Ο γενειοφόρος Σιληνός, εύρημα της πανεπιστημιακής ανασκαφής του ΑΠΘ, ύψους περίπου 1,75 μ., έργο εξαιρετικού γλύπτη, συνδέεται πιθανότατα με την εκτεταμένη στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας λατρεία του Διονύσου.
Η ελληνική γη δεν παύει να μας εκπλήσσει. Τούτη τη φορά την έκπληξη επεφύλασσε η Πέλλα με ένα εντυπωσιακό μαρμάρινο άγαλμα Σιληνού που αποκάλυψε χθες η πανεπιστημιακή ανασκαφή στη βόρεια στοά της Αρχαίας Αγοράς. Στο έργο εξαιρετικής γλυπτικής των ελληνιστικών χρόνων απεικονίζεται όρθια ανδρική γενειοφόρος μορφή φυσικού μεγέθους που διατηρεί αναλλοίωτα τα χαρακτηριστικά της αλλά και τα υπολείμματα της χρωματικής επικάλυψης με εμφανή το ερυθρό και την ώχρα.
Η μορφή ανήκει πιθανότητα στον κόσμο του Διονύσου (Σάτυροι και Σιληνοί) και ως γεροντική παραπέμπει σε Σιληνό. Εχει ύψος περίπου 1,75, φοράει δορά (από το τομάρι του κρέμονται τα δυο πόδια του ζώου) και φέρει ενδρομίδες (ψηλές δερμάτινες μπότες). Το άγαλμα είναι αποκεφαλισμένο, λείπουν τα κάτω άκρα αλλά τα τμήματά του διατηρούνται ακέραια και είναι σε θέση να συγκολληθούν, μας πληροφορεί ο διευθυντής της πανεπιστημιακής ανασκαφής της αγοράς Πέλλας, καθηγητής του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ Ιωάννης Μ. Ακαμάτης. Ο γενειοφόρος Σιληνός, έργο εξαιρετικού γλύπτη, συνδέεται πιθανότατα με την εκτεταμένη στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας λατρεία του Διονύσου, εξηγεί ο κ. Ακαμάτης.
Το εύρημα εντοπίστηκε σε χώρο ο οποίος, όπως έδειξαν παλαιότερες ανασκαφές, είχε λατρευτικό χαρακτήρα. Στην ίδια θέση είχε αποκαλυφθεί ημικυκλική κατασκευή με μικρούς μολύβδινους σωλήνες παροχής νερού. Αντλούσαν νερό από δύο δεξαμενές και με μηχανικό τρόπο παροχέτευαν μικρή ποσότητα εν είδει λατρευτικού υγρού. Βρίσκεται στη βόρεια στοά της τετράγωνης Αρχαίας Αγοράς έκτασης (265Χ235 μ.) που αποτελεί το μεγαλύτερο οικοδόμημα του αρχαίου κόσμου άλλα και ένα σημαντικό οικονομικό, εμπορικό, διοικητικό και πνευματικό κέντρο.
Η οικοδόμησή της ανάγεται στον ύστερο 4ο αιώνα π.Χ. και ήταν σε συνεχή χρήση ώς τις αρχές του 1ου αιώνα. Γύρω στο 90 π.Χ. μεγάλη σεισμική δόνηση κατέστρεψε το συγκρότημα στο σύνολό της και το μεγαλύτερο μέρος της πόλης. Οι συστηματικές ανασκαφές στην Αρχαία Αγορά που σήμερα αποτελεί τον πυρήνα του επισκέψιμου τμήματος του αρχαιολογικού χώρου, έχουν φέρει στο φως χιλιάδες ευρήματα που μαρτυρούν τη δημόσια οργάνωση του εμπορικού κέντρου της Πέλλας επί αιώνες, τον διοικητικό αλλά και τον λατρευτικό της ρόλο. Εκεί υπήρχαν αίθουσες συνεδριάσεων, φυλάσσονταν τα δημόσια αρχεία, εκεί ήταν η έδρα των αρχόντων της πόλης. «Η Πέλλα αποτελεί ένα εύρημα σε εξέλιξη», όπως λέει ο κ. Ακαμάτης. «Ιδιαίτερα σημαντικό σε μέγεθος και σπουδαιότητα αποκαλύπτει σταδιακά τα μυστικά της, επιβεβαιώνοντας την πεποίθηση του Ξενοφώντος στα Ελληνικά του ότι η πρωτεύουσα του Φιλίππου, του Αλέξανδρου και των διαδόχων τους ήταν η “μεγίστη των εν Μακεδονία πόλεων”». Το πρόσφατο εύρημα, επισημαίνει ο κ. Ακαμάτης, «θα προσθέσει ένα ακόμη λιθαράκι στις γνώσεις μας για τη λατρεία του Διονύσου, των ακολούθων του και ειδικότερα του Σιληνού», η μαρμάρινη μορφή του οποίου θα κοσμεί μετά τη συγκόλληση και τη συντήρησή του το νέο Μουσείο της Πέλλας.
Η μορφή ανήκει πιθανότητα στον κόσμο του Διονύσου (Σάτυροι και Σιληνοί) και ως γεροντική παραπέμπει σε Σιληνό. Εχει ύψος περίπου 1,75, φοράει δορά (από το τομάρι του κρέμονται τα δυο πόδια του ζώου) και φέρει ενδρομίδες (ψηλές δερμάτινες μπότες). Το άγαλμα είναι αποκεφαλισμένο, λείπουν τα κάτω άκρα αλλά τα τμήματά του διατηρούνται ακέραια και είναι σε θέση να συγκολληθούν, μας πληροφορεί ο διευθυντής της πανεπιστημιακής ανασκαφής της αγοράς Πέλλας, καθηγητής του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ Ιωάννης Μ. Ακαμάτης. Ο γενειοφόρος Σιληνός, έργο εξαιρετικού γλύπτη, συνδέεται πιθανότατα με την εκτεταμένη στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας λατρεία του Διονύσου, εξηγεί ο κ. Ακαμάτης.
Το εύρημα εντοπίστηκε σε χώρο ο οποίος, όπως έδειξαν παλαιότερες ανασκαφές, είχε λατρευτικό χαρακτήρα. Στην ίδια θέση είχε αποκαλυφθεί ημικυκλική κατασκευή με μικρούς μολύβδινους σωλήνες παροχής νερού. Αντλούσαν νερό από δύο δεξαμενές και με μηχανικό τρόπο παροχέτευαν μικρή ποσότητα εν είδει λατρευτικού υγρού. Βρίσκεται στη βόρεια στοά της τετράγωνης Αρχαίας Αγοράς έκτασης (265Χ235 μ.) που αποτελεί το μεγαλύτερο οικοδόμημα του αρχαίου κόσμου άλλα και ένα σημαντικό οικονομικό, εμπορικό, διοικητικό και πνευματικό κέντρο.
Η οικοδόμησή της ανάγεται στον ύστερο 4ο αιώνα π.Χ. και ήταν σε συνεχή χρήση ώς τις αρχές του 1ου αιώνα. Γύρω στο 90 π.Χ. μεγάλη σεισμική δόνηση κατέστρεψε το συγκρότημα στο σύνολό της και το μεγαλύτερο μέρος της πόλης. Οι συστηματικές ανασκαφές στην Αρχαία Αγορά που σήμερα αποτελεί τον πυρήνα του επισκέψιμου τμήματος του αρχαιολογικού χώρου, έχουν φέρει στο φως χιλιάδες ευρήματα που μαρτυρούν τη δημόσια οργάνωση του εμπορικού κέντρου της Πέλλας επί αιώνες, τον διοικητικό αλλά και τον λατρευτικό της ρόλο. Εκεί υπήρχαν αίθουσες συνεδριάσεων, φυλάσσονταν τα δημόσια αρχεία, εκεί ήταν η έδρα των αρχόντων της πόλης. «Η Πέλλα αποτελεί ένα εύρημα σε εξέλιξη», όπως λέει ο κ. Ακαμάτης. «Ιδιαίτερα σημαντικό σε μέγεθος και σπουδαιότητα αποκαλύπτει σταδιακά τα μυστικά της, επιβεβαιώνοντας την πεποίθηση του Ξενοφώντος στα Ελληνικά του ότι η πρωτεύουσα του Φιλίππου, του Αλέξανδρου και των διαδόχων τους ήταν η “μεγίστη των εν Μακεδονία πόλεων”». Το πρόσφατο εύρημα, επισημαίνει ο κ. Ακαμάτης, «θα προσθέσει ένα ακόμη λιθαράκι στις γνώσεις μας για τη λατρεία του Διονύσου, των ακολούθων του και ειδικότερα του Σιληνού», η μαρμάρινη μορφή του οποίου θα κοσμεί μετά τη συγκόλληση και τη συντήρησή του το νέο Μουσείο της Πέλλας.
http://www.kathimerini.gr/825521/article/epikairothta/ellada/entypwsiako-agalma-silhnoy-se-anaskafh-sthn-pella
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου