Ληθαίος ο μέγας

Ο Ληθαίος ποταμός. Mια βόλτα στις όχθες του μέσα από την ιστορία...

Υποβλήθηκε από fatsimare την Πέμ, 13/11/2014 - 10:42. Δείτε και άλλα θέματα στην ενότητα:

• Ξέρετε ότι...

Μερικά από όσα θα θέλατε να ξέρετε για το όμορφο ποτάμι, το στολίδι και την "καρδιά" της πόλης μας.

Τρίκαλα και Ληθαίος είναι ταυτόσημα και πορεύονται πλάι-πλάι και απο κοινού το περιβαλλοντικό, αισθητικό και γεωγραφικό τους πεπρωμένο...

Ληθαίος.[ Ο γιος της Λήθης. Όταν οι νεκροί τον περνούσαν, λησμονούσαν τον Επάνω Κόσμο...] 

Πρωτοαναφέρεται από τον Στράβωνα (1ος αι π.Χ.) και το 1779 αναφέρεται ως Καϊνάχ [τουρκ. Kaynak ( = πηγή, νερό πηγαίο) ].

Παλαιότερα αναφέρεται και ως Τρικαλινός και Τρικαλίτικος.

Τρικαλινοί κάνουν τη βόλτα τους στις όχθες του Ληθαίου αρχές του 20ου αιώνα

Ο κυριότερος από τους τέσσερις ποταμούς της πόλης (οι άλλοι τρεις Παραληθαίος, Αγιαμονιώτης, Κουμέρκης). 

Πηγάζει από τη Νέα Ζωή στα Χάσια, διέρχεται κοντά από τη Μονή Αγίου Δημητρίου, κοντά απ' τους Σπαθάδες, Θεόπετρα, Αγίους Θεοδώρους, Βασιλική, Ράξα και στη Σωτήρα δέχεται άλλα δύο παρακλάδια του από Ρίζωμα και Πλάτανο. 

Συνεχίζει ΝΑ. προς Τρίκαλα, τα οποία διασχίζει με κατεύθυνση ΒΔ προς ΝΑ. 

Ο Ληθαίος μεταπολεμικά. 
Από το ύψος της γέφυρας της Γούρνας, διακρίνεται στο βάθος η κεντρική γέφυρα. 
Δεξιά, όπου σήμερα το πάρκινκ της οδού Κανούτα το εργοστάσιο της Ηλεκτρικής Εταιρίας

   Αρχές του 20ου αιώνα, η γέφυρα του Πίχτου, κοντά  στη σημερινή του Ασκληπιού. 

Μετά το Κουρσούμ Τζαμί με νέα κοίτη (διανοιγμένη μεταξύ 1938-40) καταλήγει στις Καρυές, όπου ενώνεται με τον Αγιαμονιώτη.

Η νέα κοίτη προς Καρυές, αποπερατώθηκε λίγο μετά την Κατοχή, έγινε για να διοχετεύονται τα πλεονάζοντα ύδατα τον Ληθαίον προς Πηνειό προς αποφυγή πλημμυρών.

Η παλιά κοίτη περνώντας από Ριζαριό, Λόγγο, Γλίνος, Πατουλιά, Νομή και Κλοκοτό ενώνεται με τον Πηνειό κάτω από το Ζάρκο στη θέση Ρουμανούλια.

4ης Ιουνίου 1907 ο Ληθαίος πλημμυρίζει με καταστροφικά αποτελέσματα. 1.000 οικίες παρασύρθηκαν από τα νερά του και πάνω από 100 κάτοικοι της πόλης επνίγησαν.

Οι φωτογραφίες είναι χαρακτηριστικές

Το 1936-39 κατασκευάστηκε μεγάλο φράγμα μεταξύ Θεόπετρας και Αγίων Θεοδώρων για την εκτροπή των πλεοναζόντων υδάτων τον προς τον Πηνειό. 

Το 1947 έγινε εκβάθυνση και διευθέτηση της κοίτης του για την αποφυγή πλημμυρών. 

Τα πρανή τον διαμορφώθηκαν το 1978 με τη μελέτη που είχε συνταχθεί το 1972. 

Η πρώτη δενδροφύτενση στις όχθες τον έγινε το 1888.

Κατά την κατοχή κόπηκαν από τις όχθες τον από τις Ιταλικές και Γερμανικές δυνάμεις τα μεγάλα πλατάνια και πολλά δέντρα από τους κατοίκους για καύσιμη ύλη.

Στη δεκαετία 1950-60 φυτεύτηκαν λεύκες, 

Η κεντρική γέφυρα αρχές του'60. Στο βάθος οι λεύκες

Το 1978 αντικαταστάθηκαν από πεύκα, πλατάνια και αγριοκαστανιές. Ένας από τους λόγους αντικατάστασης ήταν το "χνούδι" που έβγαζαν και γέμιζε κυριολεκτικά η πόλη ειδικά όταν φυσούσε αέρας.

Η οδός Όθωνος,η γέφυρα του πρώην ΚΤΕΛ και στο βάθος η γέφυρα Γκίκα

Στην Τουρκοκρατία είχε επτά πέτρινες γέφυρες μέσα στην πόλη. Σήμερα έχει δεκατέσσερις (δώδεκα μέσα στην πόλη): Οδού Καρδίτσης, Αρριανού, Αγίου Κωνσταντίνου (πεζογέφυρα), Γκίκα, Πρώην ΚΤΕΛ, Κιτριλάκη η Μαρούγκαινας (πεζογέφυρα), Κεντρική (πεζογέφυρα), Ασκληπιού (πεζογέφυρα), Γούρνας, Αγίου Στεφάνου (πεζογέφυρα και νέα αμαξιτή), Τρικκαίογλου, Κουτσομιλίων (πεζογέφυρα) και Κουίντας η Σεισμοπλήκτων. 

Όπως ήταν το Μάρτιο του 1987 χιονισμένες οι όχθες του.
Τα πλατάνια μόλις έχουν φυτευθεί. Φωτογραφία από τη γέφυρα της Γούρνας.

Πριν μεγαλώσουν οι πλάτανοι στις όχθες του (1991). Στο βάθος το Τζαμί.
H γέφυρα του ΚΤΕΛ είναι στα θεμέλια.

Ανάμεσα από Καρυές και Φλαμούλι. Ιτιές κυριολεκτικά "βουτηγμένες" στα νερά του.

Διασχίζοντας τα Κουτσομίλια. Στο βάθος ο λόφος του Προφήτη Ηλία.

Από την ίδια σχεδόν οπτική γωνία η φωτογραφία.
Ήρεμος και γραφικός ο Ληθαίος στην περιοχή Κουτσομυλίων με φόντο τον προφήτη Ηλία, προ του 1940.

Η πεζογέφυρα Κουτσομιλίων

Χορτοκοπτικό μηχάνημα περιποιείται τις όχθες του στο ύψος της γέφυρας Καρδίτσης. 

Από το ύψος της γέφυρας Ασκληπιού, χιονισμένος

Έστιν ουν Ληθαίος  ποταμός ο περί Τρίκκην εφ' ω ο Ασκληπιός  γεννηθήναι  λέγεται αναφέρει  πριν  από  δύο  χιλιάδες  χρόνια (τον 1ο αιώνα μ.Χ. ) ο Στράβων, ο μέγας γεωγράφος ...

Ο Ληθαίος Φθινόπωρο

Ληθαίος ο μέγας

 ...Με την ευρύτερη έννοια της σχετικότητας και με πολλή φαντασία θα μπορούσαν, μυθοπλαστικά, να χαρακτηρισθούν πλωτή και κινούμενη, προς το μέλλον  και το όνειρο,  πόλη. 

               ....Και  ας το πάρει το ποτάμι  αν μετουσιώσουμε το πραγματικό στο εικονικό και ρομαντικό, στην ελπίδα, στην αισιοδοξία  και στη χάρη,  πόσο λυρισμό και  πόση ποίηση,  πόσες εικόνες,  πόσα χρώματα και πόσες ευωδιές  δεν έχουν  οι όρκοι αγάπης,  τα νεανικά όνειρα και τα συναισθήματα τόσων ανθρώπων, τόσων  παιδιών και τόσων ψυχών, που τα ανάλαφρα νερά του Ληθαίου,  με την αέναη κίνησή τους,  νωχελικά  αρμενίζοντας,
 ανακατεύονται, γίνονται ένα και τα μεταφέρουν με τους γκριζογάλανους κυματισμούς, στον ωραίο  κόσμο της δροσοστάλαχτης ομορφιάς, και στην παραδεισένια χώρα της πραγμάτωσης των ονείρων!  

               Και πόσες βασανισμένες ψυχές δεν βρήκαν βάλσαμο, δεν  ξαλάφρωσαν από τον καημό, τον  πόνο και τη θλίψη  που ο παυσίλυπος και  ιαματοδότης  ποταμός της λήθης  πρόθυμα άφηνε να βυθίζονται,  να ξεπλένονται,  να μαλακώνουν,  να γλυκαίνουν, να παρασέρνονται, να εξαγνίζονται να εξαγιάζονται στα νερά του και να μετουσιώνονται σε κανόνες μιας νέας ζωής και μιας νέας πορείας !

               Όλοι οι κάτοικοι αυτής της πόλης είναι διαποτισμένοι από την εικόνα, την  ύπαρξη,  την  παρουσία και  τα νάματα του ποταμού, είναι παιδιά του Ληθαίου!
  

               Είτε είσαι ευτυχισμένος, είτε δυστυχισμένος το ποτάμι πάντα ρεί και σε καλεί, καλεί τη σκέψη σου και τη ματιά σου,  σου στέλνει ένα μυστικό φυσιολατρικό μήνυμα ρυθμού ζωής και  κάτι καλό και ευχάριστο  έχει για σένα, για αναδημιουργία, αναπόληση, αναστοχασμό και ονειροπόληση. 

http://www.fatsimare.gr