποίησε μέθοδο στην οποία υπήρχε μετατόπιση δύο θέσεων, το Α γινόταν Γ κλπ. Ο Αύγουστος Καίσαρ σχεδόν το ίδιο αλλά με μετατόπιση μιας θέσης.

Το αόρατο μελάνι ήταν μία ακόμα μέθοδος που χρησιμοποιούταν αρκετά. Πάνω συνήθως από κάποιο άλλο κείμενο αδιάφορου περιεχομένου γραφόταν με χυμό λεμονιού αντί για μελάνι το κρυφό μήνυμα. Μετά μπορούσε να διαβαστεί στο φως κεριού μόνο από τον υποψιασμένο παραλήπτη.

Ακόμα και βρασμένα αυγά χρησιμοποιήθηκαν για την ασφαλή μεταφορά μηνυμάτων. Τον 16ο αιώνα στην Ιταλία ο Τζιοβάνι Πόρτα έγραφε με μελάνι φτιαγμένο από σκόρδο και ξίδι πάνω στο τσόφλι του αβγού. Το μελάνι απορροφούνταν στο εσωτερικό και εξωτερικά δεν φαινόταν τίποτα. Το μήνυμα όμως παρέμενε αποτυπωμένο πάνω στο ασπράδι του βρασμένου αβγού.



στενογραφία

Η στενογραφία χρησιμοποιούνταν για γρήγορη γραφή και μόνο όσοι ήξεραν τον τρόπο να την διαβάσουν μπορούσαν να καταλάβουν το νόημα του κειμένου. Αυτό μάλλον δεν κατατάσσεται στην κρυπτογραφία, μιας και θα χρησιμοποιούσε κοινούς για την εποχή κώδικες και κανόνες αλλά μένει αρκετά κρυπτογραφικό και ακατανόητο για μας που ακόμη δεν τους ξέρουμε! ;-)

Ο Ξενοφών έγραψε το έργο του σε κώδικα στενογραφίας. Αρκετά αργότερα ο Μάρκος Τούλιος Τύρος, φίλος του Κικέρωνα χρησιμοποίησε μία παρόμοια μέθοδο για να μπορεί να καταγράφει απ' ευθείας τους λόγους του Κικέρωνα, του Σενέκα και άλλων ρητόρων της εποχής. Αργότερα το σύστημα στενογραφίας του διαδόθηκε και διδασκόταν στα ρωμαϊκά σχολεία.

Η στενογραφία χρησιμοποιούνταν επίσης πολλές φορές και στις αρχαίες τηλεπικοινωνίες για σημαντική συντόμευση των μηνυμάτων.

Μάλλον η στενογραφία είναι ο πρώτος τύπος συμπίεσης των δεδομένων στις τηλεπικοινωνίες πολύ πριν τον ξανασυναντήσουμε στα modem μας με τα διάφορα MNP πρωτόκολλα!

Κάποια στοιχεία αποδεικνύουν ότι και στην αρχαία Κίνα είχαν επίσης αποτελεσματικότατο και εντυπωσιακά γρήγορο στενογραφικό κώδικα ώστε να μπορούν να καταγράφουν απ' ευθείας μία συζήτηση κανονικού ρυθμού ακόμα και επιστημονικού περιεχομένου!

Αρκετά αργότερα ο Θεοδόσιος ο δεύτερος ιδρύει στην Κωνσταντινούπολη ανώτερη πανεπιστημιακού τύπου σχολή που έχει 31 διαφορετικούς τομείς εκπαίδευσης, μεταξύ άλλων και στενογραφία που γινόταν όλο και πιο απαραίτητη στην δημόσια διοίκηση.



μεταλλική πένα

μεταλλική πένα
Μιας και αναφερθήκαμε στην γραφή, καλό θα ήταν να θυμηθούμε ότι ο Αριστοτέλης χρησιμοποιούσε πένα από μέταλλο με σχισμή στην μέση για να γράφει τα πάρα πολλά έργα του ευκολότερα.

Προφανώς παρόμοια με του Αριστοτέλη είναι και η μπρούντζινη πένα βρέθηκε στις ανασκαφές της κατεστραμμένης Πομπηίας.

Χρειάζεται να φτάσουμε στα 1565 για να ανακαλυφθεί το μολύβι από γραφίτη στην Ελβετία από τον Π.Σκαλίς, και στα 1748 για να μας ξανά-φτιάξει ο Γ.Γιάνσεν στην Γερμανία την χαλύβδινη πένα.
Όσο για το στυλό με μπίλια που σήμερα βρίσκεται παντού, εφευρέθηκε λίγο μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο.





μελάνι

Για γραφή και ζωγραφική χρησιμοποιήθηκαν κατά καιρούς διάφορα μελάνια. Στην Κίνα χρησιμοποιήθηκε αρκετά, μελάνι φτιαγμένο από το κάρβουνο καμένου λαδιού, αναμειγμένο με κάποια κόλα.


Ιδιαίτερα εντυπωσιακά για την εποχή του μεσαίωνα παραμένουν βυζαντινά γραπτά που σαν μελάνι είχαν χρησιμοποιήσει χρυσό ή ασήμι που είχαν μετατρέψει σε σκόνη και τελικά σε μείγμα κόλας για γραφική ύλη. Αργότερα τα ίδια υλικά χρησιμοποιούνται από ζωγράφους.



γραφική ύλη

Πού έγραφε όμως όλος αυτός ο αρχαίος κόσμος; Οι προ-Ίνκας γράφανε πάνω σε φύλα μπανανιάς. Από όλους σχεδόν τους λαούς έχουν βρεθεί επιγραφές χαραγμένες σε κεραμικά. Ο εύκολος στην χάραξη φρέσκος πηλός επίσης διέσωσε πολλά δείγματα γραφής. Πιο επίσημα κείμενα βρέθηκαν σκαλισμένα σε μάρμαρο ή σε βράχο ακόμα και σε μεταλλικές πλάκες.

περγαμηνές

Για πιο φορητές μορφές αρχείων χρησιμοποιούσαν κατάλληλα επεξεργασμένα δέρματα, αυτά ήταν οι περιβόητες περγαμηνές. Η περγαμηνή είναι σχεδόν ημιδιαφανής, εξαιρετικής αντοχής και η δημιουργία της αρκετά δύσκολη καθώς πρέπει να λειανθεί με το χέρι και να τεντωθεί κατάλληλα. Στο τμήμα για τη βυρσοδεψία θα πάρετε μια ιδέα της τεχνικής. Μερικές περγαμηνές είναι τόσο καλά κατασκευασμένες που αντέξανε πολλά σβησίματα και ξανά-γραψίματα στο πέρασμα των αιώνων από μοναχούς και λόγιους που καθώς δεν είχανε ...γόμες ή Undo στο Word, ουσιαστικά ξύνανε με λεπίδα την κατά την γνώμη τους άχρηστου περιεχομένου περγαμηνή για να αποκτήσουν γραφική ύλη... Λόγω του υψηλού κόστους της περγαμηνής ολόκληρα κείμενα σβηνόταν για να χρησιμοποιηθεί και πάλι σαν γραφική ύλη η περγαμηνή, αυτά τα έγραφα έγιναν γνωστά σαν παλίμψηστα.


μεσαιωνική μικρογραφία
καλλιτεχνικές μικρογραφίες

Επίσης οι μικρογραφίες της Μεσαιωνικής και πρότερης εποχής παρουσιάζουν εκπληκτικά χρώματα απροσδόκητα ανθεκτικά στις δυσμενείς συνθήκες αποθήκευσης (μύκητες, υγρασία) και ιδιαίτερη λεπτομέρεια. (Σήμερα, 10 αιώνες μετά, οι φωτογραφικής ποιότητας εκτυπώσεις από τους ink-jet εκτυπωτές μας αντέχουν δεν αντέχουν 1 μήνα στον ήλιο και ούτε 2 μέρες σε συνθήκες υγρασίας, πόσο μάλλον αν βραχούν. Ποιο ήταν το μυστικό των μοναχών; Οι βαφές με μικροσωματίδια όπως σκόνη πετρωμάτων και εκχυλίσματα φυτών, που σε αντίθεση με τα σύγχρονα μελάνια είναι πολύ ανθεκτικές. Και φυσικά απ' ότι αποδεικνύεται τελικά, χρησιμοποιούσαν πολύ καλύτερα υλικά απ' το σημερινό χαρτί.

φορητές πινακίδες γραφής

Μεγάλη διάδοση είχαν επίσης από τον καιρό της αρχαίας Αθήνας και ξύλινες πτυσσόμενες πινακίδες επικαλυμμένες με κερί. Σε αυτές μπορούσαν να γράφουν και να σβήνουν με σχετική ευκολία χρησιμοποιώντας συνήθως κάποιο μικρό στύλο στενό και πλακέ στο ένα άκρο και επίπεδο στο άλλο ώστε να μπορεί να διορθώνει σχετικά εύκολα στο εύπλαστο κερί. Συνήθως το σημειωματάριο αυτού του τύπου αποτελούνταν από δύο κερωμένες ξύλινες επιφάνειες που έκλειναν αντικριστά, σαν σημερινό βιβλίο, προφυλάσσοντας με αποστάτες τις σημειώσεις στις κερωμένες επιφάνειες. Κάτι σαν πρόγονος του laptop δηλαδή! ;-)

Χρειάζεται να φτάσουμε σχεδόν στον 8ο αιώνα για να αρχίσει η Ευρώπη να έχει σαν γραφική ύλη το χαρτί. Οι Κινέζοι το είχαν από το 100 μ.Χ.

πάπυρος

Καταπληκτική για την εποχή της επινόηση ήταν το χαρτί από πάπυρο. Ο πάπυρος χρησιμοποιήθηκε στην Αίγυπτο από τα πανάρχαια χρόνια καθώς το φυτό είναι αυτοφυές εκεί. Αν αναλογιστούμε την ευπάθεια ενός κατεργασμένου στο χέρι υλικού, είναι εκπληκτικό ότι βρέθηκαν πάπυροι αρχαιότεροι του 1500 π.Χ. Το ιδιαίτερα ξηρό περιβάλλον εμπόδισε καταστροφή τους από υγρασία. Οι Αιγύπτιοι μάζευαν την ψίχα του φυτού πάπυρος, χώριζαν και άπλωναν τις ίνες και με μία διαδικασία άγνωστη σε μας κατάφερναν και έφτιαχναν χαρτί σχεδόν στο ίδιο πάχος με τα σημερινά αλλά με πολύ καλύτερη αντοχή. Η ποιότητά του θυμίζει λευκή μουσελίνα και η αντοχή του περγαμηνή από μοσχάρι.

Η κατάκτηση της Αιγύπτου από τους 'Αραβες έκανε μετά τον 7ο αιώνα πολύ δύσκολη για τους ευρωπαίους την προμήθεια παπύρων κι έτσι άρχισαν να φτιάχνουν τις δικές τους περγαμηνές, μέχρι την έλευση της εφεύρεσης του χαρτιού από την Κίνα στην Ευρώπη.

Μια παρόμοια τεχνική με την κατασκευή του παπύρου έχει επιβιώσει μέχρι σήμερα στον τρόπο που φτιάχνεται στην Ιαπωνία μέχρι σήμερα το χειροποίητο χαρτί με τον παραδοσιακό τους τρόπο.

χαρτί

Στην Κίνα η γνώση κατασκευής χαρτιού ξεκινάει από πολύ παλιά και είναι λίγο πολύ γνωστή σε όλους. Όταν οι 'Aραβες έφτασαν και κατέκτησαν κάποια τμήματα το 751 μ.Χ. κοντά στο Samarkand, ανάμεσα στα λάφυρα ήταν και Κινέζοι σκλάβοι που γνώριζαν την τέχνη κατασκευής του χαρτιού. Έτσι το μυστικό μεταφέρθηκε στην Δύση.

Μια άλλη Κινέζικη επινόηση είναι η επικάλυψη του χαρτιού με τέτοια υλικά που η γραφή ή η εκτύπωση πάνω του να είναι όσο το δυνατόν ποιοτικότερη. Ασχολήθηκαν μάλιστα τόσο συστηματικά με το χαρτί που από τον 7ο αιώνα ήδη χρησιμοποιούσαν και τα πρώτα χαρτονομίσματα.

Σήμερα με τους εκτυπωτές μας τεχνολογίας ψεκασμού μελάνης (inkjet) είδαμε ότι το απλό χαρτί που χρησιμοποιούσαμε δεν ήταν τόσο καλό για ποιοτικές εκτυπώσεις, και πάλι καταλήξαμε να χρησιμοποιούμε για φωτογραφική ποιότητα χαρτί με διάφορες επικαλύψεις.

Αρκετά άγνωστο όμως παραμένει το γεγονός ότι και οι Μάγια έφτιαχναν κανονικό χαρτί σχεδόν από το 1000 π.Χ. Οι Αζτέκοι διατήρησαν την γνώση παραγωγής χαρτιού και η γνώση έφτασε μέχρι τους Μεξικανούς Otomi μέχρι και σήμερα. Η μέθοδος χρησιμοποιεί το εσωτερικό της φλούδας του κορμού της συκιάς, το οποίο παραμένει στο νερό μέχρι καθαρίσει απ' τους χυμούς του. Μετά οι ίνες βράζονται σε ασβέστη και ξεπλένονται και πάλι. Στην συνέχεια οι ίνες ζυμώνονται σε πολτό, πλάθονται σε φύλα και αφήνονται να στεγνώσουν απλωμένες σε επίπεδες επιφάνειες. Οι Αζτέκοι χρησιμοποιούσαν ζεστές πέτρες με τις οποίες όχι μόνο έκαναν το χαρτί όσο πιο ίσιο γινόταν, αλλά λέγεται ότι έτσι το προετοίμαζαν με τον καλύτερο τρόπο για το επόμενο στάδιο πού πολλές φορές δεν ήταν απλά η γραφή, αλλά και η εκτύπωση!



ζωγραφική με ανεξίτηλα χρώματα

αρχαία ζωγραφική απεικόνιση θρησκευτικής τελετής
Τα χρώματα που βρίσκονται σε αρκετά αρχαία μνημεία έχουν παραμείνει εντυπωσιακά ανεξίτηλα στο πέρασμα του χρόνου. Σήμερα μάλλον δεν τα καταφέρνουμε και τόσο καλά μιας και μάλλον εύκολα βρίσκουμε ξεθωριασμένα χρώματα από τα ρούχα μας και τα αυτοκίνητά μας μέχρι και σε κτήρια και έργα τέχνης. Οι τοιχογραφίες του Φαγιούμ στην Αίγυπτο αλλά και οι αντίστοιχες στην Σαντορίνη και στην Κνωσό είναι καλό παράδειγμα προς μίμηση αντοχής, που κρατάνε όμως αρκετά καλά κρυμμένο το μυστικό της αντοχής τους.

Έχει βρεθεί ότι χρησιμοποιούνταν κυρίως χρώματα από πυριτικά υλικά. Το άσπρο και το μαύρο θεωρούνταν κοινά, άλλα από αυτά όπως το κίτρινο και το κόκκινο βρισκόταν σχεδόν έτοιμα στην φύση, άλλα όπως το μπλε ήταν σπάνια σε μορφή πετρώματος ή απαιτούσαν ειδική τεχνική για την κατασκευή τους, σχεδόν σαν την κατασκευή του γυαλιού. Η χρήση τους δείχνει να ξεκίνησε ταυτόχρονα στην Ελλάδα και στην Αίγυπτο κοντά στο 2100 π.Χ.

Ανάλογα με τον προορισμό χρήσης του το χρώμα διαλυόταν σε νερό, σε λάδι, σε ρητίνες, σε κερί, σε λάσπη κλπ. ώστε να πετύχει την βέλτιστη πρόσφυση στο υλικό που ήθελε ο καλλιτέχνης να χρωματίσει.

για περισσότερα: SPIN - Η ιστορία της αρχαιότερης συνθετικής χρωστικής

Αντίστοιχης αντοχής με της ανατολικής Μεσογείου ήταν και το μπλε που χρησιμοποιούσαν οι Μάγιας. Η ανάλυσή του δείχνει ότι για τη κατασκευή του χρησιμοποιούνταν μείγμα οργανικών και ανόργανων υλικών χωρίς όμως να έχει ακόμα βρεθεί η πλήρης σύσταση. Για το έντονο κίτρινο χρώμα οι Μάγιας χρησιμοποιούσαν οργανικό υλικό που πιθανώς προερχόταν από κάποια ποικιλία σκουληκιών.

για περισσότερα: περιοδικό Discovering Archaeology σε άρθρο Maya Blue


Δεν έχει ακόμα βρεθεί σε ποια ακριβώς σύνθεση οφείλει το χρώμα της η μαύρη στιλπνή επιφάνεια των Μινωικών μελανόμορφων αγγείων. Κάποια από αυτά τα κεραμικά αγγεία ονομάζονται ωοκέλυφα γιατί το πάχος του τοιχώματός τους ήταν ενός μόλις χιλιοστού! Ήταν άραγε οι αγγειοπλάστες της εποχής τόσο επιδέξιοι ή κάποια διαφορετική μέθοδος παραγωγής (όπως με το φυσητό γυαλί) τους επέτρεπε αυτό το υπερβολικά λεπτό πάχος;



ζωγραφική από το σπήλαιο Lascaux

Αν πάμε στο Λασκό της Γαλλίας συναντάμε μορφές ζωγραφισμένες μέσα σε σπηλιές σε βράχους ύψους 3 - 4 μέτρων, προφανώς με χρήση σκαλωσιάς. Τα χρώματα που χρησιμοποιήθηκαν ήταν από ώχρα, από ράβδους μαγνησίου και από ράβδους πυροξειδίου του σιδήρου. Πράγμα που σημαίνει ότι οι πρώτες ύλες έπρεπε να εξορυχτούν, να γίνουν σκόνη να ανακατευτούν με λίπος και να μορφοποιηθούν σε ράβδους (οι πρώτες κηρομπογιές;). Αυτά το 17.000 π.Χ. στην αρχή της Μαγδαληναίας εποχής, που νομίζουμε ότι ο άνθρωπος ζούσε κρυμμένος σε σπηλιές σε ημιάγρια κατάσταση και ενώ μπορούσε να φτιάχνει σκαλωσιές να ανεβαίνει να ζωγραφίζει δεν μπορούσε να φτιάξει σπίτια και χρησιμοποιούσε τις σπηλιές για καταφύγιο.(!!!) Τα έργα είναι ζωγραφισμένα με προοπτική ώστε να επιτυγχάνεται η αίσθηση του βάθους.

Προοπτική στην ζωγραφική ξανασυναντάμε κοντά στην Αναγέννηση τον 15ο αιώνα και κοντεύουμε να την ξαναχάσουμε στον 20ο αιώνα με τα μοντέρνα και μεταμοντέρνα κινήματα...! ;-)

για περισσότερα: The cave of Lascaux

Παρόμοια προϊστορικά έργα τέχνης με του σπηλαίου Lascaux συναντάμε και στην Ισπανική Αλταμίρα σε παρόμοιο σπήλαιο.



δερματογραφία

Πανάρχαια συνήθεια πολλών λαών παραμένει η δερματογραφία (πιο γνωστή πια σαν «τατουάζ») με την οποία κατάφερναν να κάνουν στο σώμα ανεξίτηλα σχέδια τόσο για θρησκευτικούς όσο και για αισθητικούς λόγους ακόμα και για ιατρικούς (βελονισμός). Με ιδιαίτερα προσεκτική χρήση βελόνας και χρώματος κατάφερναν να τοποθετούν μόνιμα το χρώμα μέσα στην επιδερμίδα. Σήμερα η τεχνολογία μας το κάνει ευκολότερο αλλά η αρχή παραμένει η ίδια.

'Aλλοι λαοί χρησιμοποίησαν την δερματογραφία σε προσωρινότερη μορφή, με την βοήθεια χένας ή άλλων χρωστικών τόσο για διακόσμηση όσο και για τελετουργικούς λόγους.


μακιγιάζ

Διάσημη παραμένει και η χρήση χρωστικών ουσιών για διακόσμηση του προσώπου κυρίως στην Αίγυπτο αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Τα χρώματα ήταν σχεδόν τα ίδια αλλά σε λεπτότερη σκόνη και αναμεμιγμένα με λάδι ή λίπος ώστε να εφαρμόζονται ευκολότερα στο πρόσωπο. Στην ευρύτερη περιοχή της Ινδονησίας χρησιμοποιείται από τα βάθη της ιστορίας μέχρι σήμερα, σανταλόξυλο τριμμένο σε πέτρα. Η λεπτή σκόνη που δίνει εφαρμόζεται στο πρόσωπο το κάνει πιο φωτεινό.

μέικαπ

Κατά την Ρωμαϊκή κυρίως εποχή, η χρήση καλλυντικών ήταν ευρύτατα διαδεδομένη στην αριστοκρατία της εποχής. Στο Σάουθουαρκ, λίγο έξω απ' το Λονδίνο, βρέθηκε κατά τις ανασκαφές των θεμελίων ενός Ρωμαϊκού Ναού, ένα μικρό στρογγυλό βαζάκι ερμητικά κλειστό που μέσα είχε μια κρέμα άγνωστης χρησιμότητας. Οι αναλύσεις που έγιναν έδειξαν ότι αποτελούταν από 2 μέρη ζωικού λίπους, δύο μέρη αμύλου και ένα μέρος οξειδίου του κασσίτερου. Η κρέμα προφανώς χρησιμοποιούταν για να κάνει το δέρμα να φαίνεται πιο ελαστικό, φωτεινό και ανοιχτόχρωμο, σύμφωνα με την μόδα της εποχής.

Το βαζάκι με το αρχαίο μέικαπ εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Λονδίνου.

eye liner
Στην ανατολική μεσόγειο, για τον καλλωπισμό του ματιού (σαν eye liner) χρησιμοποιούνταν συνήθως αντιμόνιο σε σκόνη (μολυβδούχος και θειούχος γαληνίτης) το οποίο αναμειγμένο με κατάλληλα λάδια έδινε τον γνωστό «κολ». Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα μικρά μπουκαλάκια με καπάκι - βελόνα χρησιμοποιούνταν για τον καλλωπισμό του ματιού. Το Κοράνι μάλιστα αναφέρει ότι το κολ «βελτιώνει την όραση και βοηθάει να βγουν οι βλεφαρίδες». Η συνήθεια των Αιγυπτίων να τονίζουν το περίγραμμα του ματιού παραμένει και σήμερα μιας και πλήθος ματιών ακολουθούν την ίδια ουσιαστικά μόδα!

'Αλλη αρχαία καλλωπιστική συνήθεια της αρχαίας Ελλάδας ήταν διαστολή της κόρης του γυναικείου ματιού. Χρησιμοποιούνταν εκχύλισμα μπελαντόνας (Atropa Belladonna) που μέχρι σήμερα βρίσκεται αυτοφυής στην Βάλια Κίρνα στην Πίνδο Νοτιοδυτικά της Σαμαρίνας.



βιβλιοθήκες
Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα έγιναν προσπάθειες η δύναμη της γνώσης να συγκεντρωθεί σε βιβλιοθήκες ώστε η μελέτη της να είναι αποτελεσματικότερη. Πολλές από αυτές τις βιβλιοθήκες δημιουργήθηκαν από σχολές και διευρύνθηκαν απ' αυτές. Η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας προσέλκυε μελετητές απ' όλο τον τότε γνωστό κόσμο. Επίσης πολλοί ισχυροί της κάθε εποχής προσπάθησαν να οργανώσουν ακόμα καλύτερα αυτή την γνώση.

9 σοφοί του Ashoka
Ο Ινδός αυτοκράτωρ Ashoka γύρω στο 250 π.Χ. λέγεται ότι θεμελίωσε την Μυστική Ομάδα των Εννέα Αγνώστων Ανδρών. Αυτοί ήταν μεγάλοι Ινδοί επιστήμονες που ανέλαβαν να καταγράψουν και να ταξινομήσουν τις γνωστές επιστήμες της εποχής. Ο Ashoka κράτησε τις μελέτες τους κρυφές γιατί φοβόταν ότι η αρχαία γνώση που θα ξέθαβαν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για πολεμικούς σκοπούς, χρήση την οποία ο Ashoka πια απεχθανόταν, όταν έγινε πιστός Βουδιστής προς το τέλος της ζωής του. Οι φημολογούμενοι Εννέα 'Αγνωστοι 'Ανδρες έγραψαν εννέα βιβλία, προφανώς από ένα ο καθένας. Ένα από αυτά τιτλοφορείτο «Μυστικά της Αιώρησης». Μπορεί να υπάρχει ακόμα και σήμερα, χωμένο κάπου στις βιβλιοθήκες Θιβέτ, ή στην Ινδία, ή κάπου αλλού στις φημολογούμενες μυστικές υπόγειες βιβλιοθήκες με Ακασικά αρχεία.

Θιβέτ
Φήμες αναφέρουν τεράστιες μυστικές βιβλιοθήκες στο Θιβέτ. Προ ετών οι Κινέζοι όταν κατέλαβαν στρατιωτικά το Θιβέτ εξορίζοντας πλήθη Θιβετιανών, ανακάλυψαν κάποια αρχαία σανσκριτικά κείμενα στην Lhasa και τα έστειλαν στο Πανεπιστήμιο του Chandrigarh για μετάφραση. Παίρνοντας στοιχεία από εκεί λέγεται ότι προωθούν την σημερινή τους επιστημονική έρευνα.

μοναστηριακές βιβλιοθήκες
Κάποιες βιβλιοθήκες σαν του Αγίου Όρους, του Βατικανού, της Αγ. Αικατερίνης στο Σινά κ.α. κατάφεραν να διατηρήσουν πολλά από τα αρχαία κείμενα μέχρι τις μέρες μας. Αν και πολλές απ' αυτές όπως του Αγίου Όρους λεηλατήθηκαν συχνά εξαναγκαζόμενες να δίνουν τα πολύτιμα χειρόγραφά τους στους όποιους ισχυρούς συλλέκτες... Πολλοί μελετητές αυτών των κειμένων έγιναν διάσημοι με τις ανακαλύψεις τους κατά την Αναγέννηση.



πολιτιστικές καταστροφές
Απ' ότι φαίνεται όμως τα γραπτά δημιούργησαν εκτός από φίλους και αρκετούς εχθρούς. Έτσι εκτός απ' την δημιουργία βιβλιοθηκών έχουμε και τις καταστροφές τους.

Στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου (που ιδρύθηκε το 332 π.Χ. από τον Μέγα Αλέξανδρο) φτιάχτηκε γύρω στο 300 π.Χ. από τον Πτολεμαίο τον Α' η μεγαλύτερη γνωστή βιβλιοθήκη του αρχαίου κόσμου. Γύρω στο 230 π.Χ. ο αριθμός των τόμων της είχε ξεπεράσει τις 700.000 σε παπύρους τοποθετημένους σε κόγχες σε τοίχων. Πλήθος διάσημων επιστημόνων της εποχής πέρασαν από εκεί.
Ενδιαφέρον είναι ότι στην Αλεξάνδρεια φτιάχτηκαν και πολλές άλλες μικρότερες βιβλιοθήκες, σχεδόν σε κάθε γειτονιά, κάνοντάς την την πόλη των βιβλιοθηκών.

Το 47 π.Χ. ο Ιούλιος Καίσαρας δίνει εντολή πυρπόλησης της βιβλιοθήκης της Αλεξανδρείας. Το 391 μ.Χ. όταν επίσκοπος Αλεξανδρείας ήταν ο Θεόφιλος, φανατικοί χριστιανοί πυρπολούν τον ναό και την βιβλιοθήκη του Σεραπείου (παράρτημα της Αλεξανδρινής βιβλιοθήκης) που άνηκε στο «αντίπαλο» και αδύναμο πια ιερατείο της Αιγύπτου. Το 526 μ.Χ. ο Ιουστινιανός κλείνει την Ακαδημία του Πλάτωνος και καίει την βιβλιοθήκη της. 'Αλλη μία καταστροφή της πυρπόληση της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας αναφέρεται ότι έγινε κατά την κατάληψή της από φανατικούς 'Αραβες. Παρ' όλα αυτά από εκείνη σχεδόν την εποχή ξεκινάει κάτι αντίστοιχο με την ευρωπαϊκή αναγέννηση στον χώρο των γραμμάτων και των επιστημών του Αραβικού κόσμου, οπότε μάλλον κάποιοι βρήκαν χρήσιμες γνώσεις σαν βάση...

Σήμερα με την βοήθεια της Unesco μια νέα βιβλιοθήκη φτιάχτηκε στην Αλεξάνδρεια στην θέση της παλιάς.
Περισσότερα στο: www.bibalex.gov.eg

Παρόμοια τύχη είχαν δυστυχώς και άλλες βιβλιοθήκες στην Αθήνα στη Ρώμη αλλά και αλλού. Οι Ισπανοί κονκισταδόρες του Κορτέζ το 1519, φανατικοί χριστιανοί του χειρότερου είδους, δεν δίστασαν να κάψουν τα «αιρετικά» για αυτούς ημερολόγια των Μάγια και των Αζτέκων στερώντας μας από πολυτιμότατες αστρονομικές πληροφορίες ενώ τα ελάχιστα υπολείμματα αποκρυπτογραφούνται και σήμερα και μας θαμπώνουν με τις γνώσεις τους.

Τον 5ο αιώνα μ.Χ. στην Σαμοθράκη φανατικοί χριστιανοί συγκέντρωσαν τα αγάλματα και άλλα γλυπτά του αρχαιοελληνικού δωδεκάθεου και τα κατέστρεψαν σε καμίνι παραγωγής ασβέστη. Παρόμοια τύχη είχαν και πάρα πολλά άλλα αρχαία έργα τέχνης που οι χριστιανοί δεν ήθελαν πια να βλέπουν. Φυσικά οι εκάστοτε ισχυροί φανατικοί κατευθυνόμενοι από θρησκευτικούς ή άλλους αρχηγούς κατάφεραν εξοντώνοντας τους αντίπαλους να διαιωνίσουν την μιζέρια τους... Δεν έλειπαν φυσικά ποτέ και οι άνθρωποι που από άγνοια χρησιμοποιούσαν παλιότερα έργα τέχνης σαν απλά υλικά οικοδομών... Πλήθος τέτοιων σώζεται για παράδειγμα σε χριστιανικές εκκλησίες που επέλεγαν (όχι από άγνοια) να χτιστούν πάνω σε αρχαίους ναούς.

Όλα αυτά φυσικά μας στέρησαν δυσαναπλήρωτα ποσά γνώσης και καθυστέρησαν αρκετά την μετέπειτα επιστημονική πορεία μας. Κατάφεραν να κάνουν ζημιά σε υλικό, συναισθηματικό και νοητικό επίπεδο.



Για περισσότερα επισκευτείτε την σελίδα
http://www.geocities.com/sfetel/gr/sitemap_g.htm
απ' όπου το υλικό της δανείστηκα..

Κυριακή 23 Αυγούστου 2009

Η τελευταία κατοικία του Αχιλλέα

Η τελευταία κατοικία του Αχιλλέα

Ενα μικρό νησί στη Μαύρη θάλασσα απέναντι από το δέλτα του Δούναβη έχει γίνει μήλο της έριδος μεταξύ Ρουμανίας και Ουκρανίας.
Στο νησί αυτό που κάποτε το λέγανε Λευκή (τώρα ονομάζετε Φιδονήσι) πιστεύεται ότι βρίσκεται θαμμένος ο Αχιλλέας.

Οι ναυτικοί διηγούνται ιστορίες με τον Αχιλλέα να εμφανίζετε στα όνειρα αυτών που περνάνε με το καράβι τους, τους προτείνει κατάλληλο σημείο για να αγκυροβολήσουν ώστε να προσκυνήσουν τον τάφο του.

Ο Ποσειδώνας χάρισε το νησί στον Αχιλλέα σαν τελευταία κατοικία του ήρωα όπως λέει και το κάτωθι σχόλιο κάποιου στο Google earth

It's trooth I maced artexhibition here. Named "The Gift of Poseidon" www.elgephest.com This island was gift from Poseidon to Achiles, like last plase for hero


Υπάρχουν και σχόλια που αποδεικνύουν τη διαμάχη των δύο κρατών παραθέτουμε ενδεικτικά ένα που είναι γραμμένο στα Αγγλικά.

un roman, you were born stupid and brainless! And it's incurable! Thrust your stupid comment deep into your ass, fool gipsy! Greetings from Ukraine!


Το δικαστήριο της Χάγης αναμένετε φέτος να βγάλει απόφαση για την κυριότητα του νησιού.

Παρασκευή 21 Αυγούστου 2009

ισοσκελή τρίγωνα

ισοσκελή τρίγωνα

ο ναός της Αφαίας Αθηνάς στην Αίγινα
Ο ναός της Αφαίας απέχει 369 στάδια και από την Θήβα και από το Αμφιάρειο και από το Ηραίο.

Αρκετά γνωστό είναι το ισοσκελές τρίγωνο της Ακρόπολης της Αθήνας, με τον ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο και τον ναό της Αφαίας Αθηνάς στην Αίγινα με απόσταση 242 στάδια. Πώς σας φαίνεται όμως ότι 23 ακόμα ζευγάρια αρχαίων πόλεων στην ευρύτερη περιοχή Αττικής Βοιωτίας απέχουν την ίδια απόσταση, 242 στάδια;

Αν ήταν μόνο αυτό θα μπορούσε ίσως και να χαρακτηριστεί σύμπτωση (;) αλλά έχουμε πάρα πολλά παρόμοια τρίγωνα για να χαρακτηριστούν απλά συμπτώσεις. Εντύπωση προκαλεί και ότι οι λέξεις Δήλος, Δελφοί, Δωδώνη αρχίζουν με Δ που γράφεται σαν ισοσκελές τρίγωνο.

περισσότερες εικόνες του ναού της Αφαίας Αθηνάς στο : Metis



Δελφοί

πόλεις που ισαπέχουν απ' τους Δελφούς
Το μαντείο των Δελφών θεωρήθηκε ο ομφαλός του κόσμου. Ο συμβολισμός παραπέμπει στην ανθρώπινη γέννηση και φυσιολογία που η ζωή της μητέρας περνάει στο έμβρυο μέσω του ομφαλού αλλά και στο κέντρο βάρους του ανθρώπου που βρίσκεται συνήθως κοντά στον ομφαλό!
Ίση απόσταση απ' το μαντείο των Δελφών έχουν:

Αθήνα - Ολυμπία (660 στάδια)
Ελευσίνα - Ιωλκός (550 στάδια)
Μεγαλόπολη - Φιγάλεια (660 στάδια)
Ιδαίον άνδρο στην Κρήτη - Σμύρνη (2198 στάδια)
Πέλλα - Κέρκυρα, (1350 στάδια)
Κινύρα Θάσου - Καρδαμύλη Χίου (1700 στάδια)
Δωδώνη - Διόν (1010 στάδια, 187 χιλιόμετρα)
για περισσότερες εικόνες απ' τους Δελφούς δείτε στο: Metis



Δήλος

πόλεις που ισαπέχουν απ' την Δήλο
Η ιερότητα της Δήλου αρχίζει σχεδόν μαζί με την Ελληνική ιστορία. Τόπος γέννησης του Απόλλωνα και σημαντικότατο γεωδαιτικό σημείο για όλη την Ελλάδα. Η ιερότητά της ήταν σεβαστή ακόμα και από ξένους λαούς όπως οι Πέρσες που ενώ δεν δίσταζαν να καταστρέψουν ιερά άλλων πόλεων, πρόσφεραν θυσίες στην Δήλο! Η παρακμή της αρχίζει με την πολιτική ακμή της Αθήνας μετά τους Περσικούς πολέμους που σφετερίστηκε την θρησκευτική εξουσία της και με διάφορους κατασκευασμένους χρησμούς κατάφερε να εκδιώξει τους κατοίκους της από το ίδιο τους το νησί αποδυναμόνωντάς το από τους παραδοσιακούς θεματοφύλακές του. Από εκεί ξεκίνησε και η διάσημη απαγόρευση γέννησης ή θανάτου στο νησί της Δήλου. Ο νόμος της ανταπόδοσης όμως δεν άφησε την Αθήνα να χαρεί την κλεμμένη εξουσία μιας και από τότε και μετά αρχίζει ουσιαστικά η παρακμή της σε όλα τα επίπεδα.

Ίση απόσταση από το ιερό νησί της Δήλου έχουν:

Κόρινθος - Μυτιλήνη
Ασκληπιείο Κω - Ασκληπιείο Επιδαύρου
Αθήνα - Καρδαμύλη (Χίος)
Σμύρνη - Θήβα
Θέρμη Θεσσαλονίκης - Φίλιπποι
Δίκτυννα - Κνωσός
Ιδαίον άντρο - μαντείο Τροφωνίου
Σπάρτη - Πέργαμος
Ίλιον (Τροία) - Ιωλκός
Δελφοί - Αλεξάνδρεια
'Αργος - Μυκήνες (1200 στάδια)


Δωδώνη

πόλεις που ισαπέχουν απ' την Δωδώνη
Το μαντείο της Δωδώνης αφιερωμένο στον Δία θεωρείται από τα παλιότερα και σημαντικότερα στον Ελλαδικό χώρο. Συγκέντρωνε πλήθος πιστών κυρίως από την Ήπειρο, την Μακεδονία και τα νησιά του Ιωνίου πελάγους. Η χρησμοί βασιζόταν στο θρόισμα της ιερής βελανιδιάς που εξηγούσαν οι ειδικευμένοι ιερείς. Ίσως μας ακούγεται κομπογιαννίτικο σήμερα αλλά οι απαντήσεις στα τότε ερωτήματα πρέπει να ήταν τουλάχιστον ικανοποιητικές για να συνεχίζει να προσελκύει διαρκώς πιστούς.

Ίση απόσταση από το ιερό της Δωδώνης έχουν:

Δελφοί - Ιωλκός (1050 στάδια)
Ολυμπία - Τροφώνιο μαντείο (1240 στάδια)
Ελευσίνα - ανάκτορο Νέστορα στην Πύλο (1600 στάδια)
Αθήνα - Σπάρτη (1700 στάδια)
Δήλος - Αλεξάνδρεια Τρωάδος (2482 στάδια)
Κνωσός - Μίλητος (3300 στάδια)
Ρώμη - Βυζάντιο


Αντίστοιχες ιδιότητες παρουσιάζουν επίσης η Αθήνα, η Σπάρτη, το 'Αργος, η Δωδώνη, η Κνωσός, και η Πέλλα.

Η Σμύρνη ισαπέχει απ' την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη (1620 στάδια). (φ x 1000)
Ο Μαραθώνας ισαπέχει απ' την Αθήνα και από την Κάρυστο.

Αλλά και οι Δελφοί και οι Σάρδεις ισαπέχουν από το ιερό του 'Αμμωνα Δία στην Αίγυπτο.

τρίγωνα χρυσής τομής φ
Δεν υπάρχουν μόνο ισοσκελή τρίγωνα στον χάρτη, αλλά και πολλά τρίγωνα που ακολουθούν τον κανόνα της χρυσής τομής του αριθμού φ. Ενδεικτικά, η απόσταση Αθήνας - Ελευσίνας είναι 100 στάδια, και Αθήνας - Ναού Αφαίας Αθηνάς στην Αίγινα 162 στάδια.



γεωγραφική αριθμολογία
Η απόσταση Ιωλκού - Ελευσίνας είναι 850 στάδια, το άθροισμα των γραμμάτων - αριθμών της λέξεως «Ελευσίς» είναι επίσης 850. Ε=5 + Λ=30 + Ε=5 + Υ=400 + Σ=200 + Ι=10 + Σ=200 = 850

Η Χαλκίδα απέχει εξ' ίσου απ' την Θήβα και το Αμφιάρειο, 162 στάδια. Η απόσταση Θήβας Αμφιαρείου είναι 262 στάδια (162 x 1.62 = 2.62 αλλά και 100 x φ2= 262) το τρίγωνο υπακούει στην αρμονία του χρυσού αριθμού φ=1.62. Η Χαλκίδα ισαπέχει επίσης απ' την Αθήνα και τα Μέγαρα 314 στάδια. Δηλαδή παρουσιάζονται ο χρυσός αριθμός φ και το π εκατονταπλασιασμένα.

Η απόσταση Αθήνας - Σπάρτης είναι 800 στάδια ίση με την απόσταση Αθήνας - Δήλου. Απόσταση ίση με το ύψος της μεγάλης πυραμίδας της Αιγύπτου x 1001.

Η απόσταση Δελφών - Δήλου είναι 1460 στάδια, όσα έτη ήταν το μέγα έτος ή Σωθική περίοδος των Αιγυπτίων 1460 έτη. Κάθε 1460 έτη συμπληρώνει την εμφάνισή του ο Σείριος. Αν η απόσταση διαιρεθεί δια 4 δίνει 365.

για περισσότερα: «Τα άγνωστα μεγαλουργήματα των αρχαίων Ελλήνων» του Θ.Μανιά
«η ιερή γεωγραφία του Ελληνικού κόσμου» του Jean Richer



Παρθενώνας

ο Παρθενώνας
Ο Παρθενώνας κατασκευάστηκε μεταξύ 447 και 438 π.Χ. και χρειάστηκαν άλλα 5 χρόνια για τα γλυπτά του. Από τότε προκαλεί τον θαυμασμό με τις διάφορες ιδιότητές του. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε λευκό μάρμαρο από την Πεντέλη, (από εκεί που σήμερα βρίσκεται η σπηλιά του Νταβέλη με τις φημολογούμενες παράξενες ενεργειακές ιδιότητες) και κάθε τμήμα κίονα έχει βάρος από 80 μέχρι 100 τόνους. Η 19 χιλιομέτρων μεταφορά τους και το σκάλισμά τους δεν θεωρήθηκε τίποτε αξιομνημόνευτο για την εποχή (αν και κάθε κομμάτι του είναι μοναδικό έχοντας την δική του θέση στο κτίσμα) αλλά το αποτέλεσμα εντυπωσιάζει μέχρι σήμερα.

Στο σχέδιο του Παρθενώνα δεν υπάρχει ούτε μία ευθεία γραμμή αλλά παντού συναντάμε απαλές καμπύλες. Στις αναλογίες του συναντάμε τον χρυσό αριθμό Φ και την σχέση α/2α+1. Το οπτικό αποτέλεσμα είναι εκτός από αρμονικό πολλές φορές και απροσδόκητο, μιας και ο Παρθενώνας καταφέρνει να δείχνει εντυπωσιακά μεγαλύτερος από το πραγματικό του μέγεθος χωρίς όμως να βαραίνει τον χώρο! Αν συγκρίνετε το μέγεθός του (69,54μ. μήκος, 30,78μ. πλάτος, 20μ. ύψος) με διάφορα σύγχρονα κτήρια θα δείτε την τεράστια διαφορά που προκαλεί η οπτική εντύπωση. Λέγεται από κάποιους ότι εν μέρει οφείλεται στην ενέργεια που εκπέμπει και μοιάζει με την αντίστοιχη της σελήνης που επίσης την κάνει να μας μοιάζει κάποιες στιγμές τεράστια.

Αλλά και η ίδια η κατασκευή του δεν είναι ακόμα πλήρως γνωστή μιας και υπάρχει πλήθος ενδείξεων μη συμπαγούς θεμελίωσής του σε ασυνήθιστο βάθος 11 μέτρων με ίσως σημαντικό υπόγειο τμήμα ή και θάλαμο. Κάποια σκαλιά που οδηγούν σήμερα στο πουθενά και μια παραλληλόγραμμη καθίζηση του πατώματος του ναού, επιμένουν να θυμίζουν ότι υπήρχαν και άλλοι χώροι και χρήσεις άγνωστες πια σήμερα.

Οι κίονες του Παρθενώνα δεν είναι κάθετοι αλλά αν προεκταθούν νοητά προς τα επάνω συναντώνται στα 1852 μέτρα. Ο όγκος της νοητής πυραμίδας που σχηματίζεται είναι ο μισός της μεγάλης πυραμίδας της Αιγύπτου, 45.000.000 ελληνικά κυβικά πόδια.
Το πλάτος της βάσης του Παρθενώνα (100 ελληνικά πόδια) αντιστοιχεί σε γωνία ενός δευτερολέπτου της μοίρας στην Ισημερινό.

Το κέντρο του Παρθενώνα ισαπέχει από το Θησείο, την Πνύκα, το Μνημείο του Φιλοπάππου, και το κέντρο του ναού του Ολυμπίου Διός τα οποία βρίσκονται σε κορυφές κανονικού οκταγώνου.

Λέγεται ότι είναι κτισμένος σε κομβικό σημείο μεγάλων γήινων ενεργειακών ρευμάτων με αποτέλεσμα να λειτουργεί σαν σημείο εκπομπής των ενεργειών αυτών στο χώρο. Λόγω πυραμιδοειδούς όμως σχήματος οι ενέργειες αυτές εκπέμπονται αρκετά ψηλότερα από το έδαφος. Κάποιοι μελετητές υποστηρίζουν ότι η κατασκευή έχει και ενδιαφέρουσες ηλεκτρικές ιδιότητες σαν τεράστιος πυκνωτής αλλά και σαν κεραία. Αυτό θα εξηγούσε και παράξενες αποκλίσεις στα όργανα μετρήσεων γύρω από τον Παρθενώνα. (τα ίδια αναφέρονται και για την μεγάλη πυραμίδα στην Αίγυπτο!).

Φήμες θέλουν οι ενεργειακές γραμμές (lay) που περνούν από τον Παρθενώνα να ενώνονται όχι μόνο με όλα τα άλλα σημαντικά αρχαιοελληνικά μνημεία αλλά και με το Stonehedge, την μεγάλη πυραμίδα της Γκίζας αλλά και με τον ναό του Σολομώντα (τέμενος του Ομάρ σήμερα). Λέγεται ότι ο Παρθενώνας και σαν ενεργειακό κομβικό σημείο θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικός σε παγκόσμια κλίμακα.




Για περισσότερα επισκευτείτε την σελίδα
http://www.geocities.com/sfetel/gr/sitemap_g.htm
απ' όπου το υλικό της δανείστηκα..

Πέμπτη 20 Αυγούστου 2009

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ..

Μάκρη - Σπηλιά Κύκλωπα

Ο χώρος κατοικήθηκε κατά την Νεολιθική περίοδο (5000 π.Χ.) στην περιοχή της Σπηλιάς. Τα επάλληλα κτίσματα που ήταν κατασκευασμένα από πηλό δημιούργησαν μικρό ύψωμα (Τούμπα). Γύρω στο 1000 π.Χ. οι Θράκες είχαν ιδρύσει εδώ μικρό οικισμό. Οι Έλληνες άποικοι τον 7ο αιώνα π.Χ. αιώνα δημιούργησαν μικρό εμπορικό κατασκευάστηκε ισχυρό αναλημματικό τείχος. Στη βυζαντινή εποχή ο χώρος χρησιμοποιήθηκε ως νεκροταφείο.

Ο χώρος αποκαλύφθηκε κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο πρώτος αρχαιολόγος που τον επισκέφθηκε ήταν ο Γ. Μπαλακάκης που τον ταύτισε με την αρχαία Ζώνη και το ακρωτήριο Σέρρειο. Η ΙΘ’ ΕΠΚΑ άρχισε ανασκαφές το 1988 που συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Αποκαλύφθηκε ο νεολιθικός οικισμός που είναι από τους σημαντικότερους της Βαλκανικής και έγινε φανερό ότι ο αρχαίος οικισμός δεν είναι η πόλη Ζώνη αλλά εμπορικός σταθμός. Το ακρωτήριο Σέρρειο ταυτίζεται πλέον με την απόληξη του Ισμάρου.

Σημαντικότερα μνημεία και αρχιτεκτονικά σύνολα της περιοχής θεωρούνται:
• Νεολιθικός οικισμός.Κατοικίες με δάπεδα, τοίχους πασσαλόπηκτους, φούρνους, εστίες κ.λπ.

• Εμπορικός σταθμός κλασικών ρωμαϊκών χρόνων. Διακρίνονται δύο αποθέτες, τείχος και κατοικίες.

• Σπηλιά «του Κύκλωπα».Μικρό σπήλαιο με δύο χώρους

• Λαξευτές κατασκευές. Διακρίνονται σκαλοπάτια, κόγχες, δεξαμενές, παρατηρητήριο

Η Μεσημβρία – Ζώνη είναι μία από τις αποικίες της Σαμοθράκης που ιδρύθηκαν στα ΝΑ παράλια της Θράκης, ανάμεσα στη Μαρώνεια και την Αλεξανδρούπολη, στα τέλη του 7ου αιώνα π.χ. Η διπλή ονομασία οφείλεται στο ότι όταν ξεκίνησαν οι ανασκαφές, η θέση ήταν ευρύτερα γνωστή ως Μεσημβρία, τα τελευταία ανασκαφικά δεδομένα, όμως, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται μάλλον για τη Ζώνη. Η Ζώνη αναφέρεται επίσης ως αποικία της Σαμοθράκης. Η πόλη έφτασε σε μεγάλη ακμή τον 5ο και 4ο π.Χ. αιώνα. Κατά την Μακεδονική και αργότερα Ρωμαϊκή κυριαρχία, με τη δημιουργία χερσαίων δρόμων, η πόλη αρχίζει να παρακμάζει. Υπάρχουν ωστόσο λίγα δείγματα περιστασιακής κατοίκησης μέχρι και τον 6ο μ.Χ. αιώνα.

Η ανασκαφή άρχισε το 1966 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Έχει αποκαλυφθεί το τείχος, ενισχυμένο με πύργους κατά διαστήματα. Μέσα στα όρια του τείχους υπάρχουν σύνολα κατοικιών. Δείγματα για τον πολεοδομικό ιστό, δύο δημόσια κτήρια, ένα ιερό Δήμητρας και ο ναός του Απόλλωνας. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ένα μικρό τμήμα της πόλης στα ΝΔ. που στα ελληνιστικά χρόνια απομονώθηκε, περιτειχισμένο με δικό του τείχος και αυτόνομη εσωτερική οργάνωση. Στα δυτικά της πόλης και έξω από το τείχος βρίσκεται το νεκροταφείο.

Στον αρχαιολογικό χώρο Μεσημβρίας –Ζώνης γίνονται περιορισμένες αναστηλωτικές εργασίες που αφορούν στη συντήρηση και κατά τόπους αποκατάσταση των αρχαιολογικών λειψάνων που αποκαλύπτονται.

Τα σημαντικότερα μνημεία και αρχιτεκτονικά σύνολα του αρχαιολογικού χώρου είναι :

• Το Ιερό Δήμητρας: μικρή κατασκευή από λευκό καλά επεξεργασμένο μάρμαρο και διαστάσεις 1.50 Χ 7.50μ. Στο εσωτερικό της Βρέθηκαν αργυρά, χρυσά, επάργυρα και επίχρυσα πλακίδια με ανάγλυφες παραστάσεις σχετικές με τη λατρεία της Δήμητρας, 4ος αιώνα π.Χ.

• Το Ιερό Απόλλωνος : ορθογώνιο κτίσμα με διαστάσεις 9 x 15μ. Έχει πρόναο, σηκό και σώθηκε τριβαθμιδωτή κρηπίδα. Ανήκει σε οικοδομικό συγκρότημα διαστάσεων 35 Χ 45μ. με κεντρική πλακοστρωμένη αυλή που περικλείεται από στοά. Στο εσωτερικό βρέθηκαν, μεταξύ άλλων, πολλά θραύσματα κεραμικής 6ου και 5ου αιώνα π.Χ. εγχάρακτες επιγραφές.

• Κτιριακό συγκρότημα, οπού μέσα σ τρεις από τους χώρους βρέθηκε μεγάλος αριθμός αμφορέων. Στο μεσαίο, οι αμφορείς με το στόμιο στο έδαφος θεωρήθηκε ότι εξυπηρετούσαν την αποστράγγιση του εδάφους, 6ος – 5ος αιώνας π.Χ.

• Η μοναδική πύλη στα δυτικά του τείχους της πόλης: σώθηκε διβαθμιδωτή κρηπίδα.

• Τμήμα του δυτικού τείχους με λέσβια τοιχοδομία.

• Τμήμα του δυτικού τείχους και υπολείμματα δύο πύργων.


Τάφος Ελαφοχωρίου - Διδυμότειχο Ο τάφος (τέλος 4ου - αρχές 3ου αιώνα π.Χ.) είναι κτισμένος με λαξευμένους γωνιόλιθους. Αποτελείται από δρόμο, προθάλαμο και θάλαμο. Τα δάπεδα των θαλάμων είναι στρωμένα με πλάκες. Στο βάθος του νεκρικού θαλάμου υπάρχει κιβωτιόσχημη κλίνη και στο δάπεδο κιβωτιόσχημος τάφος.

Από τυχαία ανασκαφή σε τούμπα, βρέθηκε ο πρώτος υπόγειος Θρακικός τάφος, από τα πρώιμα Ελληνιστικά χρόνια (4ος ή 3ος π.Χ. αιώνας). Από την κατασκευή του (δρόμος, προθάλαμος και κυρίως θάλαμος), κατατάσσεται σε οικογενεικό τάφο, ανάλογο των Μακεδονικών. Είναι χτισμένος με λαξευμένους γωνιόλιθους από το λατομείο πωρόλιθου Μεταξάδων. Ο διάδρομος έχει διαστάσεις 2,70x 1,24 μ., ο προθάλαμος 1,20x1,101,02 μ. Ο θάλαμος είναι στεγασμένος με σαμαρωτή στέγη 2,55x2,40 μ., με ημικυκλική καμάρα. Οι είσοδοι έχουν μονολιθικές και στο βάθος του νεκρικού θαλάμου, υπάρχει κιβωτιόσχημη κλίνη και στο δάπεδο, κιβωτιόσχημος τάφος.

Kατά τον Mπακαλάκη, στα χώματα του τύμβου βρέθηκαν όστρακα από οξυπύθμενους αμφορείς, μυκτήρες από λυχνάρια ελληνιστικών χρόνων και λίγα χειροποίητα όστρακα, που με επιφύλαξη χαρακτηρίζονται ως προϊστορικά. Tα χειροποίητα αυτά όστρακα θεωρήθηκε ότι μεταφέρθηκαν μαζί με τα χώματα που κάλυψαν τον τάφο, ενώ η παρουσία των αμφορέων και των λύχνων αποδόθηκε στις τελετές, που λάμβαναν χώρα επάνω στον τύμβο μετά την. Eξαιτίας των ευρημάτων αυτών η χρονολόγηση του τάφου δεν είναι σαφής. O Eυθυμίου χρονολόγησε τον τάφο στους προϊστορικούς χρόνους αλλά ορθότερη φαίνεται η χρονολόγηση του Mπακαλάκη στην πρώιμη ελληνιστική περίοδο, στα τέλη του 4ου π.X. αιώνος, με βάση αρχιτεκτονικά δεδομένα - την επέκταση του κύκλου της καμάρας του κυρίως θαλάμου. O τάφος, γνωστός στην έρευνα από το 1953, αναστηλώθηκε το 1976.

Ιερό των Μεγάλων Θεών - Παλαιόπολη Σαμοθράκης Βρίσκεται στη βόρεια παραλία του νησιού, δυτικά της αρχαίας πόλης. Η πρωιμότερη θρησκευτική δραστηριότητα τοποθετείται στον 7ο αιώνα π.Χ. ενώ οι μόνιμες κατασκευές χρονολογούνται από το πρώτο μισό του 4ου αιώνα π.Χ. και κυρίως στον 3ο αιώνα π.Χ. μέχρι την πρώιμη αυτοκρατορική περίοδο. Το Ιερό ήταν αφιερωμένο στην λατρεία και την τέλεση των Μυστηρίων των Μεγάλων Θεών που ακτινοβόλησαν στη διάρκεια της ελληνικής και ρωμαϊκής αρχαιότητας. Η ταυτότητα και η φύση των θεών της Σαμοθράκης που αναφέρονται με το όνομα Κάβειροι παραμένει αινιγματική.

Η πρώτη έρευνα έγινε από τον Γάλλο Πρόξενο Μ. Champoiseau το 1863 στο κοίλο του Θεάτρου. Οι πρώτες συστηματικές ανασκαφές έγιναν το 1873 και 1875 από τον αυστριακό Α. Conze. Από το 1938 στο Ιερό κάνει ανασκαφές το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης με την διεύθυνση του Κ. Lehmann και στη συνέχεια (μετά το θάνατό του, το 1960) του J. R. McCredie. Το 1956 αναστηλώθηκαν πέντε κίονες και τα κεντρικά επιστύλια της πρόσοψης του Ιερού με την οικονομική υποστήριξη του Ιδρύματος Bollingen.

Τα σημαντικότερα μνημεία και αρχιτεκτονικά σύνολα του αρχαιολογικού χώρου είναι

Το «Τέμενος». Αποτελούσε το πρωιμότερο και μεγαλύτερο μαρμάρινο κτήριο στο ιερό, στο οποίο δέσποζε, κατέχοντας κεντρική θέση στη λατρεία των Μεγάλων Θεών. Το κτήριο περιέτρεχε ζωφόρος με χορεύτριες. Γύρω στα 340 π.Χ.
Το Ιερό είναι το σημαντικότερο κτήριο μετά το «Τέμενος». Εδώ γινόταν η η μύηση στο δεύτερο βαθμό των Μυστηρίων, την Εποπτεία. Ανάμεσα στο 325 – 150 π.Χ.
Η Θόλος της Αρσινόης. Αφιέρωμα της βασίλισσας Αρσινόης, συζύγου του Λυσιμάχου, στους Μεγάλους Θεούς. Αποτελεί το μεγαλύτερο γνωστό κλειστό κυκλικό οικοδόμημα στην αρχαία ελληνική αρχιτεκτονική (288 – 281 π.Χ.)
Το Πρόπυλο του Πτολεμαίου Β’ .Αφιέρωμα του Πτολεμαίου Β’ Φιλάδελφου στους Μεγάλους Θεούς, Ανάμεσα στο 285 – 281 π.Χ.
Η Στοά. Οικοδομήθηκε επάνω στον δυτικό λόφο για να στεγάσει τους επισκέπτες του Ιερού. Πρώτο μισό του 3ου αιώνα π.Χ.
Το Ανάκτορο. Είναι το κτήριο του πρώτου βαθμού της μύησης στο Μυστήρια, της Μύησης Πρώιμη αυτοκρατορική περίοδος (γύρω στον 1ο αιώνα π.Χ.)
Ο Ιερός Κύκλος .Είναι ένας κυκλικός χώρος με πέντε κυκλικές βαθμίδες για όρθιους θεατές που παρατηρούσαν ή μετείχαν στο δρώμενα. Τέλος του 5ου – αρχές του 4ου αιώνα π.Χ.
Το Μνημείο της Νίκης.
Είναι μία ορθογώνια κατασκευή ανοικτή στο βορρά, όπου βρισκόταν τοποθετημένο το άγαλμα της Νίκης της Σαμοθράκης πάνω σε πλώρη πλοίου (σήμερα στο Μουσείο του Λούβρου). Πρώϊμος 2ος αιώνας π.Χ.


Μεγαλιθικός τάφος Ρούσσας
Μεγαλιθικός τάφος - dolmen (9ος αιώνας π.Χ.).
Κατασκευασμένος από πέντε μεγάλες πλάκες και το χαρακτηριστικό για τα dolmen άνοιγμα στη μιά στενή πλευρά του. Στους τάφους αυτούς τοποθετούσαν μεγάλα αγγεία που περιείχαν την τέφρα του νεκρού ή απευθείας τα υπολείμματα της καύσης μαζί με τα κτερίσματα.

από την σελίδα του διαδυκτίου
http://www.alexandroupoli.gr/e107_plugins/forum/forum_viewtopic.php?3000

Τρίτη 18 Αυγούστου 2009

δίσκος της Φαιστού

δίσκος της Φαιστού

ο δίσκος της Φαιστού
Σαν χρήστες computer σίγουρα θα σας ενδιέφερε να δείτε τον πρώτο σκληρό δίσκο!
Βρέθηκε στην Φαιστό της Κρήτης (περίπου 60 χιλιόμετρα νότια του Ηρακλείου) στις αρχές του 20ού αιώνα. Είναι φτιαγμένος από κεραμικό υλικό, έχει 16 εκ. διάμετρο και είναι διπλής όψης. Το κείμενο πάνω του είναι τυπωμένο από κινητά στοιχεία (γνώση αρχών τυπογραφίας) σε σπειροειδή μορφή από το κέντρο προς την περιφέρεια. Οι δύο όψεις έχουν ελαφρά διαφορετικό βάθος κειμένου σαν να χρησιμοποιήθηκε διαφορετική πίεση σε μία πλευρά ή να ήταν πιο στεγνός και σκληρός ο πηλός. Εικάζεται ότι φτιάχτηκε από δύο δίσκους πηλού που ενώθηκαν πριν στεγνώσουν σχηματίζοντας τελικά ένα ενιαίο δίσκο διπλής όψης. 45 διαφορετικά σύμβολα χρησιμοποιήθηκαν σε ένα σύνολο 242 συμβόλων που χωρίζονται από κάθετες γραμμές. Το πλήθος των διαφορετικών συμβόλων υποδηλώνει ότι είναι πολλά για να είναι γράμματα (όπως αυτά που χρησιμοποιούμε σήμερα), αλλά και λίγα για ιδεογράμματα (όπως έχει π.χ. η κινέζικη γραφή), οπότε εικάζεται ότι πρόκειται μάλλον για συλαβές. Η γραφή που χρησιμοποιήθηκε δείχνει να είναι αρχαιότερη από την γραμμική A (η πρώτη γνωστή Ελληνική γραπτή γλώσσα). Πιστεύεται ότι είναι από το 1600 π.Χ.

Κάποιοι μελετητές του δίσκου παρατηρώντας τα σύμβολα κατέληξαν σε συμπεράσματα ότι περιγράφονται οι άθλοι του Ηρακλή, αλλά παράλληλα συμβολίζεται και εξέλιξη της φύσεως του ανθρώπου. Μελετώντας τον δίσκο και συγκρίνοντας με μυθολογικά και άλλα γνωστά στοιχεία της ίδιας εποχής προκύπτουν και αναφορές στο άστρο του Κυνός γνωστό και ως Σείριο.

Ο μελετητής του Μινωικού πολιτισμού Λεόν Πομεράνς πιστεύει ότι ο δίσκος δεν είναι γραμμένος σε καμιά γλώσσα αλλά είναι ένα σύστημα αλληγορικών συμβόλων, προερχόμενα ίσως και από τα ζωδιακά, και έτσι χρειαζόμαστε ερμηνεία και όχι μετάφραση. Με αυτή την άποψη τείνουν να συμφωνήσουν και αρκετοί άλλοι.

Αρκετοί μελετητές υποστηρίζουν ότι ο δίσκος της Φαιστού περιέχει θρησκευτικό ύμνο σε γλώσσα σχεδόν Δωρική, με αρκετές μάλλιστα ομοιότητες με άλλους Ορφικούς ύμνους.

Ιδιαίτερα ενδιαφέρον βιβλίο σχετικά με το θέμα είναι «Η Αποκρυπτογράφηση του δίσκου της Φαιστού» του Θεόδωρου Αξιώτη. Περιέχει πάρα πολλά στοιχεία που περιγράφουν τον πολιτισμό πίσω απ' τον δίσκο, βασιζόμενος και αυτός όχι στην μετάφραση αλλά στον αποσυμβολισμό του δίσκου. Παρατηρεί μεγάλη πιθανότητα να περιγράφονται οι άθλοι του Ηρακλή.

'Αλλοι μελετητές υποστηρίζουν ότι πρόκειται για κάτι αντίστοιχο με τις γεωμαντικές πυξίδες του Φένγκ Σούι και ότι περιλαμβάνει 366 υποδιαιρέσεις δίνοντας μέτρηση του έτους σε ημέρες.

Μια ενδιαφέρουσα ανάλυση του περιεχομένου του δίσκου της Φαιστού θα δείτε στην σχετική σελίδα του εκδοτικού οίκου Καίρατος.

O δίσκος βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο Ηρακλείου μαζί με πολλά άλλα ενδιαφέροντα ευρήματα όπως τα ωοκέλυφα αγγεία.

Παρόμοια σύμβολα με αυτά του δίσκου της Φαιστού βρέθηκαν και πάνω σε ένα διπλό πέλεκυ της ίδιας εποχής που βρέθηκε στο Αρκαλοχώρι. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι τα ίδια σύμβολα βρέθηκαν ζωγραφισμένα και σε κάποια αρχαιολογικά ευρήματα στην Αμερική!

Τον Δεκέμβριο του 2001 στην δυτική Κούβα (κοντά στη χερσόνησο Guanahacabibes) σε υποθαλάσσιες έρευνες για βυθισμένα πλοία των προηγούμενων αιώνων, η Καναδή ερευνήτρια Paulina Zelitsky με το πλήρωμά της βρήκαν με την βοήθεια τηλεχειριζόμενου ρομπότ, σε βάθος περίπου 650 μέτρων, ερείπια από βυθισμένη πανάρχαια πόλη. Κάποιες επιγραφές έχουν αρκετά σύμβολα που είναι κοινά με τον δίσκο της Φαιστού. Η ηλικία τους προσδιορίζεται περίπου 6.000 ετών, ταυτίζοντάς τα με την πιθανότερη ηλικία της μυθικής Ατλαντίδος. Οι έρευνες συνεχίζονται.


Για περισσότερα επισκευτείτε την σελίδα
http://www.geocities.com/sfetel/gr/sitemap_g.htm
απ' όπου το υλικό της δανείστηκα..

ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ..

Τα σπίτια στην αρχαία Ελλάδα είχαν να αντιμετωπίσουν λίγο πολύ τα προβλήματα που έχουν και τα δικά μας σήμερα με βασικότερα την ζέστη και το κρύο. Ας δούμε όμως τι έκαναν σοφά οι αρχαίοι Έλληνες κι εμείς συνήθως δεν μπαίνουμε στον κόπο ούτε καν να αντιγράψουμε...


θερμομόνωση
Οι τοίχοι των σπιτιών φτιαχνότανε συνήθως από λάσπη και από πέτρες. Μιας και δεν είχε ανακαλυφθεί ακόμα το τσιμέντο για μαζική χρήση, χρησιμοποιούσαν για καλύτερο «δέσιμο» και αντοχή της λάσπης, άχυρο, αυγά και μαλλιά από κατσίκες. Ο βόρειος τοίχος γινόταν παχύτερος και με τα ελάχιστα δυνατά ανοίγματα. Η είσοδος συνήθως βρισκόταν στην ανατολική και σπανιότερα στην νότια πλευρά.

Ο φόβος της καταστροφής από σεισμό οδηγούσε τους αρχαίους προγόνους μας να σφάζουν και ένα κόκορα στα θεμέλια του σπιτιού σαν θυσία εξευμενισμού στους χθόνιους Θεούς. Το έθιμο επιβιώνει μέχρι σήμερα σε αρκετές περιοχές.



χρήση φυτών για κλιματισμό
Στην βόρεια πλευρά του σπιτιού συνήθως φυτευότανε κάποια αειθαλή δέντρα, όπως ελιές, ώστε με το φύλλωμά τους να εμποδίζουν τον χειμωνιάτικο κρύο βόρειο άνεμο να πέσει απ' ευθείας πάνω στο σπίτι. Στην νότια πλευρά συνήθως υπήρχαν φυλλοβόλα δένδρα, που τον χειμώνα χωρίς φύλλα δεν εμπόδιζαν τον ήλιο από το να ζεστάνει το σπίτι, αλλά το καλοκαίρι προσφέρανε όλη τους την σκιά.

Σήμερα ξανασυναντάμε σε κάποια σχέδια τις παλιές ιδέες για φυσική δροσιά στα κτίσματα με την βοήθεια φυτών, αλλά και πολλές φορές για να βελτίωση την ηχομόνωσης απ' τους θορύβους του περιβάλλοντος.



μόνο όσος ήλιος χρειάζεστε
Οι αρχαίοι Έλληνες δεν σταματήσανε μόνο στην χρήση φυτών για κλιματισμό. Χρησιμοποιούσαν πάνω από τις νότιες πόρτες και παράθυρα μία προέκταση της σκεπής με προσεκτικά σχεδιασμένο μέγεθος. Το μέγεθος αυτής της προέκτασης ήταν υπολογισμένο με τέτοιο τρόπο που το καλοκαίρι ο ήλιος εμποδιζόταν από το να πέσει μέσα στο σπίτι αλλά το χειμώνα που έχει χαμηλότερη τροχιά αυτή η προέκταση δεν τον εμπόδιζε απ' το να ζεσταίνει και το εσωτερικό του σπιτιού.

Μία άλλη έξυπνη εναλλακτική κίνησή τους ήταν η χρήση κληματαριάς συγκεκριμένου ύψους και πλάτους. Πετύχαιναν σχεδόν τα ίδια αποτελέσματα και τρώγανε και τα σταφύλια! :-)

Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι οικολογικά ενημερωμένοι και ευαισθητοποιημένοι αρχιτέκτονες ξαναεφαρμόζουν παρόμοιες λύσεις για πελάτες που είναι σε θέση να κατανοήσουν και να εκτιμήσουν την ποιοτική διαφορά. Μπορείτε να ανακατασκευάσετε κάτι παρόμοιο για ένα νότιο παράθυρό σας; Δοκιμάστε να ρυθμίσετε και το ύψος της τέντας σας ανάλογα!

για περισσότερα: αρχές βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής στο http://www.geocities.com/ResearchTriangle/Facility/8776/indice_E.html
και το θαυμάσιο βιβλίο «το οικολογικό σπίτι» του Κ.Τσίπιρα



θερμοανακλαστικό χρώμα
Φυσικά όπως μπορείτε να δείτε μέχρι και σήμερα στα περισσότερα παραδοσιακά Ελληνικά σπίτια, το χρώμα παραμένει λευκό! Αυτό συναντάται κυρίως στα ηλιόλουστα νησιά και χρησιμοποιείται για να ελαχιστοποιήσει την ζέστη απ' τον ήλιο.
Επίσης ο ασβέστης που χρησιμοποιείται ειδικά στα νησιά του Αιγαίου για λεύκανση των τοίχων διαθέτει και μια σειρά άλλων ευεργετικών ιδιοτήτων όπως η απολύμανση και η απορρόφηση της υγρασίας, αποτροπή εντόμων κλπ.

Αυτή η απλή και οικονομική ιδέα μπορεί να βοηθήσει κάθε κτίσμα να λιγοστέψει την θερμότητα που του προσθέτει ο ήλιος αλλά σχεδόν κανένας δεν δείχνει να ενδιαφέρεται σοβαρά. Προτιμάμε να ξοδεύουμε τα χρήματά μας στην χρήση κλιματιστικών μηχανημάτων επιβαρύνοντας την ατμόσφαιρα τόσο με την θερμότητα που παράγουν όσο και με τους χλωροφθοράνθρακες (CFC) που χρησιμοποιούν. Μεταθέτουμε το πρόβλημα λίγα μέτρα μακριά μας και νομίζουμε ότι δεν είναι πια δικό μας...

Σαν παράδειγμα, ένα λευκό αυτοκίνητο ίδιου τύπου με ένα μαύρο, σταθμευμένα στο ίδιο ηλιόλουστο σημείο μπορούν να έχουν διαφορά εσωτερικής θερμοκρασίας πάνω από 10 βαθμούς. Μπορείτε να παρατηρήσετε όταν μετά από βροχή βγει ήλιος πόσο πιο γρήγορα στεγνώνουν τα σκούρα αυτοκίνητα!

Μια παρατήρηση όσον αφορά το «λευκό» χρώμα. Η ανακλαστικότητα δεν οφείλεται μόνο στο ίδιο το λευκό χρώμα αλλά και σε επιμέρους χαρακτηριστικά εγγενή σε κάθε υλικό όπως: Εκτός από το ορατό φάσμα πόσο υπέρυθρο αντανακλά το υλικό; Το υπέρυθρο φως μεταφέρει αρκετά μεγάλα ποσά ενέργειας!. Αόρατο στο γυμνό μάτι αποκαλύπτει την ύπαρξή του στην υπέρυθρη φωτογράφηση και όπως ξέρει όποιος έχει ασχοληθεί με αυτήν, τα πράγματα γύρω μας, τόσο τα φυσικά αντικείμενα όσο και οι τεχνητές κατασκευές, έχουν διαφορετική όψη στο υπέρυθρο φάσμα.



δίκτυο ύδρευσης
Το πρώτο γνωστό δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης για ολόκληρη πόλη το συναντάμε στην Κνωσό. Οι ανασκαφές του 'Αρθουρ Έβανς στις αρχές του αιώνα έφεραν στο φως ένα εντυπωσιακό σύστημα ύδρευσης. Το νερό μεταφερόταν μέσα σε πήλινες σωλήνες από αρκετά μακριά απ' τις περιοχές Κουναβων και Αρχανών στο υδραγωγείο της πόλης και από εκεί διανεμόταν στα σπίτια. Τα σπίτια ήταν ξύλινα, πέτρινα και μαρμάρινα και μερικά απ' αυτά με τρεις, λιγότερα με τέσσερις αλλά και λίγα, όπως το παλάτι, με πέντε ορόφους. Κάποια δημόσια κτήρια, μάλλον αποθήκες τροφίμων, είχαν επενδυμένους τοίχους με κεραμικά πλακάκια παρόμοια με τα σημερινά.


σχέδιο αρχαίων σωλήνων και ενώσεων
Υδραυλικά στο παλάτι της Κνωσού στην Κρήτη από την Πρώτη ΜεσοΜινωική περίοδο περίπου 2000 π.Χ. Τα τμήματα (πήλινων σωλήνων) από ψημένο πηλό είχαν κατασκευαστεί με τρόπο που να εγκαθιστώνται εύκολα. Αλληλοεπικάλυψη των άκρων των σωλήνων χρησιμοποιούταν για ομαλές ενώσεις, εξασφαλίζοντας ελεύθερη ροή του νερού και ελάχιστο στροβιλισμό. Πριονωτή διαμόρφωση των ενώσεων διατηρούσε την ένωση σίγουρη. Έτσι όπως είναι δεν λέει και πολλά, αλλά βλέπουμε κατασκευή πήλινων σωλήνων με κατάλληλα διαμορφωμένα άκρα που επέτρεπαν συνδέσεις με μέγιστη ασφάλεια αλλά και βέλτιστη ροή. Είναι προφανές ότι για τέτοια ακρίβεια συνδέσεων θα χρησιμοποιούσαν καλούπι στις κατασκευές που θα εξασφάλιζε τόσο ομοιογένεια και τυποποίηση σωλήνων όσο και ταχύτητα παραγωγής. Το σχήμα δείχνει να έχει μπει πηλός για σφράγισμα της ένωσης όχι μόνο εξωτερικά αλλά και εσωτερικά. Τουλάχιστον ενδιαφέρον!

'Αλλο ενδιαφέρον σημείο που έγινε γνωστό μόνο μετά από την σύγχρονη επανεφεύρεσή του, είναι σημεία του συστήματος υδρεύσεως σχεδιασμένα έτσι που με στροβιλισμό λόγω ροής μέσα από σπειροειδούς σχήματος σωληνώσεις να ανεβάζουν την πίεση ή την ταχύτητα του νερού ανάλογα με την ανάγκη σε κάθε σημείο. Απλός τρόπος καθαρισμού ήταν τα ενδιάμεσα φρεάτια συντήρησης του δικτύου όπου έπεφτε η πίεση του νερού και μπορούσαν να επιπλεύσουν ή να βυθιστούν οι όποιες ακαθαρσίες πριν το νερό συνεχίσει την πορεία του.

Ο Αυστριακός αινιγματικός επιστήμονας Βίκτωρ Σαουμπέργκερ στις αρχές του 20ού αιώνα ασχολήθηκε αρκετά με τις δυνάμεις του νερού και τις ιδιότητές του με φημολογούμενα εντυπωσιακά αποτελέσματα αλλά η δουλειά του εξαφανίστηκε μετά τον 2o παγκόσμιο πόλεμο και τα ίχνη του χάνονται στις ΗΠΑ το '50.



δίκτυο αποχέτευσης
Στην Κνωσό συναντάμε για πρώτη φορά η χρήση σιφωνίου στην αποχέτευση. Η ποιότητα ζωής και προφανώς η γνώση κανόνων υγιεινής μέσα στο σπίτι δεν μπορούσε να συμβιβαστεί με ανεπιθύμητες οσμές απ' το δίκτυο αποχέτευσης. Το ξανασυναντάμε και στην Θήρα με οργανωμένο αποχετευτικό δίκτυο.

Πανάρχαιο δίκτυο αποχέτευσης αναφέρεται στον πολιτισμό των Αζτέκων όπου τα ανθρώπινα περιττώματα συλλέγονταν και χρησιμοποιούνταν για λίπασμα, τα δε ούρα στην παρασκευή βαφών (?), αλατιού... Η πόλη του Τενοκτιτλάν εθεωρείτο καθαρότατη και χίλια άτομα κάθε ημέρα καθάριζαν τους δρόμους της και μόνο.

Εξαιρετικές πληροφορίες με εκτενή βιβλιογραφία βρίσκονται στο http://northcoast.com/~spdtom/a-med.html.

Χρειάζεται να φτάσουμε στα 1589, όταν το αποχωρητήριο με καζανάκι και βόθρο φέρνει με την βοήθεια του Τζ. Χάρινκτον «σύγχρονες ανέσεις» στην πολιτισμένη πια Αγγλία. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το διάσημο για τον πλούτο του παλάτι των Βερσαλλιών δεν είχε αποχέτευση.



ενδοδαπέδια θέρμανση

παλάτι Κνωσού
'Αλλο στοιχείο που αποδεικνύει την εξελικτική ανωτερότητα της Κνωσού σε σχέση με τα υπόλοιπα γνωστά κτίσματα της εποχής εκείνης είναι ο τρόπος θέρμανσης κάποιων δωματίων του παλατιού. Υπήρχαν κάτω από το δάπεδο σωλήνες μέσα από τις οποίες πέρναγε ζεστό νερό θερμαίνοντας όλο τον χώρο.

Ο Μ.Τρίβαλντ στην Σουηδία το 1716 ξαναδίνει μια νέα πνοή στην χρήση της ενδοδαπέδιας θέρμανσης κι έτσι αρκετοί χώροι ιδιωτικοί και δημόσιοι θερμαίνονται με αυτό τον τρόπο σήμερα. Στην Ολλανδία χρησιμοποιείται μέχρι και σε κάποιες γέφυρες για να λιώνει τον πάγο τον χειμώνα αλλά και να ψύχει την άσφαλτο το καλοκαίρι!


Την εποχή της ακμής της υπολογίζεται ότι η Κνωσός είχε σχεδόν 100.000 κατοίκους. Σε μια τοιχογραφία παρατηρούμε λευκό αξιωματικό και μαύρους «μισθοφόρους», πράγμα μας που δίνει στοιχεία για την ισχύ της και την επιρροή της στο τότε ευρύτερο περιβάλλον της.


Και μετά απ' τις επιρροές της Αρχιτεκτονικής επιστήμης στον πολύ κόσμο ας δούμε τι μπορούσε να κάνει για τους λίγους!



κατασκευή θόλου

Είσοδος θολωτού τάφου Ατρέως
Αν πάμε στις Μυκήνες θα δούμε τον περίφημο «Θησαυρό του Ατρέα», μια θολωτή κατασκευή ενός πολιτισμού που ήκμασε από το 1600 μέχρι το 1200 π.Χ. Η θολωτή αυτή κατασκευή που χρησιμοποιήθηκε σαν τάφος έχει 14.6 μέτρα διάμετρο και 13.4 μέτρα ύψος. Είναι κατασκευασμένη από προσεκτικά κομμένες πέτρες που δεν συνδέονται μεταξύ τους με κανένα συνδετικό υλικό. Οι 33 σειρές από κομμένες πέτρες, κρατιούνται στην θέση τους απ' την βαρύτητα και από την πίεση που ασκεί ο λόφος χώματος που βρίσκεται από πάνω τους. Αν δηλαδή κάποιος αφαιρούσε το χώμα του λόφου είναι πολύ πιθανόν η κατασκευή να κατέρρεε! Η κατασκευαστική δυσκολία που παρουσιάζει μία τέτοια κατασκευή την κάνει ιδιαίτερα σπάνια.

Στην είσοδό της υπάρχει πάνω απ' την πόρτα του θολωτού τάφου, κατάλληλα επεξεργασμένος ογκόλιθος 122 τόνων. Πάνω απ' αυτόν υπάρχει κενό ανακουφιστικό τρίγωνο που προφυλάσσει έξυπνα την πόρτα απ' το υπερβολικό φορτίο, κατανέμοντας το βάρος της οροφής στα πλάγια. Οι γνώσεις που απαιτεί η κατασκευή ενός μνημείου τέτοιου μεγέθους και μάλιστα συνδυασμένες με τα υλικά και τον τρόπο σύνδεσής τους προκαλούν τουλάχιστον σεβασμό για τους αρχιτέκτονες που σχεδίασαν και υλοποίησαν μία τέτοια κατασκευή.

Κυκλοφορεί συχνά η λανθασμένη αντίληψη ότι το τόξο, η αψίδα, η καμάρα και ο θόλος αποτελούν ρωμαϊκή εφεύρεση. Αυτό μοιάζει σχεδόν σωστό αν παραμείνουμε στην επιφάνεια της ιστορίας αλλά και της γης! Οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν κυκλικές κατασκευές χωρίς κανένα πρόβλημα τουλάχιστον απ' την Μυκηναϊκή περίοδο αλλά αποκλειστικά για κατασκευές εντός της γης, αφιερωμένες είτε σε χθόνιους θεούς είτε σε ότι ήταν σχετικό με τον θάνατο. Τις βρίσκουμε σε τάφους, νεκρομαντεία κλπ.όπως οι τάφοι της Βεργίνας, της Πύλου κ.α.
Στην επιφάνεια σε ότι ήταν σχετικό με την ζωή χρησιμοποιούταν ευθύγραμμες κατασκευές. Μικτού τύπου κατασκευές χρησιμοποιούταν για θεούς που είχαν σχέση τόσο με την ζωή όσο και με τον θάνατο.
Οι Ρωμαίοι έβγαλαν στην επιφάνεια αυτές τις κυκλικές κατασκευές και τις χρησιμοποίησαν κατά κόρον, όταν ουσιαστικά κατάργησαν τις χθόνιες λατρείες.

Οι διαστάσεις του «Θησαυρού του Ατρέα» ξεπεράστηκαν από αντίστοιχη κυκλική κατασκευή στο γνωστό Πάνθεον της Ρώμης κατασκευασμένο απ' τον Απολλόδωρο τον Δαμασκηνό, 1350 χρόνια αργότερα...! Η κορυφη του θόλου όμως στο Πάνθεον είναι άνοιγμα εξαερισμού και φωτισμού αποφεύγοντας το δυσκολώτερο κατασκευαστικό κομάτι του θόλου. Και φυσικά στην κατασκευή του υπήρχε ήδη διαθέσιμο σαν δομικό συνδετικό υλικό το τσιμέντο.


τοξωτή πύλη Παλαιομάνινας
Στην Παλαιομάνινα Αιτωλοακαρνανίας, σχεδόν 55 χιλιόμετρα απ' την πόλη του Αστακού, σώζεται τμήμα αρχαίων τειχών με την αρχαιότερη γνωστή τοξωτή πύλη. Η ηλικία της υπολογίζεται περίπου 5.000 ετών και αποτελεί τμήμα των τειχών πόλης με περίμετρο σχεδόν 5 χιλιομέτρων. Η αρχαία πόλη είχε δύο ακροπόλεις, αρκετούς πύργους και σώζεται τμήμα του λιθόστρωτου δρόμου που συνέδεε την πόλη με τον Αχελώο.

Απ' ότι καταλαβαίνετε είναι προφανές ότι η "ρωμαική αψίδα" προϋπήρχε των Ρωμαίων. Και φυσικά δεν υπάρχει μόνο αυτή η τοξωτή πύλη σαν απόδειξη, αλλά και οι Μυκηναϊκές τοξωτές γέφυρες.

Τον Αύγουστο του 1997 το Πανεπιστήμιο Αθηνών ξεκίνησε ανασκαφικές εργασίες υπό την επίβλεψη της κυρίας Ρένας Παπά.



θόλος Αρσινόης
Στην Σαμοθράκη συναντάμε το μεγαλύτερο κτίσμα σε σχήμα θόλου της Αρχαίας Ελλάδας. Σχετίζεται με τα θρησκευτικά Καβείρεια μυστήρια της Σαμοθράκης και αποτελεί μέρος ευρύτερου χώρου με κτίρια διαφόρων ρόλων. Στον πρώτο βαθμό μύησης μπορούσαν να συμμετέχουν άνδρες και γυναίκες οποιασδήποτε εθνικότητας και τάξης. Η ανώτερη βαθμίδα όμως ήταν για ελάχιστους ικανούς. Σημαντικό ρόλο στην μυσταγωγία φαίνεται ότι έπαιζε το κτίριο γνωστό σαν Θόλος της Αρσινόης. Εντύπωση προκαλεί η εξωτερική του διάμετρος που φτάνει τα 20 μέτρα. Το μέγεθος της θεμελίωσης δείχνει ότι το κτίριο πρέπει να είχε και αντίστοιχα μεγάλο ύψος.



igloo
Οι Eσκιμώoι φτιάχνουν απ' τα πολύ παλιά χρόνια το θολωτά τους σπίτια από κύβους κομμένου χιονιού. Η κατασκευή είναι αρκετά δύσκολη ιδιαίτερα αν σκεφτεί κανείς ότι πρέπει να βάζουν χτίζοντας κάθε σειρά όλο και πιο μέσα ώστε να μπορεί να κλείσει σε λογικό ύψος χωρίς να καταρρεύσει στο εσωτερικό. Ένα τρυκ που ανακάλυψαν και χρησιμοποιούν είναι το χτίσιμο όχι σε επάλληλες σειρές αλλά σε μια μονοκόμματη σπείρα που κάνει ευκολότερο το χτίσιμο. Με ένα μικρο τούνελ δημιουργούν πόρτα στο igloo, και ανοίγοντας ένα μικρό παράθυρο προσανατολισμένο στο σημείο του ορίζοντα απ' όπου μπορεί να δέχεται το μέγιστο φως συμπληρώνουν την δόμηση. Με αυτό τον τρόπο ένα άτομο μπορεί να φτιάξει το igloo μόνο του αρκετά σύντομα, αν φυσικά έχει την κατάλληλη εμπειρία.

Πανέξυπνος είναι ο τρόπος που οι Εσκιμώοι μονώνουν εσωτερικά το igloo! Όταν ολοκληρωθεί το χτίσιμο ανάβουν μέσα λίγη φωτιά ώστε η άνοδος της θερμοκρασίας μόλις και αρχίζει να λιώνει τον πάγο απ' τα τοιχώματα. Πάνω στα υγρά τοιχώματα τοποθετούν δέρματα με γούνες ζώων, και αυτά κολλάνε αυτόματα στον υγρό τοίχο που αμέσως ξαναπαγώνει πάνω τους! Μονώνονται έτσι όλα τα τοιχώματα και το δάπεδο και δημιουργούνται πόρτα και κουρτίνα πάλι από τον ίδιο τύπο γούνας. Για την στερέωση χρησιμοποιούν και καρφιά φτιαγμένα από κόκαλα ζώων.



σχεδίαση θεάτρων

Θέατρο Επιδαύρου
'Αλλος εντυπωσιακός τύπος οικοδομημάτων της αρχαιότητας ήταν τα θέατρα. Τα μεγαλύτερα γνωστά είναι της Εφέσου με χωρητικότητα 24.000 θέσεων, της Μεγαλόπολης 22.000 θέσεων, του 'Αργους 20.000 θέσεων, της Κορίνθου 18.000 θέσεων. Πολλά από αυτά ήταν φτιαγμένα με τρόπο που να χρησιμοποιεί φυσικά κοιλώματα λόφων, αλλά στα περισσότερα από αυτά υπήρξε τεχνητή διαμόρφωση του εδάφους και πολλές κατασκευαστικές προσθήκες. Και το ενδιαφέρον μας δεν εξαντλείται μόνο στις διαστάσεις και την αισθητική τους αλλά προχωράει σε τεχνικά θέματα όπως η οπτική και η ακουστική τους. Η ακουστική των θεάτρων μάλιστα θεωρείται σχεδόν μυστήριο επίτευγμα. Σχεδιαζόταν με τέτοιο τρόπο που όλοι οι θεατές να μπορούν άνετα να βλέπουν στην σκηνή αλλά και να ακούν εξίσου καλά τι λεγόταν απ' τους ηθοποιούς.

Κάποια θέατρα (όπως του Γυθείου και της Ερέτριας) διέθεταν την επονομαζόμενη «χαρώνειο κλίμακα», που ήταν μια σήραγγα κάτω απ' την σκηνή μέσω της οποίας εμφανιζόταν στην παράσταση οι ηθοποιοί που υποδύονταν τα πνεύματα του κάτω κόσμου. 'Αλλη κατασκευή σαν γερανός παρουσίασε τους ουράνιους Θεούς να κατεβαίνουν στην σκηνή (από μηχανής Θεός). Σε κάποια θέατρα (όπως της Σπάρτης και της Μεγαλόπολης) η σκηνή ήταν τροχήλατη και μεταφερόταν μετά την παράσταση σε ασφαλέστερο στεγασμένο μέρος. Δεν ξέρουμε σίγουρα αν χρησιμοποιούταν και εναλλακτικές μεταφερόμενες σκηνές ανάλογα με το είδος της παράστασης.
Επίτευγμα για την εποχή ήταν και οι ναυμαχίες που γινόταν (κατά τους Ρωμαϊκούς κυρίως χρόνους) με μικροσκοπικά πλοία σε κάποια θέατρα όπως του 'Αργους και του θεάτρου του Διονύσου κάτω απ' την Ακρόπολη της Αθήνας.

Κάποια θέατρα ήταν ασυνήθιστα μελετημένα κατασκευαστικά. Σαν παράδειγμα το μεγάλο θέατρο της Επιδαύρου κατασκευάστηκε στο τέλος του 4ου αιώνα π.Χ. και το πάνω διάζωμα προστέθηκε στα τέλη του 3ου π.Χ. αιώνα. Η ορχήστρα του είναι ένας τέλειος κύκλος, ενώ το κοίλον του αποτελεί τμήμα σφαίρας! 34 σειρές καθισμάτων στο κάτω διάζωμα και 21 στο πάνω δίνουν 55 σειρές συνολικά. Το άθροισμα των πρώτων 10 αριθμών (1+2+3+4+5+6+7+8+9+10) δίνει 55. Το άθροισμα των πρώτων 6 (1+2+3+4+5+6) δίνει 21, και το άθροισμα των 4 τελευταίων (7+8+9+10) δίνει 34. Ο χρυσός αριθμός Φ παρουσιάζεται και πάλι μιας και η αναλογία σειρών των δύο διαζωμάτων 21 / 34 = 0,618 = Φ, αλλά και η αναλογία του κάτω διαζώματος πρός το σύνολο των σειρών 34 / 55 = 0,618 = Φ. Απ' ότι φαίνεται λοιπόν υπήρχε γνώση, μελέτη και διαχρονική συνέχεια σε τέτοιες κατασκευές.

Εντύπωση προκαλεί η παρουσία αρχαίων θεάτρων σχεδόν σε όλη την λεκάνη της μεσογείου. Κάποιοι πιστεύουν ότι το πλήθος των αρχαίων θεάτρων όσο και η θέση τους δεν δικαιολογούν την μεγάλη χωρητικότητά τους και το κόστος κατασκευής τους και ίσως να προοριζόταν και για άλλες χρήσεις...

για περισσότερες εικόνες δείτε στο : Metis



Μυκηναϊκή οδοποιία
Ο Μυκηναϊκός πολιτισμός ανέπτυξε ένα από τα πρώτα δίκτυα ύδρευσης αλλά και ένα από τα πρώτα οδικά δίκτυα στην Ευρώπη. Τον 14ο αιώνα π.Χ. οι Μυκηναϊκές άμαξες ταξίδευαν σε δρόμους μέχρι 5 μέτρων πλάτους περνώντας πάνω από κατασκευασμένες γέφυρες όπου ο χώρος το απαιτούσε. Το οδικό δίκτυο της αρχαίας Αργολίδας σώζεται ακόμη σε πολλά σημεία. Στους αρχαίους δρόμους συναντάμε και ζεύγη αυλακώσεων βάθους 7-10 εκ. και πλάτους περίπου 20 εκ. με απόσταση μεταξύ τους 1.4μ. ή 1.8μ. που εξυπηρετούσαν τα τροχοφόρα οχήματα της εποχής.

Υπάρχουν αναφορές ότι την κατασκευή και σχεδίαση νέων δρόμων αναλάμβαναν οι Αμφικτύονες που χρέωναν ανάλογα και τις πόλεις για την κατασκευή. Πολλές φορές κάποιοι πλούσιοι της εποχής χορηγούσαν τα έξοδα κατασκευής κάποιων δρόμων.



Μυκηναϊκές τοξωτές γέφυρες
Η γέφυρα της Βαλύρας (άνω Πάμισος), η οποία χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα, επιβεβαιώνει την συνέχιση της αρχαίας ελληνικής γνώσης οικοδομικής χρήσης της καμάρας και μέχρι τον 3ο αιώνα π.Χ.
Αλλη μυκηναϊκή γέφυρα είναι στο Αρκαδικό Αργολίδος στην θέση Καζάρμας στον δρόμο από το Ναύπλιο στην Επίδαυρο. Στο Αρκαδικό και στο Γαλούση υπάρχουν δύο ακόμα αρχαίες γέφυρες. Εντυπωσιακό παραμένει το μέγεθος των ογκολίθων που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτές τις γέφυρες κατατάσσοντας τες στα κυκλώπεια κτίσματα.

Εξαιρετικά διατηρημένη είναι και η γέφυρα στην Ελεύθερνα της Κρήτης. Χρονολογείται από τον 4ο αιώνα π.Χ.

Για περισσότερα : περιοδικό Experiment - Γαιόραμα, Οκτώβριος 1997
Ένθετο εφημερίδας «Καθημερινή» 13-2-2000



Παρθενώνας

ο Παρθενώνας
Ο Παρθενώνας κατασκευάστηκε μεταξύ 447 και 438 π.Χ. και χρειάστηκαν άλλα 5 χρόνια για τα γλυπτά του. Από τότε προκαλεί τον θαυμασμό με τις διάφορες ιδιότητές του. Κατασκευάστηκε με μάρμαρο από την Πεντέλη, (από εκεί που σήμερα βρίσκεται η σπηλιά του Νταβέλη με τις φημολογούμενες παράξενες ενεργειακές ιδιότητες) και κάθε τμήμα κίονα έχει βάρος από 80 μέχρι 100 τόνους. Στην οροφή του χρησιμοποιήθηκαν λεπτές πλάκες μαρμάρου από την Πάρο που με την ημιδιαφάνειά τους φώτιζαν απαλά τον ναό. Η 19 χιλιομέτρων μεταφορά των πεντελικών μαρμάρων και το σκάλισμά τους δεν θεωρήθηκε τίποτε αξιομνημόνευτο για την εποχή (αν και κάθε κομμάτι του είναι μοναδικό έχοντας την δική του θέση στο κτίσμα) αλλά το αποτέλεσμα εντυπωσιάζει μέχρι σήμερα.

Στο σχέδιο του Παρθενώνα δεν υπάρχει ούτε μία ευθεία γραμμή αλλά παντού συναντάμε απαλές καμπύλες. Στις αναλογίες του συναντάμε τον χρυσό αριθμό Φ και την σχέση α/2α+1. Το οπτικό αποτέλεσμα είναι εκτός από αρμονικό πολλές φορές και απροσδόκητο, μιας και ο Παρθενώνας καταφέρνει να δείχνει εντυπωσιακά μεγαλύτερος από το πραγματικό του μέγεθος χωρίς όμως να βαραίνει τον χώρο! Αν συγκρίνετε το μέγεθός του (69,54μ. μήκος, 30,78μ. πλάτος, 20μ. ύψος) με διάφορα σύγχρονα κτήρια θα δείτε την τεράστια διαφορά που προκαλεί η οπτική εντύπωση. Λέγεται από κάποιους ότι εν μέρει οφείλεται στην ενέργεια που εκπέμπει και μοιάζει με την αντίστοιχη της σελήνης που επίσης την κάνει να μας μοιάζει κάποιες στιγμές τεράστια.

Αλλά και η ίδια η κατασκευή του δεν είναι ακόμα πλήρως γνωστή μιας και υπάρχει πλήθος ενδείξεων μη συμπαγούς θεμελίωσής του σε ασυνήθιστο βάθος 11 μέτρων με ίσως σημαντικό υπόγειο τμήμα ή και θάλαμο. Κάποια σκαλιά που οδηγούν σήμερα στο πουθενά και μια παραλληλογραμμη καθίζηση του πατώματος του ναού, επιμένουν να θυμίζουν ότι υπήρχαν και άλλοι χώροι και χρήσεις άγνωστες πια σήμερα.

Οι κίονες του Παρθενώνα δεν είναι κάθετοι αλλά αν προεκταθούν νοητά προς τα επάνω συναντώνται στα 1852 μέτρα. Ο όγκος της νοητής πυραμίδας που σχηματίζεται είναι ο μισός της μεγάλης πυραμίδας της Αιγύπτου, 45.000.000 ελληνικά κυβικά πόδια.
Το πλάτος της βάσης του Παρθενώνα (100 ελληνικά πόδια) αντιστοιχεί σε γωνία ενός δευτερολέπτου της μοίρας στην Ισημερινό.

μεταλλικοί σύνδεσμοι δόμησης
Σημαντικό επίτευγμα αποτελεί η αντισεισμική κατασκευή του Παρθενώνα που του επέτρεψε να αντέξει πλήθος σεισμών από την κατασκευή του μέχρι σήμερα. Ο τρόπος που είναι ενωμένα τα τμήματά του με λιωμένο μολύβι στις κατάλληλα διαμορφωμένες ενώσεις των μαρμάρων είναι μέρος μόνο της απάντησης... Έχουμε ακόμα να μάθουμε πολλά από τις ξεχασμένες γνώσεις που εφαρμόστηκαν στην εποχή της κατασκευής του.

Στην Αμερικανική πόλη Τιαχουνάκου, πλήθος μεγαλιθικών κτισμάτων χρησιμοποιούσαν συνδέσμους από ασήμι μεταξύ των δομικών στοιχείων τους. Το ασήμι έχει ιδιότητες συστολής διαστολής ίδιες με της πέτρας οπότε κρίθηκε ιδανικό απ' τους κατασκευαστές. ( Το ασήμι βρίσκεται συνήθως σε μικρή αναλογία μέσα σε κοιτάσματα μολύβδου.)
Όταν το ανακάλυψαν οι Ισπανοί κατακτητές έκαναν με δυναμίτες όλη την πόλη χαλίκια για να πάρουν το συνδετικό ασήμι...



περιστρεφόμενος ναός

ο ναός του Επικουρείου Απόλλωνος στις Βάσσες Αρκαδίας
Ο ναός του Επικουρείου Απόλλωνος στις Βάσσες Αρκαδίας χτίστηκε από τον Ικτίνο με καθοδήγηση των Ιερέων των Δελφών μετά το 438 π.Χ. και έχει διαστάσεις 39,8 x 16,1 μέτρα. Η πλαγιά του Λυκαίου όρους που χτίστηκε ο ναός σε υψόμετρο 1130 μέτρων και μόλις 100 μέτρα χαμηλότερα απ' την κορυφή του, διαμορφώθηκε τεχνητά σε οριζόντιο επίπεδο τμήμα αλλά ο ναός τοποθετήθηκε έκκεντρα αφήνοντας ελεύθερο χώρο βόρεια και δυτικά. Ο προσανατολισμός του δεν ακολουθεί την αρχαία συνήθεια ανατολής - δύσης, αλλά βορρά - νότου. Η είσοδος βρίσκεται στην βόρεια πλευρά, σαν να βλέπει στους Δελφούς! Εξωτερικά είναι Δωρικού ρυθμού αλλά εσωτερικά είναι Ιωνικού ρυθμού και οι κίωνες κοσμούνται με Κορινθιακού τύπου κιονόκρανα δίνοντας εντελώς ασυνήθιστο αλλά πανέξυπνα αισθητικά ισορροπημένο σύνολο. Τα περισσότερα τμήματα του ναού είναι κατασκευασμένα από τοπικό γκρίζο ασβεστόλιθο, αλλά τα γλυπτά τμήματα που απαιτούσαν λεπτομέρεια έγιναν μαρμάρινα.
Η κατασκευή των κιόνων που είναι από ελαφρά ασύμετρα μέρη και σε αρθρωτή σπονδυλωτή κατασκευή ενισχυμένη με σιδερένια τμήμαμα επενδυμένα με μόλυβδο, έδωσε στον ναό αξιοζήλευτη αντοχή στους σεισμούς.

Ο μαθηματικός κ. Στέλιος Πετράκης ανακάλυψε ότι ο ναός είναι έτσι χτισμένος που κάθε χρόνο να γλιστράει πάνω στην ειδική βάση του με γωνία τέτοια που να στρέφεται κατά 50.2 δευτερόλεπτα της μοίρας κάθε χρόνο στοχεύοντας στο ίδιο αστρικό σημείο λόγω της κίνησης του άξονα της γης με περίοδο 25.920 ετών, ο "μεγάλος ενιαυτός" που αναφέρει ο Πλάτωνας. Πιό απλά, αν και κάθε 2.160 χρόνια αλλάζει ο αστερισμός του μεσουρανήματος (τώρα αφήνουμε τους Ιχθύς και μπαίνουμε στον Υδροχόο), ο ναός εξακολουθεί να στοχεύει στο ίδιο σημείο!

Ο ναός αν και παραμένει ένας απ' τους καλύτερα διασωθέντες ναούς της αρχαιότητας, λεηλατήθηκε απ' τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αύγουστο που αφαίρεσε και τα γλυπτά του, αλλά και από άλλους αργότερα που αφαιρούσαν μέταλλα απ' την ειδικά κατασκευασμένη βάση του. Κάποια απ' τα γλυπτά αυτά με την Αμαζονομαχία και την Κενταυρομαχία βρίσκονται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο. Μέχρι σήμερα η ακρίβεια στην προκαθορισμένη του τροχιά ακολουθείται σε εντυπωσιακό βαθμό (ιδιαίταιρα συνυπολογίζοντας τις φθορές στην βάση του για αφαίρεση μετάλλων) προσανατολιζόμενος στο ίδιο αστρικό σημείο, κάπου στην Υπερβόρεια πατρίδα του Απόλλωνα!

Εργασίες συντήρησης της περιόδου 1902-1908 δημιούργησαν λάθη τα οποία προγραμματίζεται να διορθωθούν με 15ετές (τουλάχιστον) πρόγραμμα συντήρησης. Τον Φεβρουάριο του 2001 ο ναός παρέμενε σκεπασμένος με σκαλωσιές και νάιλον (από το 1984) και σε πρόγραμμα διάλυσης και ανακατασκευής!! Ομοίως και η προσπάθεια αποκατάστασης του Παρθενώνα τον είχε περιβάλει με πλέγμα μεταλλικών σκαλωσιών για σχεδόν 20 χρόνια... Και στις δύο περιπτώσεις η πρόοδος είναι σχεδόν αμφισβητήσιμη...

Για περισσότερα: «Η εκδίκηση των Ε» του Α.Κεραμυδά
και «Η Μυστική Ελλάδα», Π. Γιαννόπουλου.
φωτογραφική παρουσίαση του ναού στο : Metis
για περισσότερα σχετικά με τον ναό και την περιοχή : Perseus project

Ο άξονας περιστροφής της γης έχει μια κλίση 23.5° Αυτός ο άξονας κινείται αργά διαγράφοντας κύκλο κάθε 25.920 χρόνια. Σαν παράδειγμα αναφέρω ότι σε 14.000 χρόνια το άστρο Vega θα έχει πάρει την θέση του σημερινού Πολικού Αστέρα που βλέπουμε στο βόρειο ημισφαίριο πάντα στον βορρά. Προφανώς αυτόν τον αστρονομικό κύκλο συνυπολόγισαν στην κατασκευή οι κατασκευαστές του ναού.
Ξαναπαίζοντας με αριθμούς 60 x 432 = 25.920
αλλά και 6 * 6 * 6! = 25.920



μεγάλη πυραμίδα

η μεγάλη πυραμίδα της Αιγύπτου
Η μεγάλη πυραμίδα της Αιγύπτου αποτελεί επίσης τεράστιο θέμα και ίσως το μνημείο στο οποίο έγινε σημαντική προσπάθεια να κωδικοποιηθεί όσο το δυνατόν περισσότερη ανθρώπινη γνώση. Κατασκευασμένη από κομμένη πέτρα με μέσο βάρος κάθε λαξευμένου ογκόλιθου περίπου 2,5 τόνους, πέτυχε ανοχές αρμών της τάξεως του μισού χιλιοστού ή και λιγότερο. Στην αίθουσα του Βασιλιά μάλιστα η ανοχή εφαρμογής της λιθοδομής είναι μηδενική! Και στην αίθουσα του βασιλιά το πέτρωμα που χρησιμοποιήθηκε είναι γρανίτης του Ασσουάν από τα σκληρότερα και πιό δυσκολοκατέργαστα είδη γρανίτη.
Οι πλαϊνές όψεις της πυραμίδας είναι τέσσερα όμοια ισόπλευρα τρίγωνα. Κάθε πλευρά της βάσης της έχει μήκος 146,6 μέτρα και το ύψος της πρίν καταστραφεί ο ογκόλιθος της οροφής (αν υπήρχε τέτοιος...) ήταν 231,6 μέτρα.

Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι 100.000 εργάτες δούλευαν επί 20 χρόνια για την κατασκευή της πυραμίδας. Οι ογκόλιθοι μεταφερόταν με σχεδίες στον Νείλο και από εκεί σερνόταν στο εργοτάξιο. Αυτά χωρίς την χρήση του τροχού και πρίν την γνώση του σιδήρου!

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι διαστάσεις της πυραμίδας. Το συνολικό μήκος των πλευρών της δια του διπλάσιου του ύψους της δίνει το π=3.1416. Το ύψος της επί 10 εκατομμύρια δίνει την απόσταση γης - ήλιου. Διπλασιάζοντας το μήκος του αθροίσματος των 4 πλευρών της, βρίσκουμε το αντίστοιχο ενός λεπτού μιας μοίρας στον Ισημερινό 1842.92 μέτρα. (σήμερα υπολογίζεται σε 1842.78.) Το βάρος της πυραμίδας (600.000 τόνοι) επί ένα δισεκατομμύριο δίνει το βάρος της γης. Το άθροισμα των διαγωνίων της δίνει 25.826, σχεδόν την διάρκεια ενός ζωδιακού κύκλου.

Αλλά και πλήθος άλλων μετρήσεων δίνουν ενδιαφέροντα συμπεράσματα αν χρησιμοποιηθεί σαν μονάδα μέτρησης η πυραμιδική ίντσα (1,0011 μεγαλύτερη της σημερινής) κάτι που χρησιμοποίησε ο Sir Isaac Newton και αρκετοί άλλοι μελετητές. Το ύψος της πυραμίδας είναι 43200 φορές μικρότερο απ' την ακτίνα της γης. Η περίμετρος της βάσης της πυραμίδας είναι 43200 φορές μικρότερη από την περίμετρο της γής στον ισημερινό.

'Αλλες παράξενες ιδιότητες που έχουν παρατηρηθεί είναι η ικανότητά της στην συντήρηση τροφίμων, που επιβεβαιώνεται και πειραματικά και με μικρά αντίγραφα της πυραμίδας, αλλά και η ικανότητά της να δουλεύει σαν αντλία νερού με τον τρόπου που είναι κατασκευασμένοι οι κατώτεροι διάδρομοί της!
Απ' ότι φαίνεται κρύβει ακόμα αρκετά περισσότερα μυστικά απ' όσα μπορέσαμε μέχρι σήμερα να βρούμε και να καταλάβουμε.



στεγανωτικά
Η στεγανοποίηση κτιρίων ήταν από την αρχαιότητα ένα πρόβλημα που ζητούσε άμεση επίλυση. Είτε αναφερόμαστε στην στεγανοποίηση της οροφής ενός κτιρίου, είτε στην στεγανοποίηση των τοίχων του. Και πόσο μάλλον όταν μιλάμε για δεξαμενές συλλογής νερού ή άλλων υγρών ή και διαχείρισής τους, όπως υδραγωγεία.

Οι τρόποι με τούς οποίους οι αρχαίοι μηχανικοί στεγανοποιούσαν στέγες, δεξαμενές και υδραγωγεία παρέμεινε για πολύ καιρό ένα ακόμη μυστικό προς εξιχνίαση. Χωρίς την χρήση υλικών στην μορφή που το ξέρουμε σήμερα, πετύχαιναν εξίσου ικανοποιητικά αποτελέσματα. Υπάρχουν αναφορές για ενίσχυση της ποιότητας και αντοχής της οικοδομικής λάσπης με χρήση υλικών όπως αυγά, ασβέστης, μαλλιά από κατσίκες, αλλά μόνα τους δεν είναι αρκετά για την επίτευξη του ίδιου αποτελέσματος.

Δεξαμενές όπως των ορυχίων ασημιού του Λαυρίου και της Καμείρου στην Ρόδο έκαναν πια ξεκάθαρο ότι οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν αυτό που σήμερα ξέρουμε σαν τσιμέντο!

Στην ναυτιλία χρησιμοποιήθηκαν σαν στεγανωτικά κυρίως ρετσίνι από δένδρα και αργότερα πίσσα ή άλλα βαριά πετρελαιοειδή που συλλεγόταν από επιφανειακές πετρελαιοπηγές. Επίσης φυτικά προϊόντα σαν την γνωστή «τζίβα» που έχουν την ιδιότητα να διογκώνονται με το νερό σφραγίζοντας το πέρασμά του χρησιμοποιήθηκαν πάρα πολύ.



τσιμέντο
Αν και το τσιμέντο με την μορφή που το ξέρουμε σήμερα δεν φανταζόμαστε ότι υπήρχε στην αρχαιότητα, υπήρχε εφάμιλλο από μείγμα σβησμένου ασβέστη, με θηραϊκή γη και άμμο - χαλίκι που έδινε τα ίδια ακριβώς αποτελέσματα. Απλά σήμερα δεν χρησιμοποιούμε για το τσιμέντο μας έτοιμα ηφαιστειακά υλικά όπως οι αρχαίοι, αλλά τα ψήνουμε σε υψικαμίνους.

Σε αρκετές περιπτώσεις, η οικοδομική λάσπη που χρησιμοποιήθηκε ήταν έτσι φτιαγμένη που να προσεγγίζει ή και να ξεπερνάει σε ιδιότητες το σημερινό τσιμέντο. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα, όπως σε δεξαμενές νερού στα πλυντήρια των ορυχείων ασημιού στο Λαύριο, πέτυχαν και ένα τύπο μπετόν που είναι αδιαπέραστο από την ραδιενέργεια αλλά και από άλλες ακτινοβολίες. Το μυστικό προφανώς ήταν η υψηλή περιεκτικότητα της λάσπης σε μόλυβδο που εξορυσσόταν από τα γειτονικά ορυχεία.

για περισσότερα : περιοδικό ΙΧΩΡ Οκτωβρίου 2000
περιοδικό ΔΑΥΛΟΣ Οκτωβρίου 2000

Η δεξαμενή νερού της αρχαίας πόλης Καμείρου στην Ρόδο, χωρητικότητας 600 τόνων, αποτελεί άλλο σημείο εντυπωσιακής εκτεταμένης χρήσης του αρχαίου τσιμέντου σχεδόν από το 900 π.Χ. Η αρχαιολογική ανακάλυψη και εξερεύνηση της Καμείρου (ολοκληρώθηκε περίπου το 1929) κατά την τουρκοκρατία με ειδική άδεια από την Κωνσταντινούπολη στους υπαλλήλους του Αγγλικού προξενείου στην Ρόδο Bigliotti και Saltzmann.

Παρόμοια ευρήματα συναντώνται και στην Κνωσό αλλά και σε αρκετές άλλες υδατοδεξαμενές της αρχαίας Ελλάδας. Αργότερα εκτεταμένη χρήση τσιμέντου παρατηρείται και στον Ρωμαϊκό κόσμο. Το Πάνθεον, τα λουτρά του Καρακάλα, το Κολοσσαίο, το χρυσό παλάτι του Νέρωνα και άλλα διάσημα ρωμαϊκά έργα φτιάχτηκαν με την βοήθεια τσιμέντου. Υπάρχουν αναφορές και για χρήση του τσιμέντου και από άλλους λαούς όπως π.χ. στο Σινικό τείχος. Τσιμέντο συναντάμε και στους θόλους και της αψίδες της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη.

Εντύπωση προκαλεί ότι όσο αρχαιότερα είναι τα ευρήματα τόσο καλύτερη και η ποιότητα του τσιμέντου που συναντάμε. Σαν η γνώση σιγά σιγά να χανόταν...

για περισσότερα: δείτε στο dee concrete accessories συνοπτική ιστορία εξέλιξης της χρήσης του τσιμέντου



υγροποίηση βράχων;
Μερικά απ' τα πιο περίεργα μυθικά εργαλεία είναι το υγρό που μπορούσε να μαλακώσει πέτρες και να τις κάνει να δουλεύονται σαν τσιμέντο. Κάποια μεγαλιθικά μνημεία τεράστιας κατασκευαστικής ακρίβειας λέγεται ότι χτίστηκαν με την βοήθεια τέτοιου υγρού. Ο συνταγματάρχης Π.Χ.Φώσεττ (εξερευνητής της νότιοαμερικανικής ζούγκλας και μελετητής προκολομβιανών πολιτισμών) αναφέρει ότι ομάδα Αμερικανών μηχανικών ορυχείων ενώ εξέταζαν τάφους κοντά στο Σέρρο ντελ Πάσκο, βρήκαν σφραγισμένο αγγείο που όταν έσπασε κατά λάθος το υγρό του χύθηκε πάνω σε βράχο που μαλάκωσε σαν πηλός και αργότερα που στέγνωσε το υγρό ξανασκλήρυνε.
Παρόμοιο υγρό λέγεται ότι μπορούσε να μαλακώσει ακόμη και σίδηρο. 'Αλλο διάσημο μυθικό υγρό υποτίθεται ότι μαλάκωνε το γυαλί ή και το μάρμαρο κάνοντάς τα εύπλαστα! Που άραγε σταματάει ο μύθος και που αρχίζει η ιστορία;
Που υπάρχει βράχος σκαλισμένος, πού βράχος προσωρινά υγροποιημένος και πού τσιμέντο σε τελειότητα βράχου;


η «πόρτα του ήλιου» στο Tiahuanaco της Βολιβίας
Ο Joseph Davidovits είναι επιστήμονας του Γαλλικού ινστιτούτου γεοπολυμερών στο St-Quentin. Ανέλυσε δείγμα πετρώματος από την διάσημη «πόρτα του ήλιου» στο Τιχουανακο της Βολιβίας και πιστεύει ότι αυτός ο βράχος των 10 τόνων κάποια στιγμή ήταν σε υγρή μορφή. Παρατήρησε μεταβολή στην μοριακή δομή, όπως και ίχνη χημικών που θα μπορούσαν να αλλοιώσουν την σύσταση του βράχου. Πιστεύει ότι ο βράχος μπήκε σε καλούπι και εκεί απέκτησε αρκετά ευκολότερα τα περίπλοκα «σκαλίσματα» που παρατηρούμε σήμερα πάνω του.

Τα σκαλίσματα αυτά στον οριζόντιο ογκόλιθο της «πόρτας του ήλιου» είναι αναπαράσταση ενός ετησίου ημερολογίου του πλανήτη Αφροδίτη. Οι αστρονόμοι των Μάγια έδειχναν ιδιαίτερο ενδιαφέρον γι' αυτό το ημερολόγιο.

Στην Μεγάλη Πυραμίδα της Αιγύπτου η σύνθεση των βράχων που χρησιμοποιήθηκαν είναι ελαφρά διαφορετική από τους συνηθισμένους βράχους της περιοχής έχοντας υψηλότερη αναλογία σε μέταλλα αλλά και φυσαλίδες αέρα στο εσωτερικό τους. Αυτό δημιουργεί υποψίες ότι κάπως δημιουργήθηκαν από υγρή μορφή, ίσως με ανάλογο τρόπο με το σύγχρονο τσιμέντο.

για περισσότερα : Geopolymer Institute

Υπόνoιες για μια αντίστοιχη μορφή τσιμέντου υπάρχουν και για το υπέρθυρο του τάφου του Ατρέως στις Μυκήνες.



Ρωμαϊκό ασανσέρ
Το 64 μ.Χ. μετά την μεγάλη πυρκαγιά της Ρώμης, ο Νέρωνας ξεκίνησε την κατασκευή του ανακτόρου του. Η πρόσοψή του καλυπτόταν από φύλλα χρυσού, είχε περίπου 170 δωμάτια πολλά απ' τα οποία είχαν οροφές ντυμένες με σκαλιστό ελεφαντόδοντο και τοίχους στολισμένους με ασήμι, χρυσό και πολίτιμους λίθους. Πρωτοποριακά στοιχεία για την εποχή τους ήταν όχι μόνο το τσιμέντο σαν δομικό υλικό, αλλά και η χρήση «ασανσέρ» που εξυπηρετούσε στο ανεβοκατέβασμα στους ορόφους σε ύψος 40 μέτρων.

Ασανσέρ και μάλιστα με αντίβαρο όπως πολλά σύνχρονα, χρησιμοποιούταν και στο Κολοσσαίο της Ρώμης για να ανεβάζουν τα κλουβιά με τα θηρία στην Αρένα. Ο χειρισμός τους και η κατασκευή τους όφειλε να είναι προφανώς κάποιων προδιαγραφών μιας και τα βάρη αλλά και ο κίνδυνος δεν ήταν καθόλου αμελητέα!

'Αλλοι απλούστεροι ανελκυστήρες χρησιμοποιούταν φυσικά για ανύψωση μεγάλου βάρους με την βοήθεια συστήματος τροχαλιών τουλάχιστον απ' την εποχή του Αρχιμήδη.

Πλήθος μνημείων, όπως ο Παρθενώνας, κατασκευάστηκαν με σύστημα γερανών και ανυψωτικών μηχανημάτων. Για τα αρκετά παλαιότερα μεγαλιθικά κτίσματα κανείς όμως δεν έχει μια σίγουρη άποψη τόσο για τους κατασκευαστές όσο και ποιού μεγέθους κίνδυνο προσπαθούσαν να αφήσουν εκτός τον τειχών...



Ρωμαϊκές θερμαινόμενες πισίνες
Κατά την εποχή της ακμής της Ρώμης χρησιμοποιήθηκε θέρμανση στις πισίνες της εποχής με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Σε χαμηλότερο επίπεδο από την πισίνα υπήρχε χώρος με συντηρούμενη φωτιά της οποίας ο καπνός διοχετευόταν σε σωλήνες που περνούσαν απ' τα τοιχώματα και τον πυθμένα της πισίνας. Αυτή η ροή ζεστού καπνού ήταν ικανή να ζεστάνει αρκετά το νερό της πισίνας.



Για περισσότερα επισκευτείτε την σελίδα
http://www.geocities.com/sfetel/gr/sitemap_g.htm
απ' όπου το υλικό της δανείστηκα..