25 χλμ. νοτιοδυτικά της Κορίνθου και στις παρυφές του όρους Φωκά (Απέσα), βρίσκεται η σύγχρονη κωμόπολη Αρχαίες Κλεωνές του Δήμου Νεμέας (υψόμετρο 290 μ.). Ο οικισμός είναι πάνω στον αυτοκινητόδρομο A7 (Κορίνθου-Τρίπολης) και είναι ο δεύτερος κατά σειρά μεγαλύτερος οικισμός του Δήμου μετά την Νεμέα. Η τοπική οικονομία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αμπελουργία και την οινοποιία. Η περιοχή, όπως και η γειτονική Νεμέα, είναι κατάφυτη από αμπελώνες, ενώ το ιδιαίτερο μικροκλίμα της ευνοεί την καλλιέργεια μοναδικών ποικιλιών αμπέλου (όπως το Αγιωργίτικο) και φημίζεται για την εξαιρετική ποιότητα των κρασιών της.
Η Αρχαία Πόλη
Οι Αρχαίες Κλεωνές βρίσκονται στη θέση της ομώνυμης αρχαίας πόλης-κράτους της αρχαίας Αργολίδας. Η αρχαίας πόλη είχε προνομιακή θέση, αφού ήταν χτισμένη σε μια εκτεταμένη εύφορη κοιλάδα και βρισκόταν πάνω στον αρχαίο δρόμο που ένωνε την Κόρινθο με το Άργος και άλλες σημαντικές πόλεις της Πελοποννήσου. Δείγμα της ακμής της ήταν η κοπή νομίσματος. Οι Κλεωνές διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο από τα μυκηναϊκά χρόνια ως το 2ο αιώνα π.Χ. Σύμφωνα τη μυθολογία έλαβαν το όνομά τους από τον Κλεώνη γιο του Πέλοπα ή την Κλεώνη κόρη του Ασωπού και της Μετόπης, κόρης του ποταμού και θεού Λάδωνα. Ο Παυσανίας αναφέρει ότι ήταν μικρή πόλη, με ιερό της Αθηνάς και του Ηρακλή, στον περίβολο του οποίου υπήρχαν οι τάφοι του Ευρύτου και του Κτεάτου.
Ιστορία
Η περιοχή κατοικήθηκε από τους νεολιθικούς χρόνους. Η κατοίκηση συνεχίστηκε και κατά την εποχή του Χαλκού και εντοπίζεται κυρίως σε οικισμό που έχει εντοπισθεί στη θέση Ζυγούρια, ο οποίος πρέπει να ήταν έδρα τοπικού ηγεμόνα. Αναφέρεται στον Ομηρικό κατάλογο του Τρωικού πολέμου, όπου χαρακτηρίζεται ως «καλοχτισμένη πόλη». Κατά την κάθοδο των Δωριέων, μέρος των κατοίκων μετανάστευσε και εγκαταστάθηκε στις Κλαζομενές της Ιωνίας.
Μέχρι τις αρχές του 5ου αι. π.Χ. η πόλη είχε στην κυριαρχία της την γειτονική κοιλάδα της Νεμέας, ενώ ήταν ιδρύτρια και διοργανώτρια για μεγάλο χρονικό διάστημα των Νέμεων αγώνων, οι οποίοι ονομάζονταν και «Κλεωναίος αγών». Το 496 π.Χ. οι Αργείοι προσπάθησαν ανεπιτυχώς να καταλάβουν την πόλη, ενώ το 487 π.Χ. πέτυχαν να της αποσπάσουν την Νεμέα. Γύρω στο 480 π.Χ. συμμετέχει μαζί με το Άργος και την Τεγέα στην κατάληψη των Μυκηνών και στο διαμοίραση των εδαφών της. Το 460 π.Χ. η πόλη καταλαμβάνεται και προσαρτάται από τους Αργείους. Το 457 π.Χ. συμμετέχει μαζί με τους Αθηναίους στη μάχη της Τανάγρας. Το 418 π.Χ. οι Κλεωναίοι συμμετέχουν στη μάχη της Μαντινείας στο πλευρό των Σπαρτιατών. Το 414 π.Χ. μετά από σεισμό η πόλη καταλαμβάνεται από τους Σπαρτιάτες. Το 237 π.Χ. προσχωρεί στηνΑχαϊκή Συμπολιτεία, ενώ το 225 π.Χ. θα συνταχθεί με τον Κλεομένη Γ' της Σπάρτης. Κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους η πόλη παρακμάζει.
Η ιστορία της πόλης συνεχίζεται στους κλασσικούς και ελληνιστικούς χρόνους.
Από τις Κλεωνές ήταν οι αρχαίοι ολυμπιονίκες Οξύθεμις, νικητής στο στάδιο το 732 π.Χ. (ο οποίος κατ’ άλλους καταγόταν από τις Κλεωνές της Χαλκιδικής) και ο Τιμάνθης, νικητής το 456 π.Χ. στο παγκράτιο.
Ανασκαφές και Αρχαιότητες
Ανασκαφές έχουν φέρει στο φως λείψανα της αρχαίας πόλης. Διασώζονται τμήματα του πολυγωνικού αρχαίου τείχους και τα θεμέλια του ναού του Ηρακλή κοντά στον οικισμό. Πρόκειται για μικρό πρόστυλο τετράστυλο ναό των ελληνιστικών χρόνων, ενώ έχει βεβαιωθεί ότι στη θέση του προϋπήρχε αρχαιότερος ναός. Ο ναός αποτελούσε τμήμα μικρού ιερού στο οποίο βρισκόταν επίσης ένα ηρώο προς τιμήν του Ευρύτου και του Κτεάτου. Τα τείχη της πόλης περιέβαλλαν τον λόφο της ακρόπολης με τη λεγόμενη κατώτερη ακρόπολη.
Στην κάτω ακρόπολη ανακαλύφθηκε ιερό του 6ου αι. π.Χ. άγνωστης θεότητας. Στην κορυφή του λόφου υπάρχει ένας βωμός. Κατά τους ύστερους αρχαϊκούς χρόνους στη θέση του ανεγέρθηκε βασιλική. Σε μικρή απόσταση από το ιερό εντοπίσθηκε αναλημματικό οικοδόμημα της ελληνιστικής περιόδου, αποτελούμενο από πρόπυλο που αποτελούσε το σημείο πρόσβασης σε περίβολο στην παρυφή του λόφου της ακρόπολης.
Στη θέση Ζυγουριές έχει ανακαλυφθεί επίσης από την Αμερικανική Αρχαιολογική ομάδα προϊστορικός οικισμός της χάλκινης εποχής. Επίσης πρόσφατη ανασκαφική έρευνα στη θέση Βαρελά, βορειοανατολικά των Κλεωνών, αποκάλυψε αγροτική έπαυλη με θαυμάσια ψηφιδωτά.
Στην περιοχή των Κλεωνών, ακριβώς δίπλα από την Εθνική Οδό Κορίνθου-Τρίπολης, βρίσκεται αρχαίο λατομείο με εμφανή δείγματα χρήσης εξελιγμένης τεχνικής λάξευσης και εξόρυξης. Το λατομείο παρείχε οικοδομικό υλικό για την κατασκευή του ιερού του Διός στη Νεμέα.
Πηγές:
Η Αρχαία Πόλη
Οι Αρχαίες Κλεωνές βρίσκονται στη θέση της ομώνυμης αρχαίας πόλης-κράτους της αρχαίας Αργολίδας. Η αρχαίας πόλη είχε προνομιακή θέση, αφού ήταν χτισμένη σε μια εκτεταμένη εύφορη κοιλάδα και βρισκόταν πάνω στον αρχαίο δρόμο που ένωνε την Κόρινθο με το Άργος και άλλες σημαντικές πόλεις της Πελοποννήσου. Δείγμα της ακμής της ήταν η κοπή νομίσματος. Οι Κλεωνές διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο από τα μυκηναϊκά χρόνια ως το 2ο αιώνα π.Χ. Σύμφωνα τη μυθολογία έλαβαν το όνομά τους από τον Κλεώνη γιο του Πέλοπα ή την Κλεώνη κόρη του Ασωπού και της Μετόπης, κόρης του ποταμού και θεού Λάδωνα. Ο Παυσανίας αναφέρει ότι ήταν μικρή πόλη, με ιερό της Αθηνάς και του Ηρακλή, στον περίβολο του οποίου υπήρχαν οι τάφοι του Ευρύτου και του Κτεάτου.
Ιστορία
Η περιοχή κατοικήθηκε από τους νεολιθικούς χρόνους. Η κατοίκηση συνεχίστηκε και κατά την εποχή του Χαλκού και εντοπίζεται κυρίως σε οικισμό που έχει εντοπισθεί στη θέση Ζυγούρια, ο οποίος πρέπει να ήταν έδρα τοπικού ηγεμόνα. Αναφέρεται στον Ομηρικό κατάλογο του Τρωικού πολέμου, όπου χαρακτηρίζεται ως «καλοχτισμένη πόλη». Κατά την κάθοδο των Δωριέων, μέρος των κατοίκων μετανάστευσε και εγκαταστάθηκε στις Κλαζομενές της Ιωνίας.
Μέχρι τις αρχές του 5ου αι. π.Χ. η πόλη είχε στην κυριαρχία της την γειτονική κοιλάδα της Νεμέας, ενώ ήταν ιδρύτρια και διοργανώτρια για μεγάλο χρονικό διάστημα των Νέμεων αγώνων, οι οποίοι ονομάζονταν και «Κλεωναίος αγών». Το 496 π.Χ. οι Αργείοι προσπάθησαν ανεπιτυχώς να καταλάβουν την πόλη, ενώ το 487 π.Χ. πέτυχαν να της αποσπάσουν την Νεμέα. Γύρω στο 480 π.Χ. συμμετέχει μαζί με το Άργος και την Τεγέα στην κατάληψη των Μυκηνών και στο διαμοίραση των εδαφών της. Το 460 π.Χ. η πόλη καταλαμβάνεται και προσαρτάται από τους Αργείους. Το 457 π.Χ. συμμετέχει μαζί με τους Αθηναίους στη μάχη της Τανάγρας. Το 418 π.Χ. οι Κλεωναίοι συμμετέχουν στη μάχη της Μαντινείας στο πλευρό των Σπαρτιατών. Το 414 π.Χ. μετά από σεισμό η πόλη καταλαμβάνεται από τους Σπαρτιάτες. Το 237 π.Χ. προσχωρεί στηνΑχαϊκή Συμπολιτεία, ενώ το 225 π.Χ. θα συνταχθεί με τον Κλεομένη Γ' της Σπάρτης. Κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους η πόλη παρακμάζει.
Η ιστορία της πόλης συνεχίζεται στους κλασσικούς και ελληνιστικούς χρόνους.
Από τις Κλεωνές ήταν οι αρχαίοι ολυμπιονίκες Οξύθεμις, νικητής στο στάδιο το 732 π.Χ. (ο οποίος κατ’ άλλους καταγόταν από τις Κλεωνές της Χαλκιδικής) και ο Τιμάνθης, νικητής το 456 π.Χ. στο παγκράτιο.
Ανασκαφές και Αρχαιότητες
Ανασκαφές έχουν φέρει στο φως λείψανα της αρχαίας πόλης. Διασώζονται τμήματα του πολυγωνικού αρχαίου τείχους και τα θεμέλια του ναού του Ηρακλή κοντά στον οικισμό. Πρόκειται για μικρό πρόστυλο τετράστυλο ναό των ελληνιστικών χρόνων, ενώ έχει βεβαιωθεί ότι στη θέση του προϋπήρχε αρχαιότερος ναός. Ο ναός αποτελούσε τμήμα μικρού ιερού στο οποίο βρισκόταν επίσης ένα ηρώο προς τιμήν του Ευρύτου και του Κτεάτου. Τα τείχη της πόλης περιέβαλλαν τον λόφο της ακρόπολης με τη λεγόμενη κατώτερη ακρόπολη.
Στην κάτω ακρόπολη ανακαλύφθηκε ιερό του 6ου αι. π.Χ. άγνωστης θεότητας. Στην κορυφή του λόφου υπάρχει ένας βωμός. Κατά τους ύστερους αρχαϊκούς χρόνους στη θέση του ανεγέρθηκε βασιλική. Σε μικρή απόσταση από το ιερό εντοπίσθηκε αναλημματικό οικοδόμημα της ελληνιστικής περιόδου, αποτελούμενο από πρόπυλο που αποτελούσε το σημείο πρόσβασης σε περίβολο στην παρυφή του λόφου της ακρόπολης.
Στη θέση Ζυγουριές έχει ανακαλυφθεί επίσης από την Αμερικανική Αρχαιολογική ομάδα προϊστορικός οικισμός της χάλκινης εποχής. Επίσης πρόσφατη ανασκαφική έρευνα στη θέση Βαρελά, βορειοανατολικά των Κλεωνών, αποκάλυψε αγροτική έπαυλη με θαυμάσια ψηφιδωτά.
Στην περιοχή των Κλεωνών, ακριβώς δίπλα από την Εθνική Οδό Κορίνθου-Τρίπολης, βρίσκεται αρχαίο λατομείο με εμφανή δείγματα χρήσης εξελιγμένης τεχνικής λάξευσης και εξόρυξης. Το λατομείο παρείχε οικοδομικό υλικό για την κατασκευή του ιερού του Διός στη Νεμέα.
Πηγές:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου