Αναγνώστες

Τετάρτη 29 Ιουλίου 2015

Παναγιώτης Τέτσης, 1925-

Ζωγράφος, χαράκτης. Ύδρα, 1925
Το 1940 πήρε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής από το Γερμανό ζωγράφο και χαράκτη Κ. Φρισλάντερ, αλλά καθοριστικό ρόλο για την όλη πορεία του έπαιξε η γνωριμία του με το Δ. Πικιώνη και το Ν. Χατζηκυριάκο-Γκίκα, που θεωρεί ο ίδιος πραγματικούς δάσκαλους του. Το 1943 άρχισε σπουδές ζωγραφικής στο προπαρασκευαστικό τμήμα της ΑΣΚΤ με δάσκαλους τους Δ. Μπισκίνη και Π. Μαθιόπουλο, ενώ από το 1944 σπούδασε στην ΑΣΚΤ (απόφοιτος 1949) με δάσκαλο τον Κ. Παρθένη. Τον Παρθένη τον παρακολούθησε πολύ λίγο, γιατί αυτός αποχώρησε από τη Σχολή. Με υποτροφία του ΙΚΥ συνέχισε τις σπουδές του ως ελεύθερος σπουδαστής στην Ecole des Beaux-Arts (1953-1956) του Παρισιού, όπου μεταξύ άλλων σπούδασε και χαρακτική, ειδικά χαλκογραφία με δάσκαλο τον E. J. Goerg. Το 1960 μια τρίμηνη τιμητική υποτροφία της ιταλικής κυβέρνησης του έδωσε την ευκαιρία να μελετήσει την τέχνη σε ιταλικά μουσεία, και το 1972 μια χορηγία του Ιδρύματος Ford του επέτρεψε να αφοσιωθεί απερίσπαστος στη ζωγραφική και τη χαρακτική.
Δημιουργός και δάσκαλος, ζωγράφος και χαράκτης, είναι περισσότερο από οτιδήποτε άλλο ζωγράφος του χρώματος από τις πρώτες προσπάθειες του μέχρι τα τελευταία έργα του. Ενδιαφέρεται για όλες τις θεματογραφικές περιοχές - ανθρώπινη μορφή και σκηνές της καθημερινής ζωής, προσωπογραφία και νεκρή φύση, μεμονωμένα πρόσωπα και ομάδες, την τοπιογραφία και τη μεγάλη σύνθεση. Σε όλες τις προσπάθειες του παραμένει εξπρεσιονιστής, που όχι μόνο σχεδιάζει με χρώμα, αλλά και κατορθώνει να μεταφέρει στη ζωγραφική επιφάνεια όλο τον εσωτερικό χαρακτήρα και το εκφραστικό περιεχόμενο του χρώματος, χωρίς να θυσιάζει την οπτική πραγματικότητα.
Νεκρή Φύση
Νεκρή Φύση, 1999
Στις πρώιμες προσπάθειες του (1950-1955) ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την ολόσωμη προσωπογραφία, φιλοτεχνώντας έργα που συνδυάζουν τα ρεαλιστικά στοιχεία με το εξπρεσιονιστικό ιδίωμα, και διακρίνονται για την απόδοση του ψυχικού. Σε άλλες προσωπογραφίες (1955-1960) προχωρεί σε περιορισμένες εξπρεσιονιστικές παραμορφώσεις και μεγαλύτερη εντατικοποίηση του χρώματος. Την ίδια πρώιμη σχετικά περίοδο (1950-1960) μας δίνει και έργα άλλων θεματικών κατηγοριών, μεμονωμένα και σε σειρές, όπως τα Σφαχτά, Πλύστρα, Φουτ μπωλ, Κλουβιά και σχετικά λίγα τοπία. Στην τοπιογραφία στρέφεται όλο και σαφέστερα μετά το 1960 πάλι με σειρές, όπως οι Στέγες (1961-1963), η Αθήνα (1961-1970), οι Κήποι, τα Ναυπηγείακ.ά. Πρόκειται για έργα στα οποία καθοριστικό ρόλο παίζει, κοντά στον εξπρεσιονιστικό χαρακτήρα του χρώματος, το φως -ένα φως που δίνει κάθε είδους προεκτάσεις στη ζωγραφική του.
Από το 1969-1970 στρέφεται ιδιαίτερα στο φυσικό χώρο της Σίφνου, για να δώσει μια μεγάλη σειρά έργων με διάφορες όψεις του νησιού. Τα έργα της σειράς αυτής, πάντα με την έμφαση στο εξπρεσιονιστικό λεξιλόγιο, διακρίνονται για την επιβολή περισσότερο των ψυχρών χρωμάτων και των ρυθμικών στοιχείων. Τη δεκαετία του '80 μια από τις πιο σημαντικές προσπάθειες του είναι η Λαϊκή Αγορά, μεγάλη σύνθεση με περισσότερο από 50 μ. μήκος και 2,5 μ. ύψος, μια από τις πιο ολοκληρωμένες και σημαντικές προσπάθειες της σύγχρονης ζωγραφικής. Σε αυτήν, ένα πραγματικά μνημειακό σύνολο, στο οποίο θεματογραφικά έχουμε το έπος της καθημερινής ζωής, συγκεφαλαιώνονται όλες οι κατακτήσεις του. Ρυθμική οργάνωση, πλούτος του χρώματος, ποιότητα του φωτός, συνδυασμός πλαστικών και ζωγραφικών αξιών, ολοκληρώνουν το εκφραστικό περιεχόμενο του συνόλου.
Μια άλλη θεματογραφική περιοχή που τον απασχολεί ιδιαίτερα μετά το 1970 είναι των εσωτερικών και της νεκρής φύσης, θέματα στα οποία θα δώσει μερικές από τις πιο ολοκληρωμένες και πηγαίες προσπάθειες του. Ιδιαίτερα στα Μπαλκόνια του σημειώνει κανείς το συνδυασμό χρωματικών και γραμμικών αξιών, ενώ στις σειρές Τραπέζια και Νεκρές Φύσεις τον καθοριστικό ρόλο του χρώματος. Πρόκειται για έργα που κυριολεκτικά είναι εμψυχωμένα από το φως και το χρώμα, όπως είναι και η σειρά των έργων του από την Ύδρα, ζωγραφισμένα την ίδια περίοδο (1980-1990). Αλλά, εκτός από την ελαιογραφία και τη μικτή τεχνική, έχει δώσει εξαιρετικές προσπάθειες και στην υδατογραφία, τόσο με τα τοπία της Ύδρας, όπως και με άλλα θέματα.
Στο ίδιο εξπρεσιονιστικό κλίμα της ελαιογραφίας και της υδατογραφίας του κινείται και η χαρακτική του, με τις έντονες αντιθέσεις του άσπρου με το μαύρο ή των χρωμάτων, την ίδια έμφαση στα ρυθμικά στοιχεία και τον ιδιαίτερο τονισμό του τυπικού. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο καλλιτέχνης έχει εκτελέσει τοιχογραφίες κατά τον παραδοσιακό τρόπο - στην εκκλησία της Ναυτικής Βάσης του Σκαραμαγκά και στον ορθόδοξο ναό του Ρόττερνταμ, όπως και σε δημόσιους χώρους. Επίσης έχει ζωγραφίσει θέματα από την Κρήτη στο ημερολόγιο της εταιρείας «ΑΓΕΤ-Ηρακλής» το 1983, στο οποίο δημοσιεύτηκαν και τα προσχέδια της Λαϊκής Αγοράς, και θέματα του Πειραιά για το ημερολόγιο της Αίθουσας Τέχνης «Αστρολάβος» του Πειραιά, το 1993.
Ύδρα
Ύδρα, 1999-2001, Λάδι σε ξύλο
Ύδρα ΙΙ
Υδρα ΙΙ, Ακουαρέλα, 1988
Χασάπικο
Χασάπικο
Έχει παρουσιάσει το έργο του σε περισσότερες από 40 ατομικές εκθέσεις (Ρόμβος, Αρμός, Ζυγός, Χίλτον, Ώρα, Κοχλίας, Νέες Μορφές, Art Athina, Γαλλικό Ινστιτούτο, Υάκινθος, ΕΠΜΑΣ, Πινακοθήκη Πιερίδη, ΜΙΕΤ είναι μερικές από τις αίθουσες όπου εκτέθηκαν τα έργα του) και έχει πάρει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Έργα του βρίσκονται στην ΕΠΜΑΣ, στην Π. Δ. Ρόδου, στην Πινακοθήκη Αβέρωφ, στη Συλλ . ΜΙΕΤ, στο ΜΜΣΤ, Θεσσαλονίκη, στην Τράπεζα της Ελλάδος, στην Εθνική Τράπεζα κ.α. Από το 1951 ήταν επιμελητής στην έδρα του ελευθέρου σχεδίου στο τμήμα των Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ (καθηγητής Ν. Χατζηκυριάκος-Γκίκας), ενώ από το 1958 είναι ιδρυτικό μέλος και καθηγητής της Σχολής Βακαλό, όπου δίδαξε ως το 1976. Παράλληλα δίδαξε και ελεύθερο σχέδιο στο Τμήμα Σχεδιαστών του ΑΤΙ (1959-1962]. Το 1976 εξελέγη καθηγητής στην ΑΣΚΤ, όπου δίδαξε ως το 1992. Τον ίδιο χρόνο εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, στην έδρα της ζωγραφικής. Το 1962 του απονεμήθηκε το βραβείο κριτικών ( Έπαθλο Kεράνη ), ενώ υπήρξε και μέλος της ομάδας «Αρμός». Είναι μέλος του ΕΕΤΕ .
(Από το Λεξικό Ελλήνων Καλλιτεχνών. Αθήνα: Μέλισσα, 1997)
Ουράνιο τόξο
Ουράνιο τόξο, 2004

Πληροφορίες και εικόνες έργων του Τέτση στη βιβλιοθήκη
  • Αθανάσογλου, Νίνα... [κ.ά.]. Οι Έλληνες ζωγράφοι. Τόμ. 4. Λεξικό των ελλήνων ζωγράφων και χαρακτών. Αθήνα: Μέλισσα, 1976. [ART 759.495 ΕΛΛ]
  • Βακαλό, Ελένη, επιμ. Σύγχρονοι Έλληνες ζωγράφοι. Αθήνα: Ζυγός (Αίθουσα τέχνης), 1961. [759.9495 ΣΥΓ]
  • Κρητικού, Αθηνά. Έλληνες ζωγράφοι του 20ού αιώνα : συλλογή Μουσείου Βορρέ : συλλογή των καλλιτεχνών. Αθήνα: Εκδόσεις Δ. Κ., 1995. [ART 759.495 ΚΡΗ]
  • Μπόλης, Γιάννης. "Πολύμορφη απεικόνιση ". Επτά ημέρες. 6 Ιουν. 2004.
  • Παπαστάμος, Δημήτριος. Πινακοθήκη Αβέρωφ. Μέτσοβο: Ίδρυμα Ευαγγέλου Αβέρωφ-Τοσίτσα, 1991.
    [ART 708.4953 ΠΑΠ]
  • Ρογκάν-Ηλιοπούλου, Ντόρα. Καλλιτεχνική συλλογή της Εθνικής Τράπεζας. Αθήνα: Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, 1994. [ART 709.495 ΡΟΓ]
  • Χρήστου, Χρύσανθος. Η Εθνική Πινακοθήκη : ελληνική ζωγραφική 19ος-20ος αιώνας. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, 1992. [ART 759.495 ΧΡΗ]
Σύνδεσμοι στο Διαδίκτυο
http://194.30.242.9/libraries/biographies/tetsisf.php
Τελευταία ενημέρωση 19 Φεβρουαρίου 2009 

Ενας 90χρονος δοξάζει τη φύση

tetsis-panagiotis.jpg

Ο Παναγιώτης ΤέτσηςΟ μεγάλος ζωγράφος -που επί επτά δεκαετίες παραμένει πιστός στο τελάρο- εκθέτει πίνακες των τελευταίων χρόνων (2010-2014) επιμένοντας στο ελληνικό τοπίο
Επί επτά δεκαετίες ο Παναγιώτης Τέτσης παραμένει πιστός στο τελάρο. Αυθεντικός ζωγράφος. Λάτρης της φύσης, του τοπίου και των χρωμάτων της αγαπημένης του Υδρας, όπου γεννήθηκε πριν από 90 ολόκληρα χρόνια. Γήινος και ταυτόχρονα αριστοκρατικός, με παλιομοδίτικους τρόπους ευγένειας, συχνά κλείνεται στο εργαστήριό του, στο Κολωνάκι, όταν δεν περπατάει στους στενούς δρόμους και στη λαϊκή της γειτονιάς, που κι αυτή τον έχει εμπνεύσει στο παρελθόν.
Ο ακούραστος ζωγράφος και ακαδημαϊκός παρουσιάζει από σήμερα τη νέα δουλειά του στο Ιδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη. Η έκθεση «Π. Τέτσης: Η αποθέωση του τοπίου. Ζωγραφική 2010-2014» περιλαμβάνει 27 πίνακες μνημειακών διαστάσεων, επικών σε ύφος (ελαιογραφίες και έργα με σινική μελάνη), που αποκαλύπτουν τη δύναμη των προσωπικών του μορφοπλαστικών κατακτήσεων.
«Βράχια της Υδρας» | 
Τα τελευταία έργα του φέρνουν αυθόρμητα στη μνήμη περιγραφές του Παπαδιαμάντη, στίχους του Κάλβου, του Σεφέρη, του Ελύτη, όπως επισημαίνει η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα. «Γιατί και ο ζωγράφος, όπως ο Ζακύνθιος ποιητής, πλέκει δοξαστικό και τραχύ ύμνο στα “καυχήματα των θαυμασίων σκοπέλων (Σπετζίας, Υδρας, Ψαρών)”, και ιδιαίτερα βέβαια στις φίλιες και γνώριμες ακτές της ένδοξης πατρίδας του, της Υδρας. (...) Οι πίνακες ιστορούν μια πρωτόγνωρη, “θεόκτιστη”, νησιωτική Ελλάδα, που μόνο στην ποίηση είχαμε συναντήσει ώς τώρα: “Τρεις βράχοι σε σχήμα πύλης, σκουριασμένοι/ λίγα καμένα πεύκα μαύρα και κίτρινα/ κι’ ένα τετράγωνο σπιτάκι θαμμένο στον ασβέστη”, και ιδού οι στίχοι του Σεφέρη φέρνουν μπροστά στα μάτια μας τούς πρόσφατους πίνακες του ζωγράφου. Βουνά και βράχια ηλιοτροπικά γράφουν με χρώματα και φώτα τις ώρες και τις εποχές, ντυμένα άλλοτε με πορφύρες και άλλοτε με σκυθρωπά γκρίζα, όταν “μελανόπτερα σύννεφα αρμενίζουν” πάνω τους, σύμφωνα με τη λύρα του Κάλβου».
Νέα έργα του Παναγιώτη Τέτση στο Ιδρυμα Θεοχαράκη | 
Ο Παν. Τέτσης γεννήθηκε στην Υδρα το 1925 και εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στον Πειραιά το 1937. Επέστρεφε όμως κάθε καλοκαίρι στο νησί του, όπου άρχισε να ζωγραφίζει. Εκεί συνάντησε τον Χατζηκυριάκο–Γκίκα και τον Πικιώνη, που τους θεωρεί, έμμεσα, δασκάλους του. Κι από εκεί εξακολουθεί να αντλεί τα στοιχεία, που οδηγούν το βλέμμα, τη σκέψη και το χέρι του για να εκφράσει ένα γνήσιο, αληθινό βίωμα.
«Η ζωή για τον ίδιο παραμένει μια υπόθεση μέσα στη φύση και η ζωγραφική δώρο απόλαυσης και έκστασης. Η φύση τού δίνει τη δύναμη να αποτυπώνει με αμεσότητα αυτές τις αξεπέραστες τοπιογραφικές εικόνες του Σαρωνικού και της Υδρας, όπου κυριαρχεί μια αίσθηση που προκαλεί επιθυμίες και όνειρα, παραπέμποντάς μας στον χρόνο και την πολυτιμότητα της στιγμής», επισημαίνει ο Τάκης Μαυρωτάς, επιμελητής της έκθεσης και διευθυντής του εικαστικού προγράμματος του Ιδρύματος Β. & Μ. Θεοχαράκη. «Η Ελλάδα ήταν και παραμένει το καταφύγιό του και η ζωγραφική του μέσο διεκδίκησης ελευθερίας, ομορφιάς, ζωντάνιας και απτών αισθήσεων, επιβεβαιώνοντας με τον πιο πειστικό τρόπο τον στοχασμό του Γιάννη Τσαρούχη, που έλεγε ότι “Ελληνας είναι ο καλλιτέχνης που έχει το θάρρος να βλέπει με τα μάτια του και να καλλιεργεί τον έρωτα μέσα του. Ολα τα άλλα είναι αισθητική χειροτεχνία”. Η ζωγραφική του Τέτση είναι η έκφραση του εαυτού του, μια αυθεντική και αισθησιακή εικόνα του κόσμου».
Την έκθεση συνοδεύει πολυσέλιδος κατάλογος με κείμενα των Κικής Δημουλά, Μαρίνας Λαμπράκη – Πλάκα, Τάκη Μαυρωτά και Ν. Π. Παΐσιου.
Info:
Ιδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη. Εγκαίνια σήμερα στις 8 μ.μ. από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο. Διάρκεια μέχρι 13/9. Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν 1, τηλ. 210-3611206.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου